GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 9

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 9

Rede uitgesproken ter gelegenheid van den Dies Natalis der Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

postklassieken tijd, omdat toen een ongebreidelde rhetorische ornamenteeringslust, onder den invloed der tweede sophistiek gretig de practijken der Asiaansche rhetorica toepassend, zich slechts kon uitleven aan onbelangrijke, met het volle leven in geenerlei verband staande materie. De Romeinsche redenaar uit den tijd der republiek diende met zijn rhetorische gaven een levende zaak: hij sprak in de volksvergadering, hij uitte zijn meening in den senaat; hij pleitte voor de rechtbank; hij vuurde als veldheer vóór den slag zijn soldaten aan. En daar de bestudeerde Romein slechts carrière kon maken, indien hij een goed redenaar was, werd ook alle hoogere studie er op gericht hem daartoe op te leiden. Alle andere wetenschappen waren dienaressen der rhetorica, hadden ieder haar eigen plaats in den encyclopaedischen samenhang der vakken, wier bestudeering noodig geacht werd voor den toekomstigen perfectus orator. Zoo ontstond en ontwikkelde zich dat merkwaardige systeem van hooger onderwijs, dat aan het oude Rome zooveel voortreffelijke mannen heeft afgeleverd. In den lateren Keizertijd echter verloor deze rhetorische vorming haar band met het leven. Het principaat en het dominaat maakten comitia en senaat tot ij delen schijn, de pleitrede kwijnde door veranderde rechtsspraak weg. Maar het hooger onderwijs, gebaseerd op hetgeen noodig was tot vorming van den redenaar, bleef. Zinledige, rhetorische oefeningsvoordrachten over gefingeerde of door anachronismen futloos geworden onderwerpen, na een uitgebreide studie van de tot in het uiterste verfijnde rhetorisch-technische theorie niet haar minutieuze indeeling van figuren en tropen, haar nauwkeurig afgewogen wetten van zinsbouw en clausularhythmiek en haar geraffineerde voorschriften voor gebarenspel en stemmodulatie, hadden ook thans nog ten doel den jeugdigen Romein te schenken wat voor hem de summus honor was, namelijk te zijn een vir eloquentissimus. Zooals wij een doctor, een bezitter dus van onzen summus honor, betitelen als ,,weledelzeergeleerd", zoo adresseert Augustinus zijn brief aan Volusianus: ,,illustri viroet eloquentissimo"^). Eloquentia beteekent geleerdheid en man van ontwikkeling en beschaving is slechts hij, die spreekt en schrijft naar de regelen der rhetorica. Wie de eloquentie mist, helt naar het barbarendom').

7

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1939

Rectorale redes | 34 Pagina's

Eloquentia Divina : het stijlprobleem der oude christenen - pagina 9

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1939

Rectorale redes | 34 Pagina's