De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 29

23

— GIERKE verwerpt uitdrukkelijk de opvatting van dit laatste als gebod van de souverein — dan moet noodzakelijk de vraag rijzen, welke rol het dan nog zou kunnen vervullen in de definitie van de staat. GIERKE hield zelf nog vast aan Boom's opvatting, dat de souvereiniteit als een wezenskenmerk van iedere staat moet worden beschouwd. De laatste onderscheidt zich volgens hem van alle andere samenlevingsverbanden als „souvereine machtsorganisatie", die niet als „Genossenschaft", maar als „Gebietskörperschaft" moet worden gevat, omdat het eerste begrip door hem alleen op de niet-politische verbanden betrokken was"^). En wat onder „souvereine machtsorganisatie" moet worden verstaan, maakt hij zelf als volgt duideUjk: „Das Wesen „staatlicher" 1 Verbindung beruht darin, dasz sie die machtvoUe Durchführung des { allgemeinen Willens zum Inhalt hat. Sie ist die Gemeinschaft des politi- jj schen Handelns. Ihre Substanz ist der allgemeine W i l l e , ihre Er- j\ scheinungsform die organisirte M a c h t , ihre Aufgabe die zweckbewuszte T h a t " . Statelijk leven van deze aard heeft volgens hem altijd bestaan, reeds in de familie, het oude volksverband en de stam. Maar van een eigenlijke staat spreken wij toch eerst, wanneer zich een zelfstandig organisme voor het politisch leven vormt. Wanneer dit proces zich voltrokken heeft, kunnen de staatsfuncties door een gehele hiërarchie van engere en ruimere politische verbanden (gemeenten, provincies, bonden enz.) worden uitgeoefend. Zij alle zijn van statelijk karakter. „Einen spezifischen Character jedoch und eine Reihe qualitativer Unterschiede von allen anderen politischen Verbanden musz d e rj e n i g e Machtverband aufweisen, dessen Macht nach oben hin durch keine ahnliche Macht beschrankt und nach unten hin jeder ahnlichen J Macht überlegen ist. Denn eine Macht, welche die h ö c h s t e ist, unter- j scheidet sich von jeder anderen Macht durch des specifische Merkmal, I dasz sie durch und durch Macht, die Macht schlechthin ist; und ein | Wille, dem derartige Macht entspricht, ist von jedem anderen Willen f als ein souveraner, schlechthin allgemeiner, nur durch sich selbst be- ji stimmter Wille verschieden. Deshalb nennt man unter den politischen l Verbanden, obwohl sie alle s t a a t l i c h sind, nur den jeweilig höchsten Machtverband „Staat" *"). Daarmede was ondubbelzinnig het souvereiniteitsbegrip uit de rechts-; sfeer naar de politische machtssfeer overgebracht en was het van eeni •*8) Deutsches Genossenschaftsrecht Bnd I I S. 866: „Der Genossenschaftsbegriff ist der Gattungsbegriff für diejenigen deutschrechtlichen Körperschaften, welche nicht Staat oder Gemeinde sind. E r i s t m i t h i n imVerhaltnisszumKörpers c h a f t s b e g r i f f e i n A r t b e g r i f f . " I n gelijke zin RosiN Recht der öffentlichen Genossenschaft S. 40, 41. Tegen deze onderscheiding PREUSZ Gemeinde, Staat, Reich S. 240 f. 43) Grundbegriffe S. 96/7.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen