Begin maar wees van voren of aan ....

Ds H. Boiuna van Assen wordt in De Roeper door ds B. A. Bos aangevallen. Dat kan ds Bouma natuurlek zelf wel opknappen. Maar zijn bestrijder haalt ook mij er weer eens bij.

Het loopt nog steeds over het woord „praesenteeren" n.l., als al of niet geschikten term ter aanduiding van wat in het sacrament gebeurt. Ds Bouma had dien term gebezigd; ik heb me daarover uitgelaten, op verzoek, in ons blad. En eraan herinnerd, dat het woord „praesenteeren" in bijbel en gereformeerde dogmatiek wel degelijk te handhaven is in den zin van : met gezag aanbieden.

Nu komt ds B. A. Bos de kastanjes voor dr F. L. Bos uit het vuur halen (want die heeft met een merkwaardige redeneering over de sacramenten als bezegeling van inwendige aanwezige genade zijn capitulatie voor de vervangingsformule en daarom voor 1905—1942 gedekt). We hebben in antwoord op dr Hoek daar uitvoerig, nog pas, over geschreven.

Kan nu ds B. A. Bos dat weerleggen? Weet ik niet. Probeert hij het tenminste? Neen; hij vertelt: a) dat hij „de dingen" losmaakt van wat ondergeteekende daarover schreef. Dat moet hij weten, al lijkt het me natuurlijk niet verstandig. Maar een poosje later verzekert hij, wat na zoo'n distancieeringsbeweging wat al te zwaar klinkt, dat hij de ingewikkelde redeneeringen van ondergeteekende, om het woord „praesenteeren" toch te verdedigen, verwerpt.

Wel, wel.

Als we de argumenten hooren, zullen we misschien eerbied ervoor krijgen. Voorloopig nog niet.

Het eenige argument is dit: aan dat woord (praesenteeren) zit vast een accepteeren of niet accepteeren. Wat nog al duidelijk is. Er zijn n.l. ook menschen, die den aangeboden of gepraesenteerden Christus verwerpen. Gelijk hij in het Woord (het diploma) komt. En ook gelijk hij in het met een zegel voorziene diploma (de sacramenten) komt. Ds B. A. Bos verwerpt dus dezen keer wat kern der prediking moet zijn, en kern der opvoeding van gedoopten. Hij is al aardig ver van huis, sinds hij zijn nieuwe „belijdenis" (met de vijf andereu) heeft gepubliceerd.

Maar hij moest toch wat voorzichtiger omgaan met de gereformeerde dogmatiek, als hij tenminste praten wil over al of niet ..verv.-erpen". Laat hem eens lezen wftt Beza schrijft. Den vorigen keer heb ik Beza alleen maar laten spreken over het woord praesenteeren. Als ds B. A. Bos hem wil hooren over het begrip, laat hem dan eens lezen wat Beza zegt, in zijn Tract. Theol., vol. Hl, ed. Eustathius Vignon, 1582, in zijn strijd tegen Harchius, over het begrip „oblatie" (aanbieding, praesenteeren). Het is nog al uitvoerig. Ds B. A. Bos kan er in weiden. BI. 182—185. Is het hem nog niet genoeg, laat hem dan lezen wat Beza schrijft in zijn Ad Repetitionem Primam F. Claudii de Sainctes de Rebus Bucharistiae, a.w., ook weer vol. III, over de beteekenis van het woord oblatio bij Calvijn en de Calvinisten; een oblatio van Christus niet door de toetredenden aan God, maar aan degenen, dte naderen, hetzij waardiglijk, hetzij onwaardiglijk; een oblatie in het avondmaal, ofschoon alleen de geloovigen Hem ook aannemen. BI. 50.

We nemen ds Bos niet kwalijk, dat hij geen tijd heeft, de oude dogmatieken te lezen. Maar we nemen het hem wel kwalijk, dat hij deftig spreekt van , , verwerpen", en zoo, en de menschen ophoudt, terwijl hij van de zaken, waar het tenslotte over loopt, niets weet. Met een sneer, dat het zoo „ingewikkeld" is, en nog wel latijn, komt hij er te goedkoop, en te populair, in den leelijken zin van het woord, af. De dingen die hij toucheert zijn nu eenmaal ingewikkeld. Praat er dan niet over, of, als ge het wel wilt, doe het dan met verstand.

Want wat moeten we nu weer zeggen van dat duizendmaal optredende misverstand (nog pas in een discussie met dr J. Hoek ter sprake gebracht), dat ds B. A. Bos nalaat bij zijn lezers af te snijden bij de lectuur van volgende woorden:

, , Ik wees er Ds Bouma op, dat de oorspronkelijke Franse tekst — de Latijnse, waarop hij zich beroept Is een vertaling — spreekt van representeren, en dat is heel iets anders dan presenteren. God representeert in het sacrament voor onze uiterlijke zinnen ook wat hij inwendig doet in onze harten. De zichtbare tekenen zijn tegelijk zichtbare zegelen van een (lat.: syrabola et sigilla; Frans: signes et seaux visibles) een inwendige en onzienlijke zaak, door middel waarvan God in ons werkt door de kracht des Heiligen Geestes.

Inwendige genade wordt verzegeld, maar niet bij ieder".

Tot zoover ds B. A. Bos.

Let op dat laatste zinnetje. Het is precies „Praeadvies". Precies Polman. Precies Ridderbos. En precies onzin. Het komt er weer op neer, dat men een vollen en een nietvoUen doop heeft. De sacramenten houden bij den een dit, bij den ander dat in, als ds Bos gelijk heeft. Ze functioneeren, spreken, den eenen keer zóó, den anderen keer anders. Volgende maal zal de consequentie moeten zijn, dat dezelfde preek den één wat anders zegt dan den ander. Zie mijn opmerkingen over dr Hoek.

Maar daar wou ik het niet over hebben. Ik wijs op dat zinnetje: de zichtbare teekenen zijn tegelijk zichtbare zegelen van een inwendige en onzienlijke zaak, door middel waarvan God in ons v/erkt door de kracht des H. Geestes.

Ik repeteer niet wat ik over dat „door welke" opmerkte contra dr Hoek. Noch wat daarna volgde. Ik vraag alleen maar: zien de Roeper-lezers nu heusch, dat dat „door middel waarvan" slaat niet op die , , inwendige zaak", doch op „die teekenen en zegelen" ?

En dan dat verzegelen weer wordt het punt-inkwestie omzeild, net als bij dr Hoek. Zie Chamierus Contr., Genevae, 1643, 1343/4, 1374, b.

Overigens, onthoud dat: inwendige genade wordt volgens ds Bos door het sacrament verzegeld, maar niet bü §. leder. De kinderen weten dus nog niet, wat ze aan hun doop hebben.

En dat is er nu overgebleven van de redevoeringen van

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen