Revue 2001 - pagina 69

De Onderzoeker

Taalwetenschap brengt Nambikwara-talen in kaart voor zij zijn verdwenen 'A system at which the mind boggles'. Zo omschreef missionaris Kingston in i972 de grammatica van de Nambil<waratalen. Verder is er tot nu toe niet veel bekend van de taal van deze Zuid-Amerikaanse Indianen. Onder leiding van professor Leo Wetzels laat een team onderzoekers wetenschappelijk licht schijnen op de talen van de Nambikwara. Net op tijd, meent Wetzels, want de cultuur van de Indianen staat op het punt te verdwijnen.

De Nambikwara zijn een Indianenvolk, dat leeft in het noordwesten van Brazilië in de staten Rondónia en Mato Grosso, een vrij onvruchtbare hooglandsavanne die wordt doorsneden door juist vruchtbare rivierdalen. Er leven nog ongeveer 1.1 80 Nambikwara. Taalkundig onderscheidt men drie groepen van talen, waarvan de sprekers elkaar niet kunnen verstaan. De naam Nambikwara komt uit het TupiCuarani en betekent 'oor' (nambi) - 'gat' (kwara), hoewel oorringen niet worden gedragen. Kenmerkender is een andere inheemse benaming: 'Uaikuakoré', wat betekent: 'zij die op de grond slapen'. De Nambikwara gebruiken geen hangmat, maar slapen in de afgekoelde as van hun kampvuur. "Ik geef zelf de voorkeur aan een hangmat", stelt Wetzels, gevraagd naar de mate waarin hij zich met zijn onderzoeksobject identificeert. "Maar dat vinden ze niet vreemd. Mijn ervaring met inheemse volkeren is dat ze je toch als buitenstaander blijven zien. Je bent er te kort om een intiemere band op te bouwen. Je

vrije Universiteit

amsterdam

Stella Telles, een van de onderzoeksters met Latundê-kinderen

slaapt vaak niet in het dorp. Er is ook wel eens een slaapplaats in een EHBO-post of in een ander bouwseltje." Zijn ze eenmaal gesetteld dan moeten de onderzoekers proberen informatie te krijgen. Dat is een kwestie van geluk hebben. De ene informant voelt al vrij snel aan watje wilt weten. De ander heeft er moeite mee. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en de Stichting voor Wetenschappelijk Onderzoek van de Tropen (WOTRO) financieren het onderzoek samen voor een miljoen. "Dat is genoeg om vijf mensen vier jaar te kunnen laten werken. Voor extra's, zoals een videocamera, is geen geld. De VU ondersteunt het project vooral administratief. Het is tot nu toe niet gelukt om andere sponsors te werven", stelt Wetzels. De interesse is gering, omdat de onderzoeksresultaten weinig praktisch bruikbaar zijn, maar voor de Nambikwara zelf kunnen ze in de toekomst wel van belang zijn. Andere inheemse volkeren, bijvoorbeeld van Noord-Amerika, ver-

De Onderzoeker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen