Studentenalmanak 1940 - pagina 137

verzinken, als hij hen uit het niets tot eer en macht ge-

bracht had. 1)

In die verheffing van burgers ligt de voornaamste reden

van St Simon's blijvende verzethouding. De koning hoog

bovenaan, het is eveneens zijn opvatting, maar dan onmid-

dellijk op hem volgend, de adel, d.w.z. de dues et pairs,

de natuurlijke verdedigers en raadgevers van de Kroon.

En ver daar beneden het volk, goed om geregeerd te

w^orden.

't Mag dan ook geen wonder heeten, dat hij zich keert

tegen dezen koning, die den adel van zijn rechten beroofde.

En algemeen is de overtuiging, dat de Haat zijn hand bij

het penseelen zijner trekken gevoerd heeft en zijn oog de

juiste verhoudingen ontging, verduisterd door de her-

innering aan ondergane vernedering.

Hij verwijt den koning een zoo groote onwetendheid,

dat hij nauwelijks kan lezen en schrijven, verregaande

zelfzucht en hardheid van gemoed en een ontvankelijkheid

voor kruiperij, waarover zijn verontwaardiging zich een-

maal lucht in een reeks van voor dezen schrijver zoo ken-

merkende opgewonden verwijten: „La souplesse, la bas-

sesse, l'air admirant, dependant, rampant, plus que tout

l'air de néant sinon par lui, étaient les uniques voies de

lui plaire". 2)

Wat hiervan nu ook zij in het oog der historische kritiek,

eens voor al bedenke men, dat St Simon allerminst een

koelbloedig schrijver is, die zorgvuldig en vooraf zijn

kenschetsingen in hun geheel afweegt. Zijn beroemde

portretten schijnen mij toe ontstaan te zijn na lange

waarneming en overweging, maar in een vlaag op papier

te zijn geworpen. Als hij verzekert, dat 's konings

geest beneden het middelmatige was, dan verhindert hem

dat niet twee regels verder te erkennen, dat hij van

nature goed en rechtvaardig was s). En althans ten

opzichte van dezen persoon hebben zij, die St Simon

1) St Simon, ed. Larousse, p. 14.

2) Ed. L. p. 14.

3) Ed. L. p. 13.

127

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen