VU Magazine 1972 - pagina 35

Cursus Nederlands aan 120 universiteiten Er gaat geen dag voorbij of de VU wordt door tenminste één buitenlander opgebeld die Nederlands wil komen leren. De Afdeling Toegepaste Taalwetenschap, die zich over hen ontfermt, kon door die toeloop niet voorkomen dat er wachtlijsten moesten worden aangelegd. Er wachten ca. honderd leerlingen op plaatsing. Wie een bezoek brengt aan de afdeling Toegepaste Taalwetenschap kan gemakkelijk onder de indruk raken van de apparatuur die daar staat opgesteld. De medewerkers aan de afdeling spreken echter op nogal relativerende toon over hun dubbelsporige banden, hun recorders, hun koptelefoons en hun microfoons: het zijn goed bruikbare hulpmiddelen bij het leren van een tweede taal, maar laat niemand denken dat hier de techniek nergens voor staat. Het talenpraktikum kan, samen met andere middelen, worden gebruikt om bij de leerling een taalleerproces op gang te brengen. Dat is een aanzienlijk creatiever en ook een meer bescheiden benadering van de zaak dan in de dagen na de Tweede Wereldoorlog. Toen was het gebruik van een praktikum een nieuwtje, waarover via het Amerikaanse leger allerlei triomfantelijk nieuws werd verteld in Europa, over het leren van een tweede taal in twee, drie maanden. Het praktikum was toen nog een kwestie van de juiste antwoorden weten op eenvoudige vragen: 'Ben je groot?' 'Ja, ik ben groot.' Een belangrijk verschil met vroeger is, dat men is afgestapt van de steriele situatie waarbij de taalles geen enkel raakpunt had met het taalgebruik in de praktijk. Er wordt tegenwoordig getracht de oefeningen in te bouwen in een situatie waarvan men mag aannemen dat de leerling ermee te maken heeft, of zal krijgen. Op die manier kan hij in staat worden gesteld om zo natuurlijk mogelijk te reageren. De achtergrond van de les moet zijn dat taal een middel is waarmee de ene mens de andere kan ontmoeten. Afgezien van de buitenlanders in Nederland die Nederlands willen leren, is het ook zo, dat in het buitenland de belangstelling voor het Nederlands groter is dan vaak wordt gedacht. Aan zo'n 120 universiteiten in het

TV- lessen Nederlands voor gastarbeiders Er zijn buitenlandse werknemers in Nederland die in staat zijn het woord 'smoesje' te gebruiken in een betekenis die de meeste Nederlanders onbekend zal zijn; een betekenis, die zelfs door Van Dale's woordenboek niet wordt gegeven. Een 'smoesje' is in het vakjargon van lassers een werktuig, dat men bij het lassen voor het gezicht houdt ter bescherming van de ogen. Het is niet zo verwonderlijk, dat de Spanjaarden of Turken die bij het lassen betrokken zijn deze betekenis van het woord kennen. Hun collega's in de transportsector weten ook wat een steekwagen is. De bedrijfstaal is hun in veel gevallen geleerd van bedrijfswege, want de ondernemer zal met zijn in het buitenland aangeworven krachten niet graag terecht komen in een verwarring zoals die destijds bij de torenbouw van Babel ontstond. Dat geeft maar stagnatie.

Beperkt De mogelijkheden van de buitenlandse werknemers om aan het dagelijks leven ïn Nederland deel te nemen, blijven daarmee echter beperkt. Wanneer ze hun schoonmaakgerei in de kast hebben geborgen, of hun machine hebben afgezet, dan zit er voor hen niet veel anders op dan hun landgenoten op te zoeken. Hun verblijf in Nederland is er uitsluitend op gericht, geld te verdienen en daarmee zo gauw mogelijk terug te gaan naar het land van herkomst. In het gunstigste geval kunnen ze zich daar dan een boerderijtje aanschaffen om boer te worden, of een bakkerijtje om bakker te worden, of een auto om taxichauffeur te worden. In zulke gevallen heeft het verblijf in Nederland niet zoveel bijgedragen tot een betere toekomst, terwijl dat verblijf zélf nog veel minder paradijselijk kan worden genoemd.

TV-cursus Op hel ogenblik tracht de stichting Teleac een cursus Nederlands voor buitenlandse werknemers van de grond te krijgen. Het komende voorjaar zullen drie proeflessen worden gemaakt, waarvoor Leen Valkenier (schrijver van onder meer de Fabeltjeskrant) de teksten zal schrijven. Het taalkundige gedeelte van die proeflessen (en als alles goed gaat van de cursus in zijn geheel) wordt bijgedragen door de Afdeling Toegepaste Taalwetenschap van de VU. Drs. J. F. Matter, hoofd van de afdeling, legt uit dat het plan om in welke vorm dan ook iets voor de buitenlandse werknemers te doen, is voortgekomen uit de omstandigheid dat er nogal wat buitenlandse werknemers als schoonmakers of koffieserveersters in de VU-gebouwen te vinden zijn. 'We zagen die mensen, met wie geen woord te wisselen valt, hier lopen op de gangen. We dachten: er zitten hier problemen en als er één instantie aan de VU is die zich het lot van deze mensen zou moeten aantrekken, althans wat betreft hun sociale functie, dan zijn wij dat.' Eerst was er een plan om in één of andere

De vloeren van de VU-gebouv<en zijn toevertrouwd aan de zorgen van buitenlandse werknemers. Hun aanwezigheid op de garvgen was voor een aantal medewerkers van de afdeling Toegepaste Taalwetenschap aanleiding om te proberen iets in hun omstandigheden te verbeteren door hen Nederlands te leren. Dat plan groeide uit tot de eerste aanzet van een tv-cursu8 Nederlands voor buitenlandse werknemers. Een hoofd van de VU-schoonmaakdienst legde er de nadruk op, dat iedere student de zaak van de buitenlandse werknemer tot de zijne kan maken, door simpelweg minder rommei achter te laten in kamers, zaten en gangen.

33

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen