VU Magazine 1975 - pagina 58

vraagt zich wel af: loyaliteit tegen welke prijs? Tijdens de recente islamitische conferentiie in Lahore was ook de grieks-orthodoxe patriarch van Libanon aanwezig. Hij 'mocht' tijdens de conferentie ook spreken. Hij had het over Jeruzalem als de stad voor christenen en moslims. Het is m.i. bijzonder kwalijk dat deze patriarch niet het lef had, te spreken over Jerusalem als een stad voor joden, moslims en christenen. Dat doet zelfs al-Fatah. De christenen voelen zich in een precaire positie verkeren. Zij mogen dan getolereerd zijn in het verleden, de grondwetten mogen nu vrijheid van godsdienst verzekeren, volledige x'rijheid is iets anders. In 1972 op de conferentie van moslims en christenen in Brummana (Libanon), georganiseerd door de wereldraad van kerken, riep bisschop Georges Khodr (ook grieks-orthodox) uit: 'Ik wil niet door de moslims 'beschermd' worden!.

Perzië In een land als Perzië ligt de situatie weer anders. Daar zijn bijna in het geheel geen 'perzische' christenen in de strikte zin. De christelijke kerk wordt daar gevormd door een gemeente van joodse afkomst en voorts Assyriërs en Armeniërs. Ik ontmoette er een anglicaanse bisschop, een Pers van moslimse origine. Hij vertelde mij echter, dat hij legaal nog steeds een moslim is. Officieel heeft hij geen stemrecht. De perzische grondwet sluit drie categorieën uit van het stemrecht: 1. de vrouwen (dit artikel is opgeheven); 2. zij die krankzinnig zijn en 3. zij die de Islam verlaten hebben! De laatste twee artikelen zijn niet opgeheven. Momenteel voelt men zich veilig onder het pro-westerse regime van de sjah, maar het laat zich verstaan dat men bevreesd is voor eventuele machtswisselingen waarbij de godsdienst mogelijk een grotere rol zou gaan spelen.

12

Indonesië

en trachtte zijn eigen identiteit te laten schuilgaan. Doughty daarentegen reisde zonder ook maar één moment zijn identiteit als 'gehate nasrani (christen)' te verheimelijken. Het treffende is, dat een figuur als Doughty tot veel intiemere contacten kwam met Arabia Deserta dan Burton. Nu is het gemakkelijker om als christen in deze landen te reizen dan er altijd te moeten wonen. Dat voel ik ook sterk in verband met de zogenaamde 'dialoog'. In recente jaren hebben het Vaticaan en de Wereldraad veel gedaan om de dialoog te bevorderen tussen mensen van verschillende geloven, onder meer die tussen moslims en christenen. Verschil-centra in de islamitische wereld (zoals het Christian Study Centre in Rawalpindi, Pakistan, waar drs. Jan Slomp werkt) trachten iets te doen ter assistentie van de kerken in de ontmoeting met moslims. In dergelijk werk, waarbij ik hier in Libanon betrokken ben, stuit je vaak op allerlei verzet bij de plaatselijke kerken. Terwijl in het westen het verzet tegen de 'dialoog' meestal draait om het vermeende verzaken van de zendingsopdracht (dialoog zou in de plaats komen van getuigenis), is het verzet van de plaatselijke kerken dat die 'buitenlanders' At, moshms niet kennen zoals zij die kennen of dat het beter is maar te proberen de eigen kerk in stand te houden en zo weinig mogelijk de moslims op godsdienstige gronden te benaderen. Zij willen hen met rust laten en vooral door hen met rust gelaten worden. Nu kan men zeggen dat dit een weinig missionaire instelling is, en men kan hen ingeslaChristelijke identiteit Kenneth Cragg vertelt in zijn opstel 'De kunst penheid, introversie en ik weet niet wat al een minderheid te zijn' over twee bekende rei- verwijten. En hoewel m.i. men deze kritiek zigers in Arable, Richard Burton (die onder niet geheel voor zich behoeft te houden, voel meer Duizend en Een Nacht vertaalde) en ik toch ook steeds dat ik makkelijk praten Charles Doughty (de auteur van Arabia De- heb. Ik heb mijn nederlandse paspoort op serta). Eerstgenoemde gedroeg zich in de zak. Ik kan zo nodig elk moment vertrekken. letterlijke zin van het woord als een shaykh In geval van moeilijkheden heb ik ambassadeprotectie. Maar wat als je economisch, politiek en sociaal zwak bent en tot een kleine minderheidsgroep behoort? Ik herinner me een uitspraak van een pakistaans christen: 'Waarom zou ik mij een minderheid voelen. Ik deel dezelfde huidskleur, dezelfde taal en dezelfde cultuur met de Pakistani'. Ik bewonder deze man voor zijn christelijke moed. Hij speelt een belangrijke rol in de pakistaanse kerken. Eerlijkheidshalve moet er wel aan toegevoegd worden, dat hij economisch en sociaal boven de 'sweepers'-klasst ('sweepers' = straatvegers) staat, waaruit in het algemeen de Pakistaanse kerken zijn samengesteld. De situatie voor de christenen in die gebieden waar de moslims in de meerderheid zijn, is in doorsnee zeer complex, zoals trouwens de situatie van elke minderheidsgroep (ook bijvoorbeeld de moslimse minderheden in christelijke landen). Alvorens men ertoe overgaat te 'adviseren' en te kritiseren, zou men een poging kunnen doen er iets van te begrijpen. Het zou in dit verband te ver voeren bij de unieke situatie in Indonesië stil te staan. De verhouding tussen christenen en mos-lims kwam in het nieuws vanwege het niet doorgaan van de algemene vergadering van de wereldraad van kerken. Aanvankelijk wees de minister van buitenlandse zaken van Indonesië, Adam Malik, de bezwaren van moslimse zijde tegen het houden van de assemblee in Djakarta af. Hij zei, dat de Indonesische regering op geen enkele wijze de belangen van de moslims veronachtzaamde of die van enig andere godsdienst in het land. Wel liet hij doorschemeren dat, indien de vergadering tot tegenstellingen zou leiden binnen het Indonesische volk, het nemen van een andere beslissing nodig zou zijn. Toch zou het me niet verwonderen dat de regering het niet doorgaan van deze vergadering afschuift op de 'moslimse' bezwaren. Deze zullen er wel zijn, maar kunnen ook goed gebruikt worden om andere kritiek op eigen politiek beleid te verheimelijken. Dit is althans een patroon datje in de arabische wereld ziet. Een aantal jaren geleden mocht een boek van de bekende Egyptische romanschrijver Nagib Mahfz niet in Egypte verschijnen. Dit was, zei men, omdat het een kritiek inhield op de profeten, Mohammed ingesloten. Daarmee kon de regering de even felle kritiek van dit boek op de politieke en sociale wantoestanden in Egypte naast zich neerleggen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen