VU Magazine 1975 - pagina 249

moet hoor dat sy mense intemasionale misdadigers en die meest geliate voll<. in die wereld is; veral as jy in alle eerlikheid moet bely dat daar iets in die relevante beskuldiginge skuil'. Hij waarschuwde de calvinistische Woord en Daad lezers dat het hier niet ging om 'ondeurdachte, ongemotiveerde en politiek-geinspireerde uitlatings van kwaadgesinde vyande van Suid-Afrika nie, maar dat 'n mens hier te make het met interpretasies op hoogs academiese vlak van die stand van volkereg deur van die wereld se voorste deskundiges op diè gebied.' En ook moest men zich niet vastklampen aan het 'je-moet-er-geweest-zijn' idee. 'Diegene wat nou glo dat die buitenlandse kritiek op wanvoorstellings berus en uit onkunde spruit, kan gerus daarvan kennis neem dat 'n mens inteendeel eintlik verstom staan oor hoe goed hierdie mense ingelig is en hoe akkuraat die gegewens aangehaal word'. Prof. Van der Vijver wees er op dat 'apartheid' naar huidige volkenrechtelijke normen als ' 'n misdaad' tegen de mensheid wordt beschouwd. En dat heeft gevolgen. Prof. v.d. Vijver: 'Het feit dat 'apartheid' in deze zin als 'n misdaad tegen de mensheid gebrandmerkt wordt, heeft allerlei volkenrechtelijke implicaties: elke vorm van gewelddadig verzet tegen een sociaal stelsel, dat op het apartheidsbeginsel is gebaseerd, is volkenrechterlijk geoorloofd; hulpverlening aan 'n dergelijke opstandbeweging, zowel met geld - als met wapens, is eveneens rechtmatig, en de onderdrukking van het gewelddadige verzet tegen apartheid is dan ook 'n misdaad tegen de mensheid. Dat wil dus zeggen dat bijvoorbeeld de Zuidafrikaanse Eerste Minister en de Minister van Verdediging en de bevelvoerders van de Zuidafrikaanse weermacht aan 'n Neurenbergverhoor onderworpen kunnen worden en gevaar lopen ter dood te worden veroordeeld indien zij opdracht zouden geven dat de Zuidafrikaanse gewapende machten in opstand of inval moeten onderdrukken die de vernietiging van het apartheidsbestel tot doel heeft.' Hij wijst er in z'n Woord en Daad-artikel (november '74) ook op dat de opvattingen zich wijzigen over de positie van 'vryheidsvegters' of 'terroriste', die tot dusver geen aanspraak konden maken op bescherming van de Derde Geneefse Konventie in geval van gevangenneming. De naam van Zuid-Afrika in het volkenrecht stinkt, waarschuwde hij en het land 'sal sy paadjie skoon moet kry', want er worden in het buitenland daadwerkelijke pogingen aangewend om het blanke bewind in Zuid-Afrika met geweld te beëindigen. Weliswaar is er geen reden voor paniek voor de onmiddellijke toekomst, stelde prof. Van der Vijver zijn landgenoten gerust, want de grote mogendheden van het westen zullen vanwege de strategische waarde van Zuid-Afrika, de afhankelijkheid van de westerse economie van goud, de economische belangen van buitenlandse ondernemingen en zo meer, niet toeslaan. Maar deze onwilligheid 'is egter op die lang duur 'n skamele sekuriteit'. In z'n tweede artikel (december '74) wijst prof. Van der Vijver op de toezegging van financiële steun aan 'die sogenaamde vryheidsbewegings in Suidelike Afrika' door 'ons e/e geloofsgenote in Nederland'. Hij betwijfelde 'of ons nog tien jaar tyd gegun word om ons huis in orde te kry'.

De verhouding tot Nederland komt vaker ter sprake in het calvinistische maandblad. Prof. Tjaart Van der Walt sprak in het oktobernummer vorig jaar van 'een kloof' De besluiten van de Gereformeerde Kerken in Nederland maart vorig jaar, hebben de calvinistische Afrikaners zeer geschokt. 'Dit kan nog vir ons 'n skok ten goede wees as dit ons kan stimuleer tot doelgerigte daadkrag', aldus prof. Van der Walt. Hij wijst 'die sogenaamde moderne of nuwe theologie' aan als 'n ongetwijfeld belangrijke achtergrond van de gereformeerde synodebesluiten van vorig jaar over het 'Program to Combat Racism' van de Wereldraad van Kerken. En dat is de grondoorzaak van de steeds groter wordende kloof tussen de kerken in ZuidAfrika en Nederland. 'Op ons teoloë rus die groot verantwoordelikheid . . . om hierdie dieperliggende teologiese agtergronde te ontleed en te beoordeel'. Hij beklaagt zich over de geringe aandacht in Nederland voor 'n blad als Woord en Daad. Elders in het blad beluistert B. J. van der Walt nog 'positiewe klanke' vanuit Nederland. Hij noemt de 'Vereniging voor Calvinistische Wijsbegeerte'. Daarom moet Zuid-Afrika niet alle banden op theologischkerkelijk gebied met Nederland verbreken. 'Ons het nog steeds baie geesgenote in hierdie eertydse bolwerk van die Calvinisme van wie ons veel kan leer en wat op hulle beurt ook ons steun in hul stryd teen die toenemende onkerstening nodig het'. Maar het beeld dat prof. Tjaart Van der Walt zijn medecalvinisten over Nederland voorhoudt, is overwegend somber: 'Die geesteskllmaat in Nederland word in toenemende mate radikaal anders as diè in Suid-Afrika - en trouens as die in die Nederland van 'n dekade of twee gelede. Sekularisasie het in al sy woede toegeslaan en ou skanse en kaders wat die eeue kon trotseer van binne uitgehol. 'n Stroomversnelling op alle fronte het tot 'n geestelike krisis gelei met 'n gevoel van geweldige onsekerheid, 'n awersie teen goedkoop antwoorde, 'n ontevredenheid met die huidige toedrag van sake en 'n wantroue teen alle gesagsinstansies. Die kommunikasiemedia het isolasie onmoontlik gemaak en die gewone man, vrou en kind meedoënloos met wêreldvrae gekonfronteer. Magteloosheid om op alle vrae afdoende antwoord te gee, het gelei tot relatiwisme en al 'n ruim mate van nihilisme. Die kultus van die vraagteken is geen abstraksie meer nie. Miskien veral omdat die nuusmedia sterk links georienteer is, het 'n swaai na links hom uitgebrei oor prakties alle lewensterreine. Vérgaande polarisasie het barse skeure laat word, en klowe in voorheen hegte gemeenskappe iaat ontstaan. Welvaart en die styging van die lewenspeil het 'n ingrypende skuldkompleks meegebring: die Weste is so ryk, en elders in die wereld heers nog steeds die grootste armoede. Daar word willens en wetens met die verlede gebreek. Die vorige geslag het alleen maar onbetaalde rekenings - met rente - aan die huidige generasie as erfenis nagelaat. Hitler en sy Naziterreur het enige verwysing na ras 'n vloekwoord gemaak, en al wat sweem na 'n koloniale verlede, is by voorbaat taboe.' De nieuwsmedia in Nederland, krant, radio, maar vooral televisie meldden voorts zelden iets goeds over Zuid-Afrika, zo klaagt hij: 'Teen hierdie negatiewe agtergrond het instansies

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen