VU Magazine 1976 - pagina 79

IZJ tnagame 33

w,;:''?Ax\

In Dili volgde een moordpartij onder aanhangers van de UDT, dus onder de middenstand en de Chinezen. Velen vluchtten. Van de bevolking van 30.000 zielen bleef er slechts een vijfde over; dat was in hoofdzaak de militia van het Fretilin. Al spoedig had 't de belangrijkste plaatsen van het land in handen; waarschijnlijk heeft alleen Batugede weerstand geboden en dit nog als gevolg van hulp van Indonesische troepen die ook zorgden voor de verovering. 1 ntussen waren in Indonesisch Timor een 40.000 vluchtelingen aangekomen. Velen in groepsverband, hele dorpen of clans tegelijk, evenals in 1911. Het zullen in hoofdzaak Tetun, Bunaq en eventueel ook Kemak zijn geweest.

Spanning

„Bijenkorf-vormige huizen die er in de bergen nog wei zijn. Het dal( raai^t bijna de grond; bij de deur is er een boogvormige ingang van ongeveer 70 cm hoog, zodat men diep door de knieën moef om binnen te komen"

der leiding van onderofficieren, dus van Mestiezen, naar de macht greep. Het kreeg de steun van de Timorese militia onder luitenant Rogerio Lobato met 5000 a 6000 man gewapende mihtie 10 dagen na de „coup" zoals men in Indonesië de greep naar de macht van de UDT noemt. Zo heeft het Fretilin de beschikking gekregen over bijna al de wapens — een 15.000 geweren, mitrailleurs, mortieren en bazooka's. De leider, Xavier do Amaral, is een 40-jarige douane-ambtenaar, die zijn opleiding heeft gehad in een seminarie. Zijn minister van buitenlandse zaken is José Ramos Horta, 26 jaar, die de laatste jaren de meeste tijd in Australië is geweest in linkse universitaire kringen. Veel radicaler dan deze beide leiders is Mari Alkatiri, de leider van de kleine islamitische vleugel in het Fretilin. Daarnaast bestaat dan de Apodeti, die voor

aansluiting bij Indonesië is. Tijdens de strijd van het Fretilin tegen de UDT nam zij een afwachtende houding aan. Er is weinig van bekend, behalve dat het in Dili een kleine minderheid is; haar centrum ligt in het westen van Oost-Timor. Het hoofd van de Atsabe steunt haar. Atsabe ligt ten noorden van Bobonaro in het Kemak-taal gebied. Het Kemak is een taal die veel Tetun en Bunaq invloed heeft ondergaan of er zelfs een mengvorm van kan zijn. Het zou wel eens kunnen zijn dat er meer steun voor deze beweging was dan de kranteberichten melden. Ten slotte zijn er nog de sphntergroepen Kota „de zonen der strijders", waarvan de leider een neef is van een Apodeti-leider, en de Trabalista, de arbeiderspartij, waarover niets naders bekend is. Het Fretilin heeft 27 augustus Dili veroverd. De gouveneur week uit naar Atauro, een eilandje voor de kust.

Het zou allemaal geen wereldnieuws zijn als een onafhankelijk Oost-Timor geen vacuüm zou betekenen in het politieke krachtenveld in Zuidoost-Azië en A ustralië. Dit laatste land moet er tegen zijn dat hier een vacuüm ontstaat. De labour-premier Withlam deed echter niets. Hij wilde ook niet samen met Indonesië ingrijpen omdat hij rekening moest houden met zijn eigen linker vleugel, wat vaker voorkomt bij labourregeringen. Wel heeft Darwin een 2000 vluchtehngen opgenomen na 27 augustus. Indonesië kan hier nog minder dan Australië een vacuüm gedogen omdat er dan in Oost-Timor een bewind zou kunnen ontstaan dat schuilplaats bood aan groepen die zich tegen de Indonesische regering richten. Dit kunnen groepen zijn die regionale autonomie zouden willen of partijen die tegen de regering Suharto zijn gericht. Deze zouden steun kunnen zoeken bij een grote mogendheid, b.v. Rusland of China. Indonesië moet, politiek gesproken, dus wel ingrijpen, maar heeft geen behoefte aan gebiedsuitbreiding en wil geen militaire expansiepolitiek. Deze tweeslachtigheid heeft spanning gegeven tussen enerzijds president Suharto en minister Malik en daar tegenover generaal Panggabean, de minister van defensie en het leger dat niet wilde wachten tot het Fretilin zich stevig had gevestigd. Toen het 28 november de onafhanklijkheid van Oost-Timor uitriep en verklaarde dat het de macht in het hele land in handen had, grepen Indo-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen