VU Magazine 1977 - pagina 106

Vü magazine 16 king aantreft, genomen naar sociale afkomst. En dit kan ondanks de uitkomst van onderzoek dat fiet plegen van delicten geen ,,voofrectit" van mensen uit de lagere sociale klassen is. Integendeel: crimineel gedrag is verspreid over de geliele bevolking". Jörg piekerde voornamelijk over de vraag hoe het k o m t dat h e t a n d e r s t o c h n i e t zo v o o r t v a r e n d e m i nisterie thans b i n n e n enkele dagen met „ e e / ? y e p e perde reactie" k w a m ter verdediging van de recht e r l i j k e m a c h t . Hij zag dit a l s e e n v o r m v a n o n o f f i ciële d r u k op r e c h t e r s . G e g r e p e n w a s — „geheelin Amerikaanse stijl"— n a a r e e n g e w o n e o n t k e n n i n g dat er o n d e r s c h e i d in s t r a f b e d e l i n g w o r d t g e m a a k t . Bij v o o r b a a t s t o n d J ö r g s c e p t i s c h t e g e n o v e r Buikh u i z e n s onderzoek. Dat kan „als onderzoek binnen een apparaat, niets anders dan beleidsondersteunend en adviserend zijn." Zijn a r t i k e l e i n d i g d e : , , Wanneer Jongman's conclusie dat mensen uit lagere klassen zwaarder worden gestraft, juist is... dan past daarop eigenlijk maar één eerlijk antwoord van de zijde van tiet ministerie van Justitie:,,dat klopt, en dat is ook de bedoeling van het systeem ", hoe integer de individuele politie-functionarissen, officieren van justitie en rechters ook zijn. Maar aangezien regeren vandaag de dag voornamelijk „verkopen" betekent, is dat bijna ondenkbaar". De gegevens kwamen te harder aan omdat het al een geselecteerde groep is, die voor de rechter terechtkomt. Jongman: „Wanneer de verdachte eenmaal voor de rechter staat, is hij al verschillende sluizen gepasseerd. Op de voorgaande niveaus (politie. Openbaar Ministerie) is daarbij al een zekere eenzijdige selectie opgetreden. Steeds zijn er in verhouding meer mensen uit de hogere milieus afgevallen. Zo gezien spreken de bevindingen veel sterker. Immers, er is sprake van een cumulatief effect. Op elk niveau stapelt het grotere risico voor de werkende jongeren zich bovenop het voorgaande. Wie van hen dan uiteindelijk voor de rechter komt te staan, komt er ook daar weer slechter vanaf." Ook VU-criminoloogdr. G. Snel wijst VU-Magazine op de selectie, die zich al eerder voltrekt. „ De kans dat de rechter selecteert is kleiner. Hii kan niet veel meer. In 1973 werden 54 % van de zaken door de Officier van Justitie geseponeerd." Uit een eerder onderzoek waar Jongman bij betrokken was, bleek dat vrouwelijke verdachten meer kans hebben op een ,,sepot" evenals mensen met een hoog inkomensniveau, mensen die kampen met huiselijke moeilijkheden en zelfstandig wonende verdachten. Het sepótpercentage voor de hoogste sociale klasse was 58, voor

de m iddenklasse 4 0 e n voor de laagste klasse 3 1 . lOassejustitie? Het woord verscheen in verschillende beschouwingen, maar tot een explosie kwam het pas november vorig jaar toen het in krantekoppen verscheen met betrekking tot de rechter.

Spelregels Het werd hoog tijd dat een scheidsrechter op z'n ftuit blies. Dat werd prof. dr. J. van Weringh, van de Universiteit van Amsterdam, voorzitter van de Vereniging voor Criminologie en een der redacteuren van het tijdschrift, waarin Jongmans artikel eind december verscheen. Moeten er geen gedragsregels komen voor het bekendmaken van onderzoeken, zo vroeg hij zich ineen brief aan verschillende collega's af. Het voorstel wekte de indruk alsof 't hele spektakel was ontstaan door Jongmans „loslippigheid", maar het is de vraag of dit ook niet meteen zou zijn uitgebroken wanneer het tijdschrift voor Criminologie de primeur had gehad. Zonder twijfel zouden de media er dan ook meteen zijn opgesprongen voordat andere wetenschappers hadden kunnen narekenen of Jongman c.s. niet ergens een foutje hadden gemaakt. De eerste kritiek met wetenschappelijke pretenties verscheen kort geleden, eind februari in het Tijdschrift voor Criminologie. Kortom, geen wetenschapper kon rap genoeg zijn om te voorzien ifi behoeften als omschreven door Buikhuizen en Abspoel, nog afgezien van de bruikbaarheid van wetenschappelijke commentaren voor dat doel. Want voordat hij was nagerekend, stond natuurlijk niet bij voorbaat Jongmans ongelijk vast. Per ongeluk — want onbedoeld — heeft Jongman in ieder geval proefondervindelijk aangetoond dat vooroordelen ook voorkomen in kringen van Justitie bij de aankondiging van Vrouwe Justitia minder welgevallige onderzoeksresultaten. Tot dusver droeg de discussie dan ook hoofdzakelijk een politiek karakter. Jongman, die„sc/7o/rkenderesultaten"aankonöigöe, nam het in edele verontwaardiging op voor de sociaal zwakkeren, die ook door rechters zouden worden gediscrimineerd. Buikhuizen nam het in even edele verontwaardiging op voor de rechters voordat hij Jongman had kunnen narekenen. „Ik vrees dat het met Jongmans bewijzen zal zijn zoals met godsbewijzen; overtuigend voor wie in God gelooft, minder voor degene die dat niet doet. Wie een aanhanger is van de klassenstrijd en in klassejustitie gelooft, zal licht in de door hem verzamelde gegevens de bewijzen daarvoor kunnen vinden. Anderen zullen daar tegenover wat kritischer staan en ontvankelijk zijn voor andere interpretaties," meende mr. Abspoel, de problematiek daarmee definitief verwijzend naar het terrein van het subjectieve politieke inzicht. Maar 't is de vraag of men er zo gemakkelijk afkomt, want deze verwachting ondergraaft in gelijke mate als Jongmans arbeid de betekenis van het wetenschappelijk onderzoekscentrum van het ministerie van Justitie (WODC), waarvan Buikhuizen de leiding

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen