VU Magazine 1979 - pagina 162

1^ magaüne 28 die in de wereld van wetenschap en techniek werkzaam is, kent zulke mensen: weinig filosofisch aangelegd, praktisch van instelling, met een fijn gevoel voor wat er met de moderne hulpmiddelen aan apparatuur te verwezenlijken is, geen denkers, maar doeners, die uiterst waardevol zijn als medewerkers bij het onderzoek. Zij zoeken een andere baan als ze niet iets om handen hebben dat voor hun technisch vernuft een uitdaging vormt, en zo'n baan kunnen zij bij iedere industrie gemakkelijk krijgen, want ze zijn goud waard.

Politiek achter bij techniek Zulke mensen werken er ook in de wapenlaboratoria, geen schurken maar gewone huisvaders, die hun taak zo goed mogelijk verrichten in het bescheiden besef dat hun persoonlijke invloed in de grote wereld gering is omdat zij van politiek geen verstand hebben. Dat is hun baby niet. Zij hebben slechts te zorgen dat hun land technisch op niveau blijft. En wie zal hen beletten intussen de kleine verbeteringen aan te brengen die mogelijk zijn en alvast na te denken over de grotere, voor het geval die ooit nodig mochten zijn, zodat ze snel gerealiseerd kunnen worden als er geld voor komt? En zo frustreren zij allemaal samen de illusie van de politici dat er pas op de plaats gemaakt wordt met de kernbewapening. Op eenmaal blijkt er zoveel nieuwe techniek gegroeid te zijn dat toepassing niet meer is tegen te houden. Want welke politicus durft tegenover zijn achterban goed te keuren, dat zijn land met inferieure wapens is uitgerust, vooral als tegelijkertijd via de pers alarmerende berichten verspreid worden dat het bijna door de tegenpartij is ingehaald? De techniek is als kruipolie. Zfj kruipt tussen de bouten en moeten van het moeizaam gekonstrueerde politieke bouwsel door tot het weer op losse schroeven staat. Met enkele voorbeelden wil ik nog duidelijk maken dat het bovenstaande geen loze theorie is. In 1972 werd het aantal intercontinentale raketten in het SALT-I verdrag beperkt tot omstreeks 2000 aan weerskantend. Dit leidde tot het niet voorziene resultaat dat het aantal bommen binnen één raket werd verhoogd en hun sturing naar verschillende doelen werd verbeterd. Bovendien bevorderde de voorgestelde „stilstand" de verbetering van de nauwkeurigheid. Eén van de begrenzingen van de nauwkeurigheid waarmee overzo grote afstand hetdoel wordt getroffen, ligt in de door een computer aan te brengen korrekties voor de variatie van de zwaartekracht langs de baan. Basis hiervoor is het zuiver wetenschappelijk onderzoek dat overal ter wereld aan de zwaartekracht wordt gedaan door onschuldige geofysici. In 1978 vermeldde de Amerikaanse defensiebegroting een goedkope post, aangeduid ais „NS-20-guidance improvements", die slechts 4 miljoen dollar vergde. Daar is het Congres niet over gevallen, maar achteraf bleek dat hiermee, onder andere door introduktie van nieuwe gegevens over de zwaartekracht, de nauwkeurigheid van ongeveer 400 tot 200 meter was opgevoerd. De nauwkeurigheid wordt ook bepaald door de

ongelijkmatige verbranding van het hitteschild op de neus van de raket bij het weer binnenkomen in de atmosfeer. In de jaren zestig werd hiervoor bij de Amerikaanse raketten een epoxyhars gebruikt. Deze werd naderhand vervangen door keramisch materiaal, dat gelijkmatiger verbrandt. Dit wordt gemaakt door een industrie die ervaring met het materiaal had opgedaan bij de produktie ervan voor huishoudelijke doeleinden. Door technische vaktijdschriften, tentoonstellingen en catalogi van fabrikanten vindt er een voortdurende kruisbestuiving met ideeën plaats. Een klein onbemand vliegtuig met een kompakte motor met korte levensduur werd door de Amerikanen gebruikt om vanaf marineschepen operaties uit te voeren boven het oerwoud in Vietnam. Het aflopen van de oorlog in Vietnam betekende niet het eind van deze ontwikkeling. De technici konden „nuttig" aan het werk gehouden worden. Met dit vliegtuigje als uitgangspunt werd de zogenaamde kruisraket ontwikkeld. Deze vliegt laag en wordt gestuurd door een computer die het profiel van de aardbodem aftast en vergelijkt met de geografische gegevens in zijn geheugen. Zulk een ontwikkeling was niet in strijd met het SALTakkoord dat alleen op intercontinentale raketten betrekking had, maar het resultaat is wel een verbluffend eenvoudige en nauwkeurige methode om onder de radar van de tegenpartij door atoombommen te brengen waar je ze hebben wilt.

^

/

,

Geen derde weg Zo zijn de huidige kernwapens kruisingen van allerlei technische snufjes, waarin de kernfysika zelf geen grote ontwikkelingen meer ondergaat. Ze zijn produkten van de toegewijde inspanning van een leger van technici die elk voor zich nauwelijks besef hebben van de consequenties van hun werk. Zij zullen er niet mee ophouden zolang er geld ter beschikking wordt gesteld. En dat geld zal er zijn zolang de politici besluiten de kernbewapening voorlopig te handhaven. En die voorzichtige politiek zal op advies van bepaalde deskundigen worden voortgezet zolang dat in goede aarde valt bij het publiek. Daarom is er maar één weg om de kernwapens werkelijkterug te dringken en dat is de weg die het IKV heeft gekozen: het probleem voor ieders huisdeur leggen met de leuze: „De kernwapens de wereld uit, om te beginnen uit Nederland". Het is een noodsprong, maar een noodzakelijke, want het politieke standpunt dat de kernbewapening niet moet worden uitgebreid, maar ook niet afgeschaft, is niet werkelijk een derde weg van voorzichtigheid tussen twee uitersten. Het is de best denkbare voedingsbodem voor een voortgaande ,.,, bewapening, omdat de techniek kruipt waar zij ' '^^ÜÈÊÊL niet gaan kan, tegen iedere ethiek in. Ém^K^SÊÊ: De gewenste voorzichtigheid komt pas aan de ^S^^Êg^'' orde als men werkelijk begint met kernwapens af ^ H | ^ p ' te schaffen en ontwikkelingslaboratoria te deci- ^ ^ ^ B l^t^'^'^l meren. Zij betreft dan de methode en het tempo l ^ ^ ^ ^ ^ i É I ^ waarmee zo'n afschaffing gerealiseerd gaat wor- S_SÊÊÊÊÊÊKIm den. ^^^SÜHSI

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen