VU Magazine 1981 - pagina 244

verdeeld, onzeker, verzwakt Met prof. A. Dallin, eertijds adviseur van de regering-Nixon en nu historil<us en politikoloog aan het Hoover Instituut van de Stanford Universiteit, haaide de VU op 23 maart een unieke deskundige in huis. Hij was naar Nederland afgereisd om als promotor te fungeren bij de promotie van P. M. E. Volten aan de VU. Volten schreef een proefschrift over Breznjefs Vredesprogramma uit de jaren zeventig en waarom dat zijns inziens als mislukt moet worden beschouwd („Brezhnev's „Peace Program", Succes or Failure?", Emmen 1981), Dallin had uitstekend in de reeks ,,Vijandbeelden" gepast, maar werd in feite uitgenodigd door de werkgroep Oost-West van de Studentenvereniging SIB en de VU-vakgroep Internationale Betrekkingen. In zijn lezing tastte hij indirekt een aantal vijandbeelden aan. Volgens Dallin maken wij vaak een belangrijke vergissing ten opzichte van de Sovjet-Unie doordat wij geneigd zijn haar te zien als een eenvormig machtsblok, eensgezind en één in doelstelling — en dat slaat dan dikwijls op de bij de Russen veronderstelde wens het Westen tot haar gebied te mogen gaan rekenen ,,Er is daar meer verdeeldheid dan wij denken, juist ook in de topkringen" betoogde hij. Die verdeeldheid zou het gevolg zijn van 'n groeiend aantal problemen binnen het Oostblok. ,,De Sovjetpolitiek valt niet duidelijk te voorspellen als logische vervolgpunten op een eenmaal uitgezette lijn. Waarschijnlijk spelen zich op dit ogenblik achter de schermen zware diskussies af over de vraag waar de prioriteiten liggen." Volgens Dallin trekken óók de Sovjets lering uit in het verleden opgedane ervaringen. Hun politiek is dan ook veelal een samenspel van aanpassingen en interne kompromissen. ,,Aan het eind van de jaren zeventig heeft de Sovjet-Unie haar drang naar invloed buiten het Oostblok opgegeven" is zijn mening. ,,De ontspanning vormde een nieuw vertrekpunt in haar politiek, die gedurende de jaren zeventig gestalte kreeg, in wapenonderhandelingen e n , d e SALT-besprekingen. Er waren meerdere oorzaken voor dit nieuwe streven: China vormde een steeds ernstiger bedreiging in de rug en de afhankelijkheid van het Westen werd almaar groter door de invoer van westerse technologie. Dat ging ten koste van noodzakelijke binnenlandse hervormingen. Breznjef, in het algemeen beschouwd als de initiatiefnemer tot de ontspanningpolitiek, kon door zijn persoonlijke inzet de tegenstand tegen dit nieuwe beleid in het gareel houden

me zaak de op gang gebrachte revolutie in Afghanistan te doen zegevieren; het SALT-2 verdrag werd totop heden niet ondertekend. Hierdoor is een gevaarlijke situatie ontstaan, meent Dallin. ,,Reagan ontbeert een langetermijnvisie op de vraag hoe om te gaan met de Sovjet-Unie. Dat merk je bij voorbeeld aan z'n overreaktie op de gebeurtenissen in El Salvador. Aan de andere zijde, in de Sovjet-Unie, is de leiding verward en onzeker: er zijn zowel binnenlandse problemen, die steeds onoplosbaarder gaan lijken, als problemen met de Verenigde Staten" Volgens Dallin mist de huidige Sovjettop de kreativiteit om de problemen te lijf te gaan. ,,lk heb er geen bewijzen voor, maar ik denk dat ik niet ver mis ben als ik zeg dat de nieuwe Amerikaanse politiek van Reagan sommige Sovjetpolitici niet geheel onwelkom is. Ze hopen daarrnee de Amerikanen in een hoek te drijven en te isoleren." Ook wordt daarmee de aandacht van de binnenlandse problemen afgeleid. ,.Werkelijk alles zit de Russen tegen", denkt Dallin, ,,de produktiecijfers, de bevolkingscijfers (de kindersterfte schijnt nogal dramatisch te zijn toe-

Prof. dr. A. Dallïn „Er is meer verdeeldheid in de Sovjet-Unie'dan w i | denken, juist ook In de t o p " (Foto: Bram de Hollander)

Toch groeiden in de loop der jaren zeventig de grieven aan Sovjetzijde. China en de Verenigde Staten gingen steeds inniger samenwerken; de V.S.-bewapening bleef ondanks de SALT-besprekingen aanzwellen; het bleek een moeiza222

VU-Maga2ine10(1981)6(iuni)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen