VU Magazine 1982 - pagina 71

Begeleiding

Een goed opgezet prospectief onderzoek zal zeker in de behoefte voorzien. Wel lijkt een aantal factoren aanduidbaar als etiologisch moment: meerlingzwangerschap (zeker wanneer daarbij complicaties optreden zoals te veel vruchtwater), aangeboren afwijkingen bij kinderen, infecties in de baarmoeder, laag in de baarmoeder geïnserreerde placentae en baarmoederafwijkingen, zowel wat de afsluiting van de baarmoeder betreft, als wat de vorm van de baarmoeder betreft. In de literatuur worden nog vele andere oorzaken genoemd, maar die laten we hier voorlopig buiten beschouwing.

Na-onderzoek

Preventie van vroeggeboorte De tweede lezing op de post-academiale cursus is van prof. Eskes over preventie van vroeggeboorte. Natuurlijk is de beste behandeling in het algemeen die waarbij men het kind in de baarmoeder kan laten. Voortijdige weeënactiviteit leidt in een groot aantal gevallen tot een voortijdig geboren worden van een overigens normaal kind. Dat dit dramatische gevolgen kan hebben, hebben we in het bovenstaande reeds laten zien. Daarom zal men er alles aan moeten doen om vooral in die situatie waarin de levenskansen van het kind klein geacht moeten worden, het kind in de baarmoeder te houden. Dit blijkt in een aantal gevallen bereikt te kunnen worden met een bijzonder intensieve vorm van verloskundige zorg, waarbij de vrouwen in een aantal gevallen behandeld moeten worden met weeënremmende middelen. Belangrijk is uiteraard dat men probeert de oorzaken van vroeggeboorte op te sporen, zodat mogelijk een causale therapie mogelijk is. Moeilijker wordt het, wanneer er voortijdige weeënactiviteit is, die men moet duiden als een signaal van de natuur om aan te geven dat het kind geboren moet worden, omdat de situatie in de baarmoeder voor het kind verslechtert. Dit signaal mag men natuurlijk niet misverstaan. Uitstel van de baring zal dan soms kunnen leiden tot een in de baarmoeder overlijden van het kind. Men heeft dan niet goed naar de natuur geluisterd. Daarom is het bijzonder belangrijk dat we informatie krijgen over de toestand van het kind. Door middel van vruchtwateronderzoek, registreren van hartactie, het registreren van bewegingen van het kind, het bepalen van hormonen in de urine, is het tegenwoordig mogelijk om op een aantal punten betrouwbare informatie te krijgen over het al dan niet wel bevinden van het kind. Wanneer er een situatie ontstaat, dat het kind in ernstig gevaar is in de baarmoeder, zal men soms wel eens niet moeten wachten op het moment van voortijdige weeënactiviteit, maar zal men door actief ingrijpen het kind uit de baarmoeder moeten halen, omdat de behandeling die de neontoloog het dan kan aanbieden, betere kansen voor het kind garandeert dan een verder verblijf in de bedreigende baarmoedersituatie.

Informatie Omdat het van erg veel belang is over de toestand van het kind in de baarmoeder geïnformeerd te raken, hebben wij prof. Kloosterman gevraagd een uiteenzetting te geven over de vertraagde groei van het kind, die meestal berust op een ,,slechte voeding". 64

ontwikkeling van vroeggeboren kinderen. Het aantal gehandicapte kinderen is erg afhankelijk van de Als we dus praten over foetale intensieve zorg, dan groep die men onderzoekt. Over de in de VU geborehoort daar ook een zeer intensieve begeleiding van nen is een beschrijving gegeven van kinderen onder de patiënt en haar echtgenoot bij. de 2.000 gram, daarbij wordt een percentage gehanWanneer de kinderen eenmaal geboren zijn, vallen ze dicapte kinderen in min of meer ernstige mate gevon— voor wat betreft de medische aspecten — uiteraard den van ongeveer 6-7 %. onder de supervisie van de kinderarts. Kinderartsen die zich in dit soort situaties gespecialiseerd hebben, noemen we tegenwoordig neonatologen. Er bestaat tussen onze afdeling en de afdeling van de kinderge- Op het verhaal van Prechtl sluit een uiteenzetting aan neeskunde die zich met de neontale zorg bezighoudt over de resultaten van na-onderzoek bij kinderen met een bijzonder goede samenwerking, die van basaal een zeer laag geboortegewicht door drs. Doena van belang is voor het bereiken van goede resultaten. Het der Vorm, neonatologe en verbonden aan het AZVU. is absoluut noodzakelijk dat de gynaecoloog, emotio- Dit is een bewerking van het eigen in de VU verworven neel, technisch en qua ethiek, met de kinderartsen op materiaal bij een studie die de laatste jaren is opgeéén lijn zit. Er moet een vloeiende overgang zijn in de zet. begeleiding van de patiënt en haar echtgenoot, rond de geboorte door vrouwenartsen en na de geboorte Alle kinderen in de VU geboren, worden volgens een door de kinderartsen. vast protocol onderzocht en met name de lange Wij hebben dan ook eigenlijk dagelijks contact met termijn waarop dit geschiedt, is van essentieel bedeze afdeling en dit mag zeker niet minder worden. lang. Ik heb in het verleden wel eens gezegd: wij Het is bijzonder belangrijk datje goed weet watje aan zullen van de kinderartsen moeten horen of wij het elkaar hebt, omdat je anders geen goede zorg kunt verloskundig goed hebben gedaan. Daarmee bedoel geven. ik dat wanneer in de toekomst zal blijken datb. v. 80 % van de kinderen die tussen de 26 en 28 weken zijn Met name in situaties waarin het kritiek wordt, in geboren ernstig gehandicapt zou zijn, dit implicaties situaties waarin je b.v. moet beslissen om door te moet hebben voor ons beleid. gaan of te stoppen met een behandeling, is het van essentieel belang datje elkaar informeert. Wij hebben dan ook de gewoonte om te proberen in Gelukkig zijn de voorlopige resultaten heel bevredieen situatie waarin we vrijwel zeker zijn dat het kind te gend en dit is dan ook de informatie die wij altijd vroeg geboren wordt, reeds vóór de geboorte de doorspelen naar ouders van vroeggeboren kinderen. ouders in contact te brengen met de kinderarts, die Het is niet helemaal zo dat er maar twee mogelijkhelater de zorg over hun kind van de verloskundige zal den zijn, namelijk dat of vroeggeboren kinderen overlijden binnen zeer afzienbare tijd na de geboorte, óf overnemen. Dit blijkt een erg goede zaak te zijn. dat zij goed blijven leven. Maar het is zeker zo dat de Wanneer de kinderen geboren zijn, treedt een aantal kinderen die overleven voor het overgrote deel hele problemen op, waarvan ademhalingsproblemen de normale kinderen zijn. belangrijkste zijn. Daarom hebben we ook een apart hoofdstuk gewijd aan de beademing van vroeggebo- Weliswaar hadden zij intensieve zorg nodig en moerenen met voor de vroege pasgeborenen typische ten zij worden vervolgd om te zien of er op de lange ziektebeelden, genoemd IRDS, idiopathisch respfra- duur geen nadelige effecten van de vroeggeboorte toir distress syndrome. Dat ook de voeding van die optreden, maar het zijn zeker hele gezonde kindertjes kinderen een belangrijke rol speelt, laat zich raden, waar de ouders veel plezier van hebben en kinderen omdat die kinderen uiteraard geen borstvoeding ge- die ook veel plezier van hun ouders kunnen hebben. geven kan worden. Daarover moet niet te geringschattend worden gedacht. Kinderen worden of per infuus of per sonde gevoed en dan is het soms zo dat de kinderen enkele cc's voeding per uur krijgen. Dat De volgende twee lezingen gaan over de sterfte bij dit bijzonder veel vergt van de verpleegkundigen, is kinderen met een laag geboortegewicht en over de duidelijk. Het is dan ook verpleegkundig-fechnisch gegevens van de patholoog-anatoom in dit opzicht. gezien een zorg, die slechts onder leiding van zeer Bij de sterfte bij kinderen met een zeer laag geboortegespecialiseerde verpleegkundigen, gegeven kan gewicht is uiteraard sprake van een bijzonder dramatisch gebeuren. Vaak hebben ouders al bijzonder worden. veel over gehad om tot de geboorte van dit soort Dat dit in ons ziekenhuis kan, stemt ons tpt grote kinderen te komen en het is dan extra emotionerend vreugde en hier past zeker een compliment voor de en verdrietig wanneer die kinderen ondanks alle verpleegkundigen op de afdeling die zich op uit- inspanningen toch nog overlijden. Dit vereist bijzonstekende wijze inzetten om deze kinderen te verzor- dere zorg naar de ouders toe. Wij proberen deze gen. De kinderen die onder deze omstandigheden ouders altijd op een zeer intensieve manier te begegeboren worden, of ze nu klein of groot zijn, groeien leiden, waarbij wij met name oog hebben voor het op tot volwassenen en een aantal van deze kinderen proces in de verdrietverwerking bij de ouders. blijkt nu gehandicapt te zijn. Dit aantal is groter bij Eigenlijk zijn er grofweg een drietal momenten die vroeggeboren kinderen, dan bij op tijd geboren kin- daarbij een rol spelen en dat geldt ook voor vrouwen deren. Dientengevolge is het van groot belang om die geconfronteerd worden met een kind dat in de goed geïnformeerd te zijn over de normale ontwikke- baarmoeder overlijdt. ling van kinderen, zowel op tijd geboren als vroegge- In het begin is er algehele verslagenheid, het tweede boren kinderen, omdat men slechts dan de stoornis- moment is de vraag: waarom nu toch, en het derde sen op het spoor kan komen. punt is: hoe moet het nu in de toekomst? Op al deze Prof. Prechtl uit Groningen is een wereldautoriteit op vragen proberen wij in te spelen door ruimschoots de dit gebied en het is bijzonder prettig dat hij op het gelegenheid te geven om over een en ander te praten. symposium een lezing houdt over de neurologische Van essentieel belang daarbij zijn uiteraard gegevens

Het werkterrein van dr. Puyenbroek

Prof. Kloosterman is een autoriteit op dit gebied en heeft in Nederland bijzonder veel werk op dit punt verricht. Alles staat of valt met de intensieve zorg die men aan de kinderen in de baarmoeder kan geven. Dr. H. P. van Geijn van onze afdeling spreekt daar uitvoerig over. Hij doet dit ook in het kader van een vervolgonderzoek naar de resultaten waarmee we op onze afdeling bezig zijn.

Afwijlcingen Bij gehandicapte kinderen is er in wezen een viertal momenten aan te geven, waarbij die afwijkingen kunnen zijn ontstaan: (1) rondom de conceptie, als hetchromosomenpatroon bijvoorbeeld niet optimaal is, (2) tijdens de zwangerschap, (3) tijdens de baring en (4) daarna. Het blijkt nu steeds beter mogelijk onderzoek te doen naar de toestand van het kind in de baarmoeder. Belangrijk lijkt hierbij te zijn het gedrag van het kind. Heeft men bij voorbeeld na de geboorte een kind met een abnormaal bewegingspatroon, en weet men daarvan geen oorzaak, dan zou het van belang kunnen zijn, om reeds vroeg in de zwangerschap een normaal of een abnormaal bewegingspatroon bij de kinderen te onderscheiden. Dit is een van de aspecten van de foetale intensieve zorg die ter sprake komt. Men dient zich wel te realiseren dat bij die intensieve zorg bijzondere wissels getrokken worden op de medewerking van zowel de moeder als haar partner. Vaak betekent het een bijzonder langdurige opname in het ziekenhuis, met alle emotionele gevolgen van dien. Het genieten van je zwangerschap, blij zijn om je zwangerschap, is dan veel en veel moeilijker geworden. Op emotioneel zeer veeleisende momenten, zal men dan moeten varen op mededelingen van de artsen en de verpleegkundigen die je met alle zorg omringen. Plaats voor veel privacy is er in een ziekenhuis niet. Samen met je partner met veel plezier van je groeiende buik genieten, zal bijzonder veel moeilijker worden, al proberen wij ook in ons ziekenhuis aan dit soort aspecten aandacht te besteden. Altijd proberen wij ook de man van de bij ons opgenomen patiënten zo optimaal mogelijk te informeren over de zwangerschap. vu-Magazine 11(1982) 2 (februari)

Postgraduate Course in Reprocjuctive Medici e SECTK 08STE RICS

February 12 d 13,1982

Vrije Un ersiteit Amsterd m DEPARTM ilTOF OBSTETRI SANO GYNECOL GY

vu-Magazine 11(1982) 2 (februari)

De patholoog-anatoom

65

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen