VU Magazine 1983 - pagina 512

geldt ook voor de aanslagen van de Rode Brigades, maar de piek hiervan valt samen met het dal van het aantal gewelddaden van fascistische zijde; deze beide categorieën hangen dus blijkbaar omgekeerd samen. Daarentegen blijkt een positieve samenhang te bestaan tussen links geweld en de gewapende strijd van de Rode Brigades. Voorts worden pieken in de werkloosheid na drie maanden gevolgd door een toename van het aantal aan-' slagen door deze laatste groepering. Bijzonder intrigerend is, dat in de zomermaanden het aantal politieke gewelddaden een duidelijk minimum bereikt: de potentiële daders lijken vrijwel allemaal vakantie te nemen. Al met al heeft het onderzoek van Schaerf c.s. een groot aantal gegevens opgeleverd. Omdat een samenhang echter nog geen oorzakelijk verband is, ligt hier een taak voor sociale wetenschappers, die op basis van theorieën de houdbaarheid van dergelijke verbanden kunnen toetsen. Solidariteit Interessant waren de ontmoetingen met allerlei mensen, die niet alleen uit zeer uiteenlopende landen, maar ook uit zeer verschillende wetenschappelijke disciplines afkomstig waren: van kernfysica tot politicologie. Dat gaf aanleiding tot veel boeiende gesprekken, niet alleen tijdens de cursus (waarin een dag gewijd werd aan de situatie in de ,,thuislanden" van de deelnemers), maar vooral ook daarbuiten. Dubrovnik met z'n vele eet- en drinkgelegenheden en z'n rijke culturele leven bood alle gelegenheid voor dergelijke informele contacten. Uit de verhalen van mensen uit Polen werd duidelijk, hoe de wijze waarop de beide grote mogendheden hun belangen in de wereld proberen te behartigen, vaak ten koste gaat van de bevolkingen van andere landen. Deze mensen, die ook de Russische en de Poolse regering (met name vóór, maar ook na december '81) op een aantal punten hun kritiek niet spaarden, hadden scherpe kritiek op de rol die Amerika probeert te spelen. „Let Poland be Poland" was ook hun wens, maar een televisieshow spant daarbij alleen maar het paard achter de wagen. Het zou een goede zaak zijn, als Polen werkelijk de gelegenheid zou krijgen, de eigen problemen op te lossen. Het land is al te veel als pion in de Oost-West betrekkingen gebruikt, aldus deze Poolse deelnemers. Van Solidariteit vonden zij, dat deze onafhankelijke vakbond z'n hand

434

(J.Grin)

overspeeld had. Oorspronkelijk waren de mensen gemobiliseerd door de gevolgen van de economische problemen: hoge buitenlandse schulden met als gevolg steeds hogere (voedsel)prijzen. Al spoedig kreeg de beweging echter steeds meer een algemeen-politiek karakter, ze verschafte zich toegang tot de massamedia wat door de regering werd toegelaten. Er werden veranderingen binnen de Communistische Partij doorgevoerd, die ook na de machtsovername van kracht bleven. Solidariteit wil echter radicale veranderingen in het politieke systeem, en dat is, gezien de geografische positie van Polen, en vanwege haar positie binnen het Warschau-Pact, een ireële eis, aldus deze Poolse deelnemers. Een spoedig herstel van de nationale eenheid — dat is niet hetzelfde als nationale steun voor het huidige regeringsbeleid — opdat Polen werkelijk Polen kan zijn, zagen zij als de enige goede oplossing voor het Poolse probleem. Signaal Bij deze fundamentele kritiek op de grote mogendheden was het goed, dat er-ook mensen uit de Verenigde Staten aanwezig waren. Uit gesprekken met hen werd vooral duidelijk dat ook in Amerika langzamerhand het besef doordringt, dat Amerikaanse en Europese belangen niet altijd samenvallen. Een Amerikaanse hoogleraar in de politieke wetenschappen vertelde, dat hij dit punt zelfs tot thema van zijn

college in het afgelopen cursusjaar had gemaakt. Al met al een belangwekkende ontwikkeling, die, als hij doorzet, te zamen met verschuivingen in Europese denkbeelden, niet zonder gevolgen zal blijven voor de verhoudingen binnen de NAVO. Mary Holland van het Fund for Peace, was erg enthousiast over de Nederlandse vredesbeweging, in het bijzonder over het IKV (ze sprak die afkorting zelfs op z'n Nederlands uit). Toch zal naar haar mening samenwerking tussen de Amerikaanse vredesbeweging en de vredesbewegingen in Europa pas over enkele jaren goed mogelijk zijn, omdat het anti-Amerikanistische imago, dat de Europese vredesbeweging in de ogen van nog te veel Amerikanen heeft, vrij hardnekkig blijkt — een signaal aan het adres van de Europeanen. Ze vertelde ook'over de plannen van de Amerikaanse vredesbeweging voor de nabije toekomst: dit najaar zullen de activiteiten zich vooral richten op de kwestie van de nieuwe middellange afstandsraketten, en in het voorjaar van 1984 zal men zich concentreren op de presidentsverkiezingen. De doelstellingen daarbij zijn duidelijk. Ironisch genoeg is het echter wél zo, dat de vredesbeweging in de VS haar spektakulaire groei voor een belangrijk deel te danken heeft aan het beleid van de regering Reagan, aldus deze sympathieke Amerikaanse. Riant Naast de interessante informatie en contacten, levert een dergelijke cursus twee zaken van belang op. In de eerste plaats is dat de overtuiging, dat bijeenkomsten als deze belangrijk zijn: wederzijdse vooroordelen worden doorbroken, en er wordt informatie uitgewisseld, die je via de officiële kanalen vaak niet bereikt. En in de tweede plaats: het is bemoedigend om te ervaren dat ook in landen, waar de omstandigheden dat moeilijk maken, er kritische denkers overblijven, die zich er tegen verzetten, dat mensen ondergeschikt worden gemaakt aan systemen. Een reden temeer om hier, vanuiteen relatief aanzienlijk riantere positie, hetzelfde te blijven doen. •

vu-Magazine 12(1983) 11 december 1983

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen