VU Magazine 1983 - pagina 502

milieubeweging aan de andere kant. Er was sprake van een duidelijke tegenstelling. Bewoners werden geconfronteerd met een gesloten, ambtelijk blok, waarbinnen men elkaar de hand boven het hoofd hield. Dat heeft erin geresulteerd dat men de overheid niet meer vertrouwde. "

Een misleidend persbericht Het is geen verbazingwekkend gegeven wanneer men in concreto het beleid van de gemeente Amsterdam analyseert. Een illustratie van dat bestuurlijk gedrag aan de hand van een voorbeeld. Dr. Kees Olie, van het Milieu-toxicologisch laboratorium van de Universiteit van Amsterdam treft in juli 1980 dioxine sporen aan in een vat op de Volgermeérbelt en meldt dit onverwijld aan de Amsterdamse ,,milieu-officials", van het Centraal Milieu Laboratorium. Het door Olie gevonden monster wordt doorgestuurd naar het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid, voor een bevestiging van deze dioxinevondst. Tot die bevestiging er is besluit die gemeentelijke instantie geen ruchtbaarheid te geven aan dit alarmerende feit, omdat men wel vermoedt, wat dit onder de omwonenden zoal teweeg zal brengen. Vooral geen onrust zaaien, zo luidt — misschien nog wel begrijpelijk — het parool. Wanneer enkele weken later de toenmalige Amsterdamse wethouder voor milieuzaken. Polak, een bezoek brengt aan de Volgermeer en door dr. Olie wordt ingelicht, reageert hij geschokt. Hij blijkt niet op de hoogte van de dioxinevondst. Werd hij niet ingelicht door het milieulaboratorium? Heeft hij een map met ,,Heden" over 't hoofd gezien? Wie zal hetzeggen. In september daaropvolgend vindt Kees Olie bovendien dioxine, buiten een vat in een slibmonster en meldt dat feit eveneens aan de bevoegde gemeentelijke instantie. Ook over deze vondst wenst het Amsterdamse Milieulaboratorium absolute geheimhouding te betrachten, vóór deze bevestigd is door het

Drs. Matthijs Hisschemöller: wethouder heeft zitten slapen (VUmagazine)

Rijksinstituut. Ook hier is het argument dat,,onnodige onrust'' moet worden voorkomen. De eerste dioxinevondst — die, gedaan in het vat dus — wordt op 9 september door het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid be\/est\g(i. In het persbericht dat men daarop verstuurt stelt de gemeente Amsterdam dat het Rijksinstituut in het monster uit het vat wèl dioxine heeft aangetoond, maar ,,dat dioxine in water en slib steeds afwezig bleek". Enkele dagen later, op 23 september, doet het Rijksinstituut zelf een persbericht uitgaan waarin men, nog subtieler, vaststelt dat,,hef veelbesproken dioxine, dat in zeer geringe hoeveelheid in een vat 2,4,5-T werd aangetoond, noch binnen, noch buiten de stortplaats in wateren slib kon worden gemeten." Hisschemöller:,,Gezien het feit dat men wist, dat op dat moment al wèl dioxine buiten een vat was gevon424

den, kun je je afvragen of het zinnig is om een dergelijk, juridisch misschien juist, maar niettemin misleidend en ten onrechte geruststellend persbericht de wereld in te sturen." Als de tweede dioxinevondst tijdens een ontmoeting van PvdA-leden in Broek in Waterland ter sprake komt, herhaalt zich het merkwaardige voorval dat de Amsterdamse wethouder Polak, opnieuw geschokt, moet bekennen dat hij ook van deze nieuwe vondst niet op de hoogte is, ondanks dat de directeur van het Amsterdamse Milieulaboratorium achteraf tegen Matthijs Hisschemöller volhoudt, dat hij zijn wethouder steeds heeft ingelicht. Hisschemöller: „De conclusie kan geen andere zijn, dan dat de wethouder heeft zitten slapen."

Pappen en natliouden Voor Hisschemöller is dit een duidelijk voorbeeld van een politicus die niet bij machte is geweest om zich voldoende in de zaak te verdiepen, afgeleid door allerlei andere zaken in zijn portefeuille die zijn aandacht vroegen, en die het beleid daarom overlaat aan zijn ambtenaren. Het is een beeld dat steeds weer opduikt in verschillende gifaffaires, zoals bij voorbeeld in Dordrecht. Hisschemöller: ,,Veel politici, vooral bij lagere overheden, zijn helaas onvoldoende toegerust om op dit punt beleid te voeren. Toch zitten ze opgescheept met deze taak en met de verantwoordelijkheid om, naar de burger toe, dat beleid te verantwoorden en toe te lichten. De strategie van het voorkómen van onrust leidt er in zo'n geval alleen maar toe dat de bevolking steeds ongeruster wordt. Het is de strategie van 't voortdurend bagatelliseren, van het sussen, van het pappen en nathouden, die alleen maar méénvanffouwen schept." Wa tis't alterna tie f? Hisschemöller: ,,Je kunt denken aan zo'n pluriform samengestelde adviesraad, zoals Copius Peereboom doet, je kunt ook denken aan het bevorderen van strikt onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek op dit punt. De overheid moet erin leren berusten dat er zowel binnen de wetenschap als binnen de overheid zelf verschillende standpunten mogelijk zijn, die je niet steeds moet proberen toe te dekken in de wens, om toch vooral uniform en consequent naar buiten te treden." Dr. Copius Peereboom sluit daar bij aan, wanneer hij ter afsluiting van het vraaggesprek zegt: ,,lk vind 't nog acceptabel dat je fouten maakt, maar je moet ze niet blijven bedekken." Uitgesproken onacceptabel is 't dat men desondanks in defouten uit het verleden blijft volharden. Hoewel het gebruik van 2,4,5-Tin de meeste Westerse landen inmiddels werd verboden, worden — handel is handel, nietwaar — nog grote hoeveelheden ervan naar derde wereldlanden geëxporteerd (overigens niet uit Nederland). Wat niet weet, wat niet deert. En zoveel maakt dat niet uit. Want bij navraag krijgt VU-magazine van meerdere zijden bevestigd, dat het bestrijdingsmiddel, thans door Duphar als alternatief voor het verboden 2,4,5-7 geproduceerd, toch nog altijd dioxines als bijprodukt bevat. Uit onderzoek van het bedrijf in kwestie is komen vast te staan, dat het afvalwater — rechtstreeks in het Noordzeekanaal geloosd — aantoonbare sporen dioxines en de verwante dibenzofuranen bevat... Na ons de zondvloed. (G JP) Dank aan Rob Vonk, dr. J. W. Copius Peereboom, Matthijs Kiisschemöller, Steve de Reus en de firma Grontmij bv. vu-Magazine 12 (1983) 11december 1983

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen