VU Magazine 1985 - pagina 340

ij II

|l

I

Greenham Common-vrouwen bij een recent bezoek aan de Sovjet-vredesraad Olga mee naar binnen hebben gesmokkeld om op deze wijze de officiële vredesraad te confronteren met basisvredesgroepen in het eigen land. Bovendien deelden deze Engelse vrouwen aan de heren van de Vredesraad meedatze wel eens met hen naar huis wilden gaan om een woordje met hun echtgenoten te wisselen. Grote verlegenheid aan de kant van de gastheren was het gevolg, want officieel worden deze vrouwen in de Sovjet Unie als helden gezien, en dat weet iedere Sovjet-burger dank zij de staatstelevisie. Maar ook tijdens dit seminar, waar naast onze inbreng ook de wederwaardigheden van een gevangen vriend, wiens positie mede dank zij de activiteiten van de Trust-group verbeterd was, aan de orde kwamen, viel geen anti-Sovjetwoord te bespeuren. "Onze seminars zijn niet tegen de wet, ze gaan over vrede. En vaak behandelen we Russische poëzie", aldus Joeri, "al gooit de KGB af en toe roet in het eten. In april vorig jaar hadden we voor een seminar diplomaten, journalisten en de officiële Vredesraad uitgenodigd. Toen ik bij deflat aankwam zag ik zo'n vijftig KGB-ers met een rode armband in de straat. Bij de ingang van de flat werd ik tegengehouden door een man die mij mededeelde 'Joeri Vladimirovitsj, je mag niet naar binnen. Je bent gearresteerd'. Op mijn vraag wie hij dan wel was antwoordde de man 'wij zijn "fiooligans"'. Andere gasten werden naar huis gestuurd met de mededeling dat de gastheer niet thuis was, terwijl deze het hele gebeuren vanaf zijn balkon op drie hoog bekeek."

Na het nemen van wat foto's — "publiceer ze alsjeblieft", wordt mij toegei v o e g d — gaan we in vriendschap uiteen. Een groep jongeren begeleidt ons naar het metrostation en ik word onder vragen over Westerse popmuziek bedolven. "The times they are a-changin", fluiten we op de roltrap. Gemeenschappelijke actie Op onze voorlopige laatste avond in Moskou komen we weer in de flat van de Loesnikov's bijeen om de mogelijkheid van een gemeenschappelijke actie te bespreken, inclusief de daaraan voor hen, voor ons en voor de groep politicologen verbonden risico's. Zij willen graag continuïteit in hun straatacties; hoewel er misschien maar 20 mensen daadwerkelijk participeren, en een paar honderd het zien, weten binnen een paar dagen duizenden mensen dat de basisbeweging in de

278

De Tretyakov Art Gallery, waar de actie plaats tiad moeten vinden

SU niet dood is. De risico's voor de betrokkenen wordt niet groot geacht. "Ook als we niets doen zullen we ongetwijfeld voor de zomer opgepakt of de stad uitgestuurd worden. De autoriteiten willen ons tijdens het wereldjeugdfestival niet in Moskou hebben.'' Wat onze groep politicologen betreft, zolang de actie niet eerder wordt gehouden dan op de laatste dag van ons verblijf in de SU — en dat is op de volgende donderdag, wanneer we na een kleine week Georgië weer terugkeren naar Moskou om de volgende ochtend vroeg naar Nederland te vertrekken — is er niets aan de hand. Wij zelf zullen voor hooguit 3 uur meegenomen worden naar een politiebureau waar tijdens een "brainwave-session" ons duidelijk gemaakt zal worden dat de leden van de Trust-group "hooligans" zijn, en de echte "peaceniks" te vinden zijn in de officiële Vredesraad. Na veel heen en weer gepraat wordt besloten de actie de volgende donderdag tegen 18.00 uur te houden. Een paar mensen zullen vreedzame leuzen met zich meenemen, in twee talen. Omdat elke actie weer een soort sociaal experiment is om uit te vinden hoeveel de KGB van te voren weet en hoeveel niét, wordt er niet gesproken over de plaats van samenkomst. "Tretyakov Art Gallery" lees ik op een papiertje dat Olga Loesnikov laat circuleren. Op mijn schriftelijke vraag waarom niet voor het Bolsjoj theater, barst ze in lachten uit. "Dat is de ontmoetingsplaats van lokale homofielen; ook zonder actie zijn daar al agenten genoeg." Er worden afspraken gemaakt over het inlichten van onze ambassade, de pers en leden van onze groep, zij het dat deze contacten op het laatste moment voor de actie gelegd moeten worden. "We willen geen risico's nemen. Onze groep van 11 wordt door zo'n 300 KGB-ers in de gaten gehouden, dat is een stukje realiteit waar we mee hebben leren leven. Door dit soort acties creëren we bewust precedenten, maar we willen geen veldslagen uitlokken", zegt Joeri. Op de valreep komt een fles wodka op tafel en klinken we op onze vriendschap. "Adfundum".

De 16de mei Een kleine week later staat de hele

groep politicologen bepakt en bezakt in de hal van het hotel in Tbilisi klaar voor het vertrek naar het vliegveld. Enige uren later hopen we in Moskou te zijn. Om precies 07.00 uur krijgen we te horen dat ons vliegtuig "enige technische problemen" heeft waardoor onze vlucht 12 uur later zal plaatsvinden. Wanneer we ruim 15 uur later eindelijk in de bus zitten die ons zal brengen naar ons Moskouse hotel blijken technische problemen in drieën te komen. Eerst blijkt de bus op de snelweg naar Moskou niet harder dan 55 km te kunnen rijden — "te zwaar belast" — terwijl de chauffeur nog geen kwartier na vertrek de bus aan de kant zet, uitstapt en enige minuten later triomfantelijk "een gebroken V-snaar" laat zien. Alweer pech. Het kost hem 3 kwartier om dit euvel in hetdonkerte verhelpen. De man in het zwarte jasje die plotseling uit het niets opgedoken het hele gebeuren op een afstandje bekijkt wordt herkend als één van degenen die ons ook al op het vliegveld had opgewacht. Op onze vraag wat hij daar doet antwoordt hij "Ik ben een Sovjet-burger; u bentgast. Gedraag u dan ook als gast". Overigens had geen van ons ooit eerder een V-snaar gezien die op een zodanige wijze gebroken was dat het leek alsof ie met een scherp mes was doorgesneden. Wanneer we eindelijk tegen middernacht bij ons hotel aankomen, blijkt de omgeving zwart te zien van de KGB-ers. Nu ja, bij wijze van spreken. Eén ding is ons in ieder geval duidelijk. Dank zij diverse technische moeilijkheden hebben wij niet deel kunnen nemen aan de geplande actie, terwijl we bovendien geen mogelijkheid hebben om ons nog in verbinding te stellen met onze Moskouse vrienden. Nog geen tien minuten later passeren we zonder enig probleem de douane, nageoogd door een paar mannen die ons in de vertrekhal iets te opvallend vanachter hun "Pravda" in degaten houden. Postscriptum Een paar dagen geleden hoorden wij eindelijk wat er op die bewuste donderdag met onze Moskouse vrienden gebeurd was. Een Canadees die op weg van Moskou naar Toronto Amsterdam aan deed, lichtte op verzoek van Joeri Jan van Putten in. Toen de leden van de Trust-groep op de 16de mei tegen 18.00 uur aankwamen bij de Tretyakov-gallery werden zij gelijk door de daar inmiddels aanwezige politie meegenomen ter ondervraging. Pas in de loop van de volgende dag toen wij al uit Moskou weg waren, werden zij vrijgelaten, op twee na. De meisjes die een spandoek bij zich had-

vu-magazine, 14e jaargang nr. 7. juii/augustus 1985

|

| j I I i \ ;

j i | \

,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen