VU Magazine 1986 - pagina 35

Veel ouderen willen helemaal niet met pensioen terwijl anderen er naar snakken eens tijd voor zichzelf te hebben. Een meer flexibele regeling zou een goede oplossing zijn

spannen verwachtingen wat betreft de mogelijkheden om langs overheidswegen de bevolking te sturen. Het vertrouwen in de nog jonge sociale wetenschappen en de uitbreiding van de instrumenten van de overheid was groot. Vandaar dat het de academici toen een goede zaak leek juist kerkelijke en bestuurlijke instanties te vragen om een bevolkingspolitiek te ontwikkelen in plaats van bij voorbeeld een beroep te doen op het gezonde verstand van de bevolking. Heel anders was de sfeer deze keer. Ten eerste waren er op het congres van de academie minder disciplines aanwezig dan de vorige keer. In 1966 waren met name ook de specialisten op het gebied van ethiek en theologie goed vertegenwoordigd. Zij waren er deze keer niet. Heden ten dagen blijken het statistici en sociale wetenschappers te zijn die als deskundig gelden op het gebied van de toekomst van het westerse gezin. Verdwenen was ook de concensus over de definitie van de problemen en hun oplossing. In 1966 waren alle wetenschappers het er over eens dat de regeringen de aangewezenen waren om het bevolkingsvraagstuk op te lossen. Momenteel is er een grote diversiteit aan meningen. Zelfs de vraag of er nu eigenlijk sprake is van een probleem of juist van een positieve ontwikkeling die geen bijsturing behoeft, wordt niet door iedereen gelijkelijk beantwoord. In toenemende mate wordt het beleid van de overheid wél beschouwd als iets dat invloed heeft op de levens van de inwoners

VU-MAGAZINE - JANUARI 1986

van een land, maar dat zeker niet meer als enige in staat is om de besluitvorming van mensen op gebied van huwelijk en ouderschap te sturen. Aan het gezag van de kerken wordt op dit gebied nog slechts voor een heel klein deel van de bevolking enige waarde toegekend. Op het congres van dit jaar werd overigens wel uitgebreid op de rol van de overheid ingegaan.

S

inds het midden van de jaren zeventig hangt de Nederlandse overheid officieel het standpunt aan dat het ideaal zou zijn als

Prof. dr. Ph. van Praag: andere samenlevingsvormen dan het gezin moeten ook in de praktijk een plaats krij gen

de bevolking van ons land stationair zou worden. Dat wil zeggen dat men er naar streeft om er voor te zorgen dat er voor iedere Nederlander die er nu is, bij zijn dood weer een vervanger zal zijn. Op dit moment is een dergelijke vervangingsfactor geenszins aanwezig. Er zijn veel jonge mensen tussen de vijfentwintig en de veertig die niet voldoende kinderen krijgen om een nieuwe generatie op de wereld te zetten die even groot is als hun eigen. Algemeen wordt het door stellen in Nederland niet meer zo wenselijk geacht om veel kinderen te krijgen. Kinderen worden op dit moment nog steeds voor het overgrote deel binnen het huwelijk geboren. Het aantal gehuwden daalt echter en het is nu eenmaal een feit dat acht procent van alle huwelijken onvrijwillig kinderloos is. Gaat men in zo'n situatie denken over een bevolking die op zijn huidige sterkte moet blijven dan zou in tachtig procent van de huwelijken meer dan twee kinderen moeten worden geboren. Men hoeft maar naar het huidige geboortecijfer te kijken om zich te realiseren dat de wens om meer dan twee kinderen te krijgen niet onder een dergelijk brede laag van de bevolking leeft. Een stationaire bevolking op het huidige niveau zit er dus niet zo in. Men kan zich echter ook afvragen waarom dat zo nodig is. "Om de vergrijzing tegen te gaan", roepen sommigen. Vergrijzing moet bestreden worden, niet omdat een samenleving van allemaal ouderen onder elkaar zo ongezellig is, maar omdat men er vanuit gaat dat

33

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen