VU Magazine 1987 - pagina 33

de en speelse elementen. Waarom zou je niet kunnen zeggen dat God creatief in de kosmos meespeelt, iets onvoorspelbaars heeft, zoals ook mensen creatief en onvoorspelbaar kunnen zijn?", zo besloot Van den Brom z'n reis door hoger sferen.

H

oogleraar elektronica, dr.ir. J. Davidse, ooit gepromoveerd op een proefschrift over kleurentelevisie, bracht z'n gehoor met een nuchter verhaal weer veilig op de grond. ' 'Je hoort vaak zeggen dat 't ideaal van de techniek zou zijn om heel het leven te beheersen. Dat heet dan 'geloof in techniek', alsof de techniek vertrouwen en verlossing aan de mensheid zou brengen. Ik ben dan altijd wat verbaasd. Is dat nou écht zo? Is dat het beeld dat men van de techniek heeft? Ik ken natuurlijk ook maar bepaalde mensen in mijn vak, maar ik ben nog nooit een vakgenoot tegenge-

Dr. L.J. van den Brom: 'Er is iets aan hetwanlielen.' Foto Bram de Hollander

Dr. ir. J. Davidse: 'Ik geloof niet dat mensen van nu geloven in techniek.' Foto Bram de Hollander

komen die zulke geloofsbeelden bij z'n vak beleeft.'' Allemaal prietpraat, vond Davidse. Al evenmin had hij de indruk dat zulks in brede kring tot het moderne levensgevoel behoort. "Ik geloof niet dat de mensen van nu geloven in techniek.'' Toch is techniek wel uniek, als menselijk produkt: "De mens is de enige biologische soort die techniek bezit, als hulpmiddel tot overleven, al bouwen vogels nesten, bevers dammen en bijen raten. Maar dat zijn altijd dezelfde, 't is standaard, terwijl de mens denkend en proberend naar verbeteringen zoekt. Niet omdat hij sterk, maar juist omdat hij zwak is. Techniek is z'n enige wapen. Zonder techniek was de mens niet denkbaar. En wanneer er iets fout gaat, draagt de techniek niet de schuld, maar de mens, die niet met haar weet om te gaan.'' Ook de Bijbel veroordeelt de techniek niet. "Wel wijst hij op het betrekkelijke ervan. Er is méér in het leven dan dat

VU-MAGAZINE - JANUAR11987

alleen. De bron van kennis en wijsheid is niet de techniek, zo leert ons Job, maar de vreze des Heren; En door het verlossend werk van Jezus Christus weten we dat we niet heersend, maar dienend in de wereld moeten staan, ook als technici.'' Echter: nadat de Bijbel geschreven was, brak een sombere tijd voor de technici aan. "Kerk en theologie ontwikkelden zich. Ook de techniek stond niet stil, maar ze was in handen van de ambachtslieden, en daar keken de theologen op neer. Dat was geen wetenschap, dus onbelangrijk, en daarom had de theologie de techniek niets te zeggen. Dat bleef zo toen de natuurwetenschappen in de Renaissance tot ontplooiing kwamen, en geweldige mogelijkheden bleken te bezitten. Het kwam aanvankelijk tot botsingen en aanvaringen. Uiteindelijk werd een soort wapenstilstand gesloten, wat voor de natuurwetenschap het vervelende gevolg had dat ze in een isolement werd gedreven, en in een ivoren toren gestopt.''

De gevolgen daarvan zijn nog dagelijks waarneembaar, toonde Davidse: "Wie Bach niet kent, wordt voor barbaar versleten. Maar het wordt heel niet gek gevonden wanneer je zelfs de simpelste feiten uit de natuurkunde niet kent. Er zijn zelfs heel wat intellectuelen die zich er min of meer op beroemen dat ze niets van Newton weten. En doordat Kerk en theologie zich afwijzend tegenover de technische wetenschappen opstelden, is er, althans feitelijk gezien, geen verband aan te wijzen tussen geloof en techniek. De vraag van vandaag: hebben geloof en techniek iets met elkaar te maken, moet ik dus ontkennend beantwoorden.''

S

inds de Kerk in onze samenleving tot randverschijnsel dreigt te worden, is er wel iets in de verhoudingen veranderd. Techniek en natuurkunde komen los uit hun afzondering. Nu is het de Kerk die in een isolement is geraakt.

31

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen