VU Magazine 1989 - pagina 121
De politiek van het voedsel KOOS NEUVEL
De wijze waarop een volk zich voedt houdt verband met pohtiek en rehgie. Dat blijkt onder meer uit een recent verschenen werk dat de opmars van de aardappel tot onderwerp heeft. Van de godsvrucht der Waldenzen tot het banale bintje: de bewogen geschiedenis van de populaire pieper. VU-MAGAZINE—MAART 1989
"Wie weet of wij niet aan een goed bereide soep de luchtpomp en vaak aan een slecht bereide maaltijd de oorlog te danken hebben", schreef ooit de achttiende eeuwse satiricus Lichtenberg. Een mooie hypothese en misschien zit er wel wat in. Iets breder en wetenschappelijker geformuleerd: zou er een causale relatie bestaan tussen enerzijds aard en kwaliteit van voedsel en anderzijds bepaalde historische gebeurtenissen? Zo'n probleemstelling zou een lekkere kluif voor een breed samengesteld onderzoeksteam kunnen zijn. Het onderzoek zou dan kunnen uitmonden in enkele aanbevelingen voor de samenstelhng van een verantwoord voedselpakket, ter reductie van de kans op toekomstige historische drama's. Het omgekeerde type onderzoek is eveneens mogelijk en, vanwege de beschikbaarheid van onderzoeksmateriaal, vermoedelijk wat gemakkelijker uitvoerbaar: een poging aan te
tonen dat politieke ontwikkehngen Van Gogh's zo hun invloed hebben uitgeoefend (vanwege diefstal , , , , . j inmiddels op het voedsel dat mensen m de vermaarde) 'Aardloop der tijden hebben gegeten. De appeleters': middel gepensioneerde aardappelexporteur '" de strijd tegen de Willem H. Oliemans doet iets der- °"^*'' gelijks in zijn boek Het brood van de armen: de geschiedenis van de aardappel temidden van ketters, kloosterlingen en kerkvorsten. Hij onderzoekt daarin op welke wijze de aardappel zich over Europa verspreid heeft en hoe die verbreiding beïnvloed is door geloofstwisten en pohtieke strijd. Een originele invalshoek, maar QUemans is niet de allereerste die de geschiedenis van het voedsel uit een meer dan alleen culinair oogpunt beschouwt. De socioloog Norbert Elias heeft in zijn boek Het civilisatieproces wat dat betreft pionierswerk verricht. Alleen gaat zijn belangstelling niet uit naar wat, maar naar hóe er wordt gegeten. 31
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1989
VU-Magazine | 484 Pagina's