VU Magazine 1989 - pagina 27

hemels materiaal, waarmee hij zondaren kan verlossen, zondaren als hijzelf: dieven, hoeren, en moordenaars.(...) Achterberg is in zijn poëzie een God geworden die eeuwigheid kan schenken aan de vrouw, wier dood hem tot dichten heeft gedreven, door de genade van zijn begaafdheid. (...) Achterbergs woord wordt wet, hij zal met zijn gedichten Gods rol overnemen, hij zal de dode tot leven wekken en haar het woord onder de tong leggen..." Achterberg heeft, op eigen verzoek, het manuscript van Van Loggem vóór publikatie gelezen. Hij heeft daarin, met toestemming van de auteur, zelfs al te expliciete verwijzingen naar 1937 geschrapt, Bovendien was er, aldus Van Loggem, sprake van een "prettig kontakt" tussen deze auteur en het object van zijn studie. Reden genoeg

om aan te nemen dat Achterberg zelf wel kon instemmen met de visie van deze schrijver/psycholoog. Ook de dichter/prozaïst Henny Marsman en later Ed. Hoornik hebben zich overigens in dezelfde zin uitgelaten. Zo schreef Hoornik: "De schuldvraag speelt geen rol meer, omdat hij de geliefde ontwrongen heeft aan den dood en gestuurd heeft in het levende organisme van het gedicht, waarin zij, als het vers werkelijk eeuwigheidswaarde heeft, niet meer kan sterven." "De gedichten, uiteindelijk waren dat de geliefden van Achterberg," schrijft Hazeu in zijn biografie. Een treffende illustratie van de allesbepalende rol die de poëzie in het leven van deze 'volstrekte dichter' speelde, zelfs - liever gezegd: vooral ook - met betrekking tot de drama's die zich daarin voltrokken. Vanuit die wetenschap is - zeker na het verschijnen van deze biografie - het lezen van Achterbergs poëzie een nóg minder vrijblijvende aangelegenheid geworden. En duidelijk is bovendien dat men Achterberg eigenlijk geen gevoelloosheid, naïviteit of oppervlakkigheid kan verwijten vanwege het feit dat hij, gevraagd naar mogelijke schuldgevoelens jegens het meisje dat door zijn toedoen op lugubere wijze wees werd, antwoordde: "Maar ik heb er toch vijf verzen over geschreven?!"D

Wim Hazeu: Gerrit Achterberg; een biografie; Uitgeverij De Arbeiderspers, f 65,-. Voorts zijn onder meer geraadpleegd: Gerrit Achterberg: Verzamelde gedichten Gerrit Achterberg: Briefwisseling met Gerrit Kamphuis K.H. Heeroma: Het derde Réveil K.H. Heeroma: Reünie van jong-protestantse dichters A. Middeldorp: De wereld van Gerrit Achterberg Gert J. Peelen: Opwaartse wegen C. Rijnsdorp: In drie etappen.

VU-MAGAZINE—JANUARI 1989

25

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen