VU Magazine 1989 - pagina 466

cr>

zitten vooral migranten van het platteland die in hun eigen dorp geen bestaan kunnen opbouwen en die de straathandel voornamelijk zien als een aanvullende en tijdelijke bron van inkomsten voor hun eigen boerenbedrijfje. Vrouw en kinderen blijven in dat geval in het dorp wonen, pa pendelt heen en weer." In zijn proefschrift Ambulante straatberoepen In Surabaya' constateerde Bijlmer twee jaar geleden dat een dergelijke handelaar soms meer geld het dorp binnen brengt dan de overheid aan ontwikkelingsgeld voor zo'n dorp uittrekt. De vaste handel draait eerder om hele gezinnen die in de stad wonen. Hierin spelen vrouwen een grotere rol. Een voorbeeld van de vaste straathandel is het kommetje met kippedarmsateh in een steegje van een van de kampongs van Bogor. Verkoop en bereiding zijn goed te combineren met huishoudelijke taken. Ook op dat onderscheid richt het onderzoek zich. Bijlmer; "Alvorens wij met verbeteringsvoorstellen komen, gunnen we ons eerst ruim de tijd om met straathandelaren mee te gaan. We volgen ze bij het bereiden, het uitventen en het bewaren van het bereide voedsel." Veertig handelaren krijgen regelmatig bezoek van de veldwerkers, Week in week uit komt de veldwerker kijken, ondervraagt de handelaar en probeert langzaam het vertrouwen te winnen om gerichtere vragen te kunnen stellen. Het is niet eenvoudig conclusies te trekken over de manier waarop de straatvoedselhandel verbeterd kan worden. Is het zinvol te pleiten voor het gebruik van leidingwater? Dan toch alleen als de handelaar langere tijd vanuit dezelfde plaats opereert. Scholing dan? Uit het vooronderzoek bleek dat meer dan negentig procent van de handelaren geen scholing op het gebied van hygiëne heeft gehad. Maar wanneer we weten dat ze meestal werkdagen van tien tot twaalf uur maken, zeven dagen in de week, is het de vraag of er tijd overblijft voor een cursus. Kredietverschaffing misschien? Straathandelaren ie zijn nu de mensen die op straat voedverdienen relatief niet slecht. Soms zelfs drie of sel verhandelen? Dat is de vraag die vier maal het officiële minimumloon. De ambuontwikkelingssocioloog Joep Bijlmer, adlante handelaren, die afkomstig zijn van het platviseur van het Streetfood Project, zich vooral teland, investeren hun winst gewoonlijk niet in stelt. "Meestal wordt gesproken over de straathun straathandeltje, maar in hun dorp. De straathandel. Dat is veel te algemeen", zegt hij. "Om te handel beschouwen ze als een tijdelijk bijbaantje, een noodzakelijk kwaad waar je zo min mogelijk geld in moet steken. Ook grootmoeder die de hele dag achter een schaal gebakken bananen zit en daarmee een omzet van een gulden per dag maakt, behoort nu niet tot de meest aangewezen doelgroep voor een krediet- of scholingsprogramma.

zogeheten Streetfood Project streeft naar een hogere kwaliteit van het op straat verhandelde voedsel en naar verbetering van de veelal onzekere sociaal-economische situatie van de handelaren. De kwaliteit van het voedsel mag trouwens niet gegeneraliseerd worden. Wie in een derdewereldland diarree oploopt, hoeft dat niet per se te wijten aan een op straat genuttigd hapje. De straatvoedselhandel is een zeer fijnmazig en wijdvertakt netwerk van allerlei soorten handelaren. Sommige venters lopen met een draagstok of karretje, anderen runnen een eettentje of venten op vaste plaatsen, bij scholen of drukke kruispunten. Allemaal bij elkaar zorgen ze voor een groot aanbod aan voedsel. In een stad als Bogor kun je op straat met gemak veertig verschillende soorten limonade kopen, tachtig soorten maaltijden en even zovele snacks. Een onderzoekster telde in Bogor in 1984 bijna achttienduizend bedrijfjes en personen die in voedsel handelden. Dat wil zeggen: een op de veertien inwoners. In de hoofdstad Jakarta zouden volgens een voorzichtige schatting meer dan een half miljoen voedselverkopers opereren. De kwaliteit van het straatvoedsel is niet altijd om over naar huis te schrijven. Veel limonades worden met kunstmatige kleurstoffen bewerkt, er wordt kwistig omgesprongen met kunstmatige zoetstoffen, conserveermiddelen en de smaakversterker glutamaat. Vanwege het klimaat en het langdurig rondventen met het voedsel, krioelen de eetwaren meestal van de bacteriën. Aan de andere kant is de straathandel een bron van voedzaam en zeer afwisselend eten. Uit de terreinverkenning die ter voorbereiding van het project in Bogor werd uitgevoerd, bleek dat je in de straathandel vaak al voor zeventig cent een maaltijd kunt krijgen met meer dan de helft van de dagelijks benodigde hoeveelheid eiwitten, ijzer, vitamine A en C.

Wi

In een stad als Bogor kun je op straat met gemak veertig verschillende soorten limonade kopen, tachtig soorten maaltijden en even zovele snacks.

beginnen moet je onderscheid maken tussen ambulante en vaste handel, In de ambulante handel 24

In sommige gevallen zou consumentenvoorlichting een goede manier zijn om straathandelaren te bewegen tot andere werkwijzen. Want deze kleine ondernemers zijn heel gevoelig voor wat de klant wil. Voor de hygiëne zou het bijvoorbeeld bevorderlijk zijn als voorgeschild fruit, zoals ananas, voortaan verpakt wordt verkocht. Maar VU-MAGAZINE—DECEMBER 1989

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen