VU Magazine 1993 - pagina 319

Petra de Horde: "Ik slaap vaak slecht, maar zo heeft iedereen

verwachten op grond van hun ziekte. Dat er een kleinkind geboren is, of de auto het nog doet, of het gisteren gezellig was, die dingen zijn van veel meer invloed op hoe je dag is dan objectieve medische maatstaven." Maar nierpatiënten zijn altijd moe, ze hebben last van jeuk, slapeloosheid, algehele malaise, ze zijn afhankelijk van artsen en medische apparatuur. Dat is toch een ellendig lot? "Ze leren ermee leven. We passen onze ambities, verwachtingen en wensen aan als we ziek worden, zodat we niet steeds gefrustreerd raken. Ik denk echt dat ze eerlijk antwoord hebben gegeven. Maar iets wat wij cognitieve-dissonantie-reductie noemen speelt daarbij natuurlijk wel een rol: mensen zijn geneigd hun denken aan te passen aan de feiten. Als je bent afgewezen voor een baan ben je geneigd te gaan denken: 'eigenlijk ben ik blij, het was ook geen aantrekkelijke baan'.

wat.'

"Je kunt het jezelf dus niet permitteren om te naoeten dialyseren, misschien je leven lang, een gezin en verantwoordelijkheden te hebben en tegelijk te denken: 'wat ben ik ongelukkig'. Dan stort je in elkaar, dan kies je voor de dood of word je chronisch depressief" Kun je dan wel aan de weet komen of mensen echt tevreden zijn met hun leven? "Wat ze vertellen is gewoon de waarheid. We moeten leren om blij te zijn met een mechanisme als cognitievedissonantie-reductie. Het is een afweermechanisme waarvan je zou willen dat sommige mensen er veel meer gebruik van zouden maken." Maar hij geeft toe: "Het feit dat mensen in een onderzoek meedoen, maakt vaak dat ze zich al prettiger voelen. Door aandacht voelen mensen zich beter. Als ze na het onderzoek weer wegzakken in de anonimiteit, kunnen ze best ongelukkiger zijn." De psycholoog vertelt dat zijn onder-

zoek precies heeft bevestigd wat hij verwachtte: aan de hand van objectieve medische criteria (wat kan iemand nog, hoe afhankelijk is hij, heeft hij bloedarmoede of andere afwijkende laboratoriumuitslagen) kun je niet voorspellen hoe prettig of rot iemand zich voelt. Dat wordt veel meer bepaald door persoonskenmerken, met name door één zo'n kenmerk: neuroticisme. Snoek: "Die meer of minder neurotische aanleg verdeelt de mensen in happy en unhappy. Sommige mensen hebben het gewoon moeilijker met het leven dan andere. Neurotische mensen hebben een lage eigendunk, zijn sneller angstig, somber en ontevreden en denken snel: 'ik kan het niet'. Een chronische ziekte maakt dat leven dat hen sowieso al zwaar valt, nog zwaarder. Mensen die flexibeler, optimistischer, assertiever zijn, hebben het makkelijker met het leven. Zij hebben meer draagkracht en kunnen daardoor de last van een chronische ziekte ook beter dragen." v u MAGAZINE SEPTEMBER 1993

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen