Contra-memorie in zake het Amsterdamsch conflict - pagina 47

,,

§14.

45

DE VOORSTELLEN IN ZAKE BEHEER VAN DR. KUYPER.

Nolabelen. Overal elders had dit iiatiuirlijke en zuivere stelsel de proef der practijk doorgestaan. Het was geheel in overeenstemming met de beginselen in arf. 12—15 van het vierde hoofdstuk der We/.elsche Kerken-

orde van 1568 neergelegd. Het scheen het éénig afdoende ^en doortastende middel om de dooreenstrengeling van Bestuur en Beheer waartegen vroede en ernstige rechtsgeleerden steeds zoo dringend gewaarschuwd hadden, te voorkomen. Dien weg en geen anderen oordeelde de Commissie, en oordeelde de rapporteur Dr. Kuyper, dat men in moest slaan. Alleen zoo kon er voor ons Beheer ontstaan een toestand van Althans, indien men, gelijk het rapport dan ook voorstelde veilig. aan de kerkelijke censuur geen doorwerking op Beheersterrein schonk gelijk men dit op advies van deskundigen schier overal, waar Vrij Beheer was ingevoerd, gemeden had. De „nóg ergerlijker'* bepaling, gelijk de Classicale Memorie zich uitdrukt, dat Kerkvoogden ,.bij voorhenr uit de leden der Nederduituche Hervormde Kerk" zouden benoemd worden i), zou het Classicaal Bestuur allicht minder ergernis hebben gegeven indien bedacht ware, hoe er te Amsterdam ook een Waalsche en Engelsche Hervormde Kerk bestaat en hoe zelfs op Bestuursterrein een optreden van leden dezer Kerken geoorloofd was. Iets wat te meer klemt, zoo men zich herinneren wil hoe destijds juist de nobelste mannen der aan het roer gekomen orthodoxie niet tot de Nederduitsche maar óf tot de Waalsche óf tot de Engelsche Hervormde Kerk behoirden. De namen van wijlen Jlir. Mr. J. W. van Loon en Mr. J. J. Teding van Berkhout zijn ter kenschetsing van deze positie genoegzaam. Toch stuitte dit rapport, hoe eenvoudig en natuurlijk het ook was, op zoo heftigen tegenstand, dat het daarin neergelegde denkbeeld niet is verwezenlijkt geworden. Die tegenstand openbaarde zich het eerst in den Kerkeraad zelven, vooral van de zijde van Dr. Cramer, den toenmaligen Preases van het Classicaal Bestuur, die echter rond en eerlijk genoeg was, om bij zijn scherpzinnige o])positie f och volmondig te erkennen „dat een Classicaal Bestuur doende Avat des Kerkeraads is, zich hier niet in de zaken van het Beheer kon mengen althans indien het (zulk een ü.amcaal ,

,

,

,

:

;

Bestuur) zich hield binnen de grenzen van zijne bevoegdheid" ~). Evenwel gingen de conclusiën van het rapport door, zij het ook niet zonder nadrukkelijk protest o. a. van de heeren Dr. Cramer c. s., die reeds destijds in het ('lassicaal Bestuur meester waren "^). Doch nu open))aarde zich een nieuwe tegenstand en wel van de zijde der Kerkelijke Commissie, die, als ten deele zelfstandig College, over Reglementswijziging gehoord moest worden. Dit met veel talent door Mr. J. A. Molster geleid verzet gingten slotte zelfs zoo ver, dat de bevoegdheid van den Kerkeraad, om zulk een wijziging in het Beheersreglement aan te brengen, formeel betwist, arljitrage naar eisch van art. 36 en 37 geweigerd, en ten slotte met een procedure voor den burgerlijken rechter gedreigd wierd. Iiimiers het laatste woord der Kerkelijke Commissie op 9 October 1873 luidde: „Wanneer de Kerkeraad vermeent zijn recht te moeten handhaven, kan dit alleen op de gewone Rechterlijke wijze geschieden'''' ")• 1) '"')

Kerleraadsprotoc,

~) Ibid., fel. 333. fol. 330. Notulen van de Kerkelijke Commissie, pag. 68.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen