Locus de Consummatione Saeculi - pagina 701

369 College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek).

den uitwendigen dienst zou hebben kunnen nalaten. Ook toen de officieren commissarissen bij het leger reeds geheel afgestorven waren aan de oorspronkelijk nationale religie, bleven ze het doen van offeranden in het leger, het augurium, en al wat met den nationalen eeredienst saamhing, stipt nakomen. Daaraan te tornen werd beschouwd als aanranding van de majesteit van den staat. Het Rome uit die dagen was een op en top conservatieve macht, en het conservatieve brengt mee, dat men de vormen in stand houdt, ook al is het wezen weggestorven. en

Dit

maakt, dat juist daardoor de staat van Bome zijn ziel verloor, dat de grondslag van den Romeinschen staat wegzonk, en eindelijk geheel

religieuse

Maar toen moest de looze, holle vorm in elkaar slaan en daarin metterdaad de oorzaak van den ondergang van het Romeinsche rijk. Het Romeinsche volk was krachtig, energiek en machtig, zoolang het geheele volk aan den in den staat geïncorporeerden nationalen god geloofde. Toen evenwel het volk daaraan afgestorvea was, was de band van eenheid, die het Romeinsche volk saamhield, gebroken, en van die dagen af dateert „the decline of tJie Eoman empire", zooals Gibbon het noemt. Nu heeft integendeel op 't laatst, eer het tot die losweeking kwam, dat religieus nationale bewustzijn eene verheffing gekregen door het bijkomen van de volgende oorzaak. verdioecn.

ligt

Toen

't

Caesarisme was opgekomen

en, terwijl op conservatieve wijze niet

aan de vormen geraakt werd, één man feitelijk alle macht in zich vereenigde, begon de Caesar voor de oogen van den staat als de verpersoonlijking van den staat te gelden. Men begon in eiken opvolger, Caesar of Augustus, een goddelijke incarnatie te zien. En wanneer gesproken wordt van „divus Augustus" op munten, gebouwen en standbeelden, dan moeten we dit niet opvatten als eene zinledige bijvoeging, maar wordt daarmede in ernstigen zin bedoeld, dat men geloofde, dat in dien Caesar of Augustus een incarnatie voorstond van den staatsgod. Daardoor nu werd voor een tijdlang the decline van het Romeinsche rijk tegengehouden. Natuurlijk, waar de beschaafde klasse niet meer geloofde in Juppiter Capitolinus, in Hestia en andere nationale goden, waar ze daaraan afgestorven waren, leefde daarentegen juist wel bij de beschaafde klasse de heldenvereering van hun keizer, de vereering van het genie, van dapperheid, moed, grootheid en macht, die in zulk eenen Augustus uitblonk. Zoo herstelde zich in den vorm van divus Augustus een wezenlijk geloof aan eene goddelijke incarnatie, die in den persoon van Augustus als centrale organisatie van het staatsieven gegeven was. Vandaar, dat, toen later de Christenen weigerden voor den divus Augustus te wierooken en voor hem neer te knielen, men daaimce met de Chi'istenen geen proef had willen nemen 24

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen