GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

De gemeente gratie - pagina 34

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De gemeente gratie - pagina 34

Tweede deel. Het leerstellige gedeelte.

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

OPLOSSING VAN ONGELOOVIGE ZIJDE.

30

tot

men

de normale, goede, brave, fatsoenlijke lieden, en dat

daar beneden staat,

een

menschen,

of daarvan afwijkt, beschouwt

lager

gezonken soort wezens, of

hetgeen

een mindere soort

als

menschen

als

die

er

zonderlingheden op na houden. Doch zoomin dat zinken van velen onder

en beneden het normale

van anderen

dat zich verloopen

als

peil,

in

maar iets veranderen aan de grondbeschouwing over den mensch als mensch heeft. Die mensch is een goed en men die braaf wezen, met kleine foutjes en onbeduidende tekortkomingen, en het menschenhart als zoodanig is van nature goed. Gevolg waarvan dan ook zonderlingheden, kan ook

dat de wijsheid van al deze soort lieden er

is,

menschen tot hun peil op menschen hun zonderlingheden af soort

dwang

gaan. Allen op

hun

te

heffen,

leeren.

te

school, om, als

zonderlingen buiten de wet gesteld,

doen van hun zonderlingheden

om

m

zij,

om

bestaat,

om

ook

of

die lagere

zonderlinge

die

Liefst zelfs

moet

gevormd

worden, en die

te

dit

door

ze op die wijs vanzelf tot afstand

noodzaken. Dat die andere menschen

te

niet zoo braaf en niet zoo fatsoenlijk zijn als

zij,

is

enkel gevolg van onwil

of van verkeerde opvoeding. Breek dan dien onwil en herzie door dwang

die opvoeding, en welhaast

worden

Zoo en niet anders was ook hier ste gedeelte

alle

menschen goed,

te lande

fatsoenlijk en braaf.

metterdaad gedurende het groot-

van de vorige eeuw de bovendrijvende en heerschende

opinie.

Uit dat pseudo-dogma van de braafheid der menschelijke natuur leefde

al

het volk van het „gezond verstand" in hooge en lage kringen. Zelfs in den

aanvang der vorige eeuw, toen het „kerken" nog meer algemeene gewoonte men nog aan tafel bad, en zelfs het „lezen" aan het ontbijt nog

was, en

zwang was, en de deftige heeren, ook buiten de predikanten, nog een was dit feitelijk het dogma waarvan men als axioma uitging. Het menschelijk hart in den grond goed, de meeste menschen in

witte das droegen,

braaf,

en links en rechts de candidaten voor de

obscuranten onder de uit

fijnen.

cel

en de ongenietelijke

„Och, waren alle menschen braaf!"

was de

het geloof aan dat valsche dogma telkens weer opkomende verzuchthig.

Dit braaf

maken van de menschen begon met den braven Hendrik van

het Nut, en moest straks door de neutrale school onder het aanleeren van „Christelijke

en maatschappelijke deugden" worden voortgezet. Dan zou

vanzelf het geslacht der deugnieten worden uitgeroeid, en de gevangenis

voor afbraak, naar Opzoomers zeggen, kunnen verkocht worden. „de fijnen" aangaat, niet hielp

kwam

op hen zond

men

eerst zijn dragonders

het uitsluitingssysteem.

worden vooruitgeholpen. Het sprak

winstgevende betrekking of post der eere in zijn hij

Geen

vanzelf, in

fijne

af,

mocht

dat geen

fijne

En wat

en toen dat

in

de wereld

voor ambt of

aanmerking kwam. Wie tarwe

schuur inbrengt, sleept geen bussel mee naar boven van ontuig dat

afsneed, of van onkruid dat

werd uitgewied.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1902

Abraham Kuyper Collection | 692 Pagina's

De gemeente gratie - pagina 34

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1902

Abraham Kuyper Collection | 692 Pagina's