Leven en arbeid van Dr. A. Kuyper - pagina 101

DR.

KUYPER STICHTER DER VRIJE UNIVERSITEIT.

79

ging van het Schotsche parlement, met anderen een concept-reglement voor het onderwijs ontworpen, dat het parlement al dan niet

kon opvolgen.

Ook

bewijst Dr.

Kuyper

dat Calvijn te Genève niet de Hooge-

De raad van Genève deed

school aldaar heeft gesticht.

benoemde de hoogleeraren en was Godgeleerdheid betreft

Ten

K

slotte zet Dr.

in zijn

u

yp

e r

alleen

dit,

wat de professoren

deze in

de

bemoeiing beperkt. uiteen, dat de

Hoogeschool oudtijds

noch door de Kerk noch door den Staat werd gesticht, en dat de universiteiten van Bologna, Parijs, Oxford en Cambridge, naar wier

model

alle

initiatief

latere

dankten.

zijn

De

gevormd, haar oorsprong aan particulier

Universiteitsidee

corporatie verbonden. In

Italië,

is

op het nauwst met de vrije

Frankrijk, Engeland en Spanje zijn,

de eerste drie eeuwen van haar optreden, de Hoogescholen door

in

maakte hierin Universiteiten waren de ten deele een uitzondering, doch ook daar particulieren in het leven geroepen. Alleen Duitschland

vroeger nooit Staatsinstellingen in den

vorstelijk initiatief

zin,

waarin dat tegenwoordig

Menige Universiteit dankte aan haar oorsprong, zonder daardoor echter op te corporatie te zijn. Na haar stichting ontving zij

met onze Hoogescholen het geval

is.

houden eene vrije de vrijheden en privilegiën die de gilden en andere lichamen bezaten: zij waren vrij van den Staat, vormden een eigen, afgesloten kring, stelden haar eigen reglementen vast, hadden gewoonlijk haar eigen finantiën, benoemden zelf haar professoren, verkozen zelf haar overheden en bezaten soms eigen rechtspleging, eigen politie en eigen gevangenis.

De

stichting dezer scholen door landsvorsten

dat een stuk domein of eenig kloostergoed vrije corporatie

kwam

er dus op neer,

werd afgestaan aan een

om, onder zekere bedingen, door deze voor het aan-

gewezen doel gebruikt te worden. In de octrooien en stichtingsoorkonden wordt bijna steeds vermeld, dat men het model van Bologna of Parijs voor oogen had, en deze waren onafhankelijk van den Staat. Door de Fransche revolutie werd de Universiteit een orgaan van den Staat. In plaats der oude Hoogescholen kwamen inrichtingen wier bestaan en organisatie door de wet werd geregeld, wier rector, curatoren en hoogleeraren door den Koning benoemd werden en die alzoo van den Staat ook finantieel afhankelijk, de belangen van de in

den Staat bovendrijvende

partij dienden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen