Ad Valvas 1972-1973 - pagina 55

113 OKTOBER 1972

AD VÄLVA S

AD VA LVA S

13 OKTOBER 1972

AN DE VU MOTIEVEN VOOR MIUEUKUNDE Uit een door de heren O. Nieman en R. L. Zielhuis (beiden UvA) a a n TJniversiteit e n Hogeschool' aangeboden artikel over het bij­ vak miljeukunde ontlenen wij h e t volgende:

%5

"*

^^g'"*^' ^^1 -^.^Ê fiä^N^M,,«^

j "ätt

'^

' ^ ^^Sv'^^

V.

^

,.^ •>' 'x*;­;^: •'

;;­s>ï^"^ \­^""kS­^^l ­'

Socioloog drs. J. de Jonge (me­ thoden en technieken), grijpt ge­ schokt naar sijn reukorgaan dat een kwalijke waterverontreiniging signaleert.

Doe­het­zelf plan Ook de K o n t a k t r a a d Algemene Dienst (KRAD), konstateert dat het leefmilieu alleen verbetert wanneer de mentaliteit verandert. Te veel overheerst de neiging mensen sociaal te takseren n a a r de aard van h u n arbeid. I n de KRAD is een plan voorgelegd d a t iedereen op grond van vrijwillig­ heid zich per j a a r 2\ dag zou vry maken voor het uitvoeren van werkzaamheden om een gebouw en de omgeving leefbaar te houden. Gedacht werd d a t publiluitle's over vernielingen en vervuilingen en terechtwijzigingen (ook van laag n a a r hoog) meer opvoedkun­ dig zouden kunnen werken. Op de vraag of er een groep of geleding te noemen Is die als grootste'rommelmaker a a n te wij­ zen is werd gezegd dat nagenoeg alle groepen beneden peil zijn en dat overal korrigerende opmer­ kingen gemaakt kunnen worden. Op de 14e en 15e verdieping (the­ ologie) gaan medewerkers van de fakulteit op kontraktbasis met het schoonmaakbedrüf (GOM) schoonmaakwerkzaamheden ver­ richten. (Er zullen geen GOM­ medewerkers worden ontslagen).

EKOCIDE !N VIETNAM De Brede Viet Nam­Beweging Nij­ megen en de Studentenbond Soci­ ale Geografie organiseren donder­ dag 19, vrijdag 20 en zaterdag 21 oktober in Nijmegen h e t kongres 'Ekocide in Viet Nam,' toegespitst op de Tonkin Delta. In mei­juni j.1. kwamen s t e e d s ' meer berichten, d a t de VS over­ gegaan waren tot bombardemen­ ten op h e t dijkensysteem van de Tonkin Delta in de Demokratiese Republiek Vlet N a m (DRVN). De Tonkin Delta, een gebied t e r grootte van de driehoek Den Haag ­Den Bosch­Vlissingen, is een van de dichtstbevolkte gebieden ter wereld (800 per km2 tegen Neder­ land 350) en h e t ekonomies cen­ trum van de DRVN. Het dijkensysteem d a t h e t leven en welzijn van 12 miljoen mensen waarborgt, wordt nog steeds ge­ bombardeerd; de centrale dijken­ werkplaats naby Hanoi is volle­ dig verwoest; herstelwerkzaamhe­ den worden door bombardementen en tijdbommen ernstig bemoeilijkt. Prof. dr. Yves Lacoste, sociaal ge­ ograaf, die in augustus j.1. met een internationale onderzoeks­ kommissie de DRVN bezocht en grondmechanikus Daniel Mandel­ baum, eveneens lid van de onder­ zoekskommissie, komen n a a r N y ­ megen. Daarnaast wordt ingegaan op h e t 'herbiciden­programma' en de ge­ volgen van bomkraters voor h e t leefmilieu. Prof. dr. W. F . W e r t ­ heim zal h e t geheel in een politiek kader plaatsen. Het kongres begint donderdag 19 okt. 20 uur, vrijdags om 9.30 uur en zaterdags om 10 uur. I n s c h r y ­ ven via geografisch Instituut, —

Cliemiscli onderzoek naar waterkwaliteit Ronde Venen I n h e t kader van de Interfakul­ taire Werkgroep Milieuonderzoek is een chemisch onderzoek ver­ richt n a a r de kwaliteit van h e t oppervlaktewater (eutrofiëring) ­ in de Ronde Venen.

Op bepaalde plaatsen werden a b ­ normaal hoge waarden gemeten. Het onderzoek n a a r de b r o n n e n van de vervuiling en n a a r h e t verloop van de vervuiling is nog in volle gang.

I n een begin 1971 georganiseerd colloquium over universitair on­ derwijs betreffende mlljeuzaken kwam men tot de konklusie dat er onderscheid gemaakt diende t e worden tussen een algemeen ori­ ënterende kursus voor studenten van verschillende fakulteiten en een opleiding tot 'echte' miljeu­ speoialist. Verder zou h e t onder­ wijs niet pluri­ of multi­, m a a r mterdisciplinair moeten zijn. Ge­ konstateerd werd dat in Neder­ l a n d en Europa meer behoefte is a a n miljeu­'specialisten' d a n ­'ge­ neralisten', m a a r ook a a n afge­ studeerden die over de grenzen van h i m eigen discipline heen kennis genomen hebben van de miljeuproblematiek om meer ade­ k a a t vanuit h u n eigen funktie in de maatschappij te k u n n e n wer­ ken Door kennis t e n e m e n van achtergronden en feiten (techni­ sche kennis) en die in de m a a t ­ schappelijke kontekst te integreren wordt zo een bewustwording van h e t miljeuprobleem gekweekt.

Ekologische krisis Voor d a t adekwaat funkioneren van akademici in de m a a t s c h a p ­ pij is kennis, vaardigheid en a t ­ titude vereist. Immers, de ekolo­ gische krisis is één van de symp­ tomen waardoor d e mens ervaart d a t zijn ingrijpen in de n a t u u r op hemzelf terugslaat. Dat i n ­ grijpen gebeurt mbv een door de wetenschap gestuurde techniek en op basis van individuele en

Voor de eutrofiëring van h e t op­ pervlaktewater zijn drie oorzaken a a n te wUzen: 1. de afspoeling Met de analyse van organische van kunstmest van landbouw­ gronden, 2. h e t effluent van riool­ waterzuiveringsinstallaties, 3. de afvalstoffen van de blo­industrie. De mate waarin elk der oorzaken bijdraagt is niet precies bekend. Het belang van h e t probleem blijkt uit de diskussies over het al d a n niet noodzakelijk zijn van een 'derde t r a p ' in de waterzuiverings­ installaties (fosfaatverwijdering) uithoorn met de enorme financiële konse­ kwenties daarvan. I n een tweetal duidelijk van el­ kaar verschillende polders werd h e t onderzoek gestart (zie h e t rapport 'Eutrofiëring in de Veen­ derpolder en de Uiteindse­ en Middelpolder', m a a r t 1972). Een groot a a n t a l konsentratiemetin­ gen van anorganische bestandde­ len van h e t polderwater werd ver­ richt. Het blijkt, d a t de water­ kwaliteit van zeer veel faktoren afhankelijk is en d a t deze fakto­ ren n a a r plaats en tiJd variëren. Dit onderzoek werd aangevuld met een onderzoek in een groter deel van h e t Groene H a r t van Holland n a a r de invloed van de t e m p e r a t u u r en van het (zon­)­ licht op de chemische (en biologi­ sche) evenwichten. Vervolgens werd een globaal over­ zicht opgesteld over de waterkwa­ liteit in h e t gebied van de Ronde 1:100.000 Venen op grond van gedeeltelijk nog niet gepubliceerde gegevens OVERZICHTSKAARTJE VAN DE RONDE VENEN van de Prov. W a t e r s t a a t van N.­ Holland en die van Utrecht, a a n ­ gevuld met andere gegevens. — stoffen die h e t miljeu bedreigen, (Globaal overzicht over de wa­ werd medio 1972 een begin ge­ terkwaliteit i n en om de 'Ronde m a a k t . Er' is een onderzoek ge­ Venen', april 1972). d a a n n a a r de bepalingswijzen van Op een a a n t a l zorgvuldig in h e t de voornaamste in Nederland in terrein uitgekozen p u n t e n werd gebruik zijnde herbiciden. Er zijn % Aan de Landbouwhogeschool een onderzoek ingesteld n a a r de nog geen bepalingen uitgevoerd Wageningen is een werkgroep chemische en biologische gradiën­ van monsters uit h e t miljeu. Een chemische afvalstoffen ingesteld. t e n rondom verschillende typen onderzoek, d a t vroeger op de af­ Voorzitter is dr. A. M. van Doorn, vervuilingsbronnen. Hierdoor kon deling analytische chemie is ge­ direkteur van h e t lab voor insek­ de m a t e van beïnvloeding worden d a a n n a a r de bepaling van insec­ ticidenonderzoek. De werkgroep n a g e g a a n en de uitgestrektheid ticiden k a n vermoedelijk worden gaat a a r d en omvang van afge­ daarvan, op de konsentratie van toegepast en uitgebreid. De a n a ­ voerde vergiften en Chemikalien verschillende chemische bestand­ lyse van olie­residuen in opper­ inventariseren r n adviezen geven delen, en ook op h e t plantaardig vlaktewater staat eveneens op h e t voor verantwoorde verwijdering en dierlijk leven. Deze nieuwe b e ­ programma. van die stoffen. nadering van h e t probleem is zeer suksesvol gebleken. Een verslag 0 Het Centrum Technische Mil­ Onderzoekingen als hier beschre­ van dit onderzoek verschijnt als jeukimde T H D organiseert don­ ven hebben alleen zin, wanneer instituutsrapport. derdag 10 okt. 14 uur een sympo­ intensief overleg wordt gepleegd sium over 'Vorderingen van het met de andere instanties, die miljeukundig onderzoek a a n de soortgelijk werk verrichten. De Technische Hogeschool Delft', in problematiek is namelijk niet b e ­ de aula van de TH, Mekelweg 1. perkt tot het gebied van de che­ Aan de h a n d van een lijst met mie. Dit, en h e t feit, dat gepoogd industrievestigingen in h e t gebied % Het europese parlement heeft wordt een relevante bijdrage t e tussen Leiden, Utrecht, Amster­ de Europese Commissie gevraagd leveren tot een verantwoord mil­ d a m en Haarlem ziJn een a a n t a l een miljeukeur in te stellen voor Jeubeheer, bleek voor veel stu­ monsterplaatsen uitgekozen. De Produkten die voldoen a a n b e ­ denten aanleiding een deel v a n metingen hebben een overzicht paalde voorwaarden betreffende h u n studie h i e r a a n te besteden. gegeven van de konsentraties, duurzaamheid, hercirculatie en Er werd met veel enthousiasme waarin de verschillende metalen maximaal toelaatbare verontreini­ gpwprkt ging van h e t leefmilieu bii oro­ i n h e t m i l i p n vnnrkompTi f'^ip r a r t ­

Analyse

Aan de Universiteit van A m ­ sterdam wordt een interfa­ kultair bijvak miljeukimde gegeven^ bestemd voor dok­ toraalstudenten van GU en VU uit praktisch alle fakul­ teiten van beide uinversitei­ ten. Het onderwijs wordt in het bijzonder gekonsentreerd a a n de UvA en h e t onder­ zoek a a n de G U (een globale, m a a r niet formele taakver­ deling). I n de interfakultaire werk­ groep mUjeubeheer (IWM) hebben o.m. pro. Wiggers, prof. Vlijm en drs. J. Schou­ ten van de VU als w a a r n e ­ mer zitting. I n 1970/72 h e b ­ ben 20 tot 25 VU­studenten dit doktoraal byvak geheel of gedeeltelijk gevolgd. Mo­ menteel zijn er al over de 70 aanmeldingen; het m a x i m u m ligt bij 150. De Inschrijvings­ t e r m y n wordt m a a n d a g 16 oktober afgföloten (Seki­eta­ i l a a t : gebouw voor geogra­ fische wetenschappen. D a p ­ perstraat 115, tel. 92 30 30). A. W. SWETS

maatschappelijke behoeftepatro­ nen. I n h e t ergste geval k u n n e n die door mensen veroorzaakte n a ­ t u u r r a m p e n tot gevolg hebben. Een interdisciplinaire kursus. mil­ jeukunde moet daarom informatie verstrekken en inzicht verschaffen in de achtergronden van t e c h n o ­ logie en maatschappelijk h a n d e ­ len.

Deelname I n de diskussies binnen het I W M was h e t een heet hangijzer of ge­ s t a r t moest worden m e t een n u ­ merus fixus van max. 30 of 40 studenten, of met onbeperkte deelname. Besloten werd geen be­ perkingen op te leggen, hetgeen resulteerde in een aanvankelijke deelname van ongeveer 100 s t u ­ denten, verdeeld in 60% wis­ en natuurkundestudenten, 15% so­ ciale wetenschappers, 5% rechten, geneeskunde, ekonomie en ekono­ metrie en 10% overigen. Als de miljeuproblematiek een dieper liggende maatschappelyke oorzaak heeft, dan is een eerste vereiste voor een rationele m a a t ­ schappij­analyse de grondslagen te onderzoeken van onze door technologie (o.a. ekonomie) be­ heerste samenleving. De auteurs konstateren vier sa­ menhangende krises in onze m o ­ derne maatschappij: 1. bedreiging door nucleaire, che­ mische en bakteriologische bewa­ pening. 2. toenemend verschil tussen a n n e en rijke landen. 3. uitputting van de grondstoffen, voedseltekorten, bevolkingspro­ bleem en vervuiling (ekologische ki­isis). 4. toenemende kloof tussen t e c h ­ nologische en maatschappelijke ontwikkelingen en een hierop geba­ seerd identiteitsprobleem: rol en plaats van h e t individu in de moderne maatschappij.

MIUEU­SNIPPERS

Zware metalen

% De Universiteit van Amsterdam zal de aanzegging van de gemeen­ t e om 'ten spoedigste' de lozing van giftige afvalstoffen op de grachten t e staken, voorlopig niet nakomen. De GU­laboratoria l o ­ zen gechloreerde koolwaterstoffen en b r a n d b a r e vloeistoffen. % De in Utrecht opgerichte en zich landelijk uitbreidende aktie­ groep Strohalm, die huidige p r o ­ blemen r o n d h e t menselijk leef­ miljeu herleidt tot de politieke strukturen van onze m a a t s c h a p ­ pij en zich uitspreekt tegen elk systeem d a t produktie in k o n ­ flikt laat komen met demokrati­ sche grondregels, elementaire mensenrechten, welzijn en beheer van de aarde, heeft een orgaan opgericht: Strohalm­blad. Dit tweemaandelijks blad (ƒ 5 p. Jaar) is te bestellen op Oude G r a c h t 36^ Utrecht. Dokumentatlemateriaal is er ook beschikbaar voor a k t i ^ tegen h e t gebruik van weggooiaite tikelen in plastic en plastic vette

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen