Ad Valvas 2006-2007 - pagina 385

AP VALVAS 2 2 MAART 2 0 0 7

W

E T E

N

S

C

H

A

P

PAGINA 7

Bauke Oudega, decaan Aard- en Levenswetenschappen:

'Wij hebben de hoogste omzet' Bauke Oudega is sinds september 2006 decaan van de faculteit Aard- en Levenswetenscliappen en vindt dat het belang van de bètafaculteiten voor de universiteit soms wordt onderschat. TEKST: DIRK DE HOOG FOTO: CHRISTIAAN KROUWELS

"De twee bètafaculteiten van de VU hebben samen ruim drieduizend studenten. Dat is meer dan de grote faculteiten Economie of Sociale Wetenschappen", zegt Bauke Oudega, smds september 2006 decaan van de faculteit Aard- en Levenswetenschappen. "Misschien ziet de buitenwereld het niet altijd zo, maar wij leveren een belangrijk aandeel in het onderwijs van de universiteit. Onze faculteiten trekken bijvoorbeeld de meeste studenten van buiten Europa, afgelopen jaar binnen Aarden Levenswetenschappen zo'n 125." Oudega, die de afgelopen vijf jaar ook al in het faculteitsbestuur zat, kan nog wel even doorgaan met het opnoemen van superlatieven. Zo is de omzet van de faculteit afgelopen jaren sterk opgelopen naar 46 miljoen euro. Dat betekent dat aan deze faculteit het meeste geld binnen de VU omgaat, afgezien van de medische faculteit die deel uitmaakt van het VU Medisch Centrum. Opmerkelijke cijfers, want een paar jaar geleden schreeuwde de faculteit moord en brand omdat zij flink moest bezuinigen in de eerste geldstroom. Het college van bestuur besloot namelijk meer geld aan de alfa- en gammafaculteiten te geven, ten koste van de bèta's en geneeskunde. "Dat heeft flink pijn gedaan. Door die operatie zijn tussen de vijftig en zestig arbeidsplaatsen geschrapt", aldus de decaan. "Gelukkig hebben we nu de grootste ellende van die reorganisatie achter de rug. Ik hoop zoiets nooit meer mee te maken."

Eigen inkomsten Inmiddels werken er weer meer mensen bij de faculteit dan voor de bezuinigingen, omdat de tweede en derde geldstroom aanzienlijk zijn vergroot. Zij vormen nu de helft van de totale inkomsten. Zo'n hoog percentage eigen inkomsten is bijzonder. Volgens Oudega is de faculteit dan ook uniek in Nederland en wellicht in de wereld. Ze is vijf jaar geleden ontstaan uit een fusie van de voormalige faculteiten Biologie en Aardwetenschappen en het Instituut voor Milieuvraagstukken (IVM). "Die combinatie bestaat nergens en ik heb me vroeger ook wel afgevraagd wat de synergie van samengaan zou kunnen zijn. Die zie ik nu duidelijk. Heel veel processen op aarde zijn een samenspel tussen dode en levende materie. Kijk naar koraalriffen, maar ook kalk-

'Deze faculteit is uniek ^ steengebergtes zijn ontstaan door de inwerking van levende organismen op de omgeving. En ga maar door: aardolie, aardgas, koolstof kringloop, zuurstof kringloop, de hele ecologie en zelfs het klimaat blijkt steeds meer een samenspel te zijn van de terreinen die wij gezamenlijk bestuderen. Vandaar dat we nu ook een klimaatcentrum hebben, naast het IVM." De reactie van Oudega op het vertrek van Pier Vellinga, de grote man achter beide instituten, naar Wageningen, is tjrperend voor hem. "Ik zie kansen voor samenwerking en vernieuwing, geen crisis', luidde zijn reactie. En in samenwerking gelooft hij heilig. "De groei van onze faculteit op zowel het gebied van onderwijs als onderzoek, komt doordat we werken op de snijvlakken van allerlei disciplines. Daar vinden de vernieuwingen plaats." De faculteit werkt dan ook samen met ongeveer alle andere faculteiten van de VU, zelfs met letteren.

Bauke Oudega: 'Geef ons alsjeblieft een nieuw gebouw'

Samen hebben ze een master geoarcheologie opgezet. Daarnaast zijn er zeer omvangrijke samenwerkingsprojecten met het VUmc, de faculteit Exacte Wetenschappen en de Universiteit van Amsterdam. "We trekken de meeste studenten met onze multidisciplinaire opleidingen, zoals medische biologie en gezondheidswetenschappen. Die laatste opleiding wist in vijf jaar tijd meer dan vijfhonderd studenten te trekken. Wat we er ook aan doen met voorlichting, de klassieke opleidingen als aardwetenschappen en biologie blijven beperkt in omvang."

Wisselwerking Terugkijkend is Oudega blij met de fusie tussen de faculteiten Biologie en Aardwetenschappen en het IVM. Hij erkent wel dat de faculteit nooit helemaal een geheel zal worden. "We hebben wat het onderzoek betreft onder andere een kerngebied in de wisselwerking tussen systeem aarde en omgeving, het levende systeem en ecologie. Aan beide kanten bestaan flanken met heel veel kracht en uitstraling. Aan de ene kant bijvoorbeeld de neurowetenschappen, die goede banden hebben met onder meer het VUmc en de faculteit Psychologie en Pedagogiek. Aan de andere kant is er het onderzoek van diepe aardlagen, zeg maar de klassieke geologie. Die laatste passen weer prima in nationale en internationale netwerken en leidde tot een toponderzoekschool." Voor de toekomst ziet hij geen problemen met deze grote bandbreedte. "Het ligt voor de hand dat we in twee graduate schools gaan participeren. Een op het gebied van health and lifesctence's en de ander rondom het cluster earth, environment and ecologie. Dan kunnen we nagenoeg het hele spectrum van de faculteit dekken." Vorig jaar zag het er nog naar uit dat de exacte faculteit en Aard- en Levenswetenschappen een gezamenlijk bestuur zouden krijgen, maar dat is niet doorgegaan. Oudega: "Allebei de faculteitsbesturen hebben hun handen behoorlijk vol aan interne zaken. Bovendien betwijfel ik of een bestuurlijke fusie meerwaarde zou hebben. We doen nu al heel veel samen, zoals het opzetten van bredere onderzoeksinstituten, het vormen van masteropleidingen, het gezamenlijk opzetten van onderzoek- en

Oudega in 't kort

Cijfers 2006

Bauke Oudega (58) is geboren in Zaanstad, zijn ouders komen uit Friesland. Hij is protestantschristelijk opgevoed. Toch heeft hij niet aan de VU gestudeerd. "Ik wilde een combinatie van scheikunde en aardwetenschappen doen. Dat kon in 1966 aan de UvA. Die hadden een opleidingsvariant geochemie, maar die bestond feitelijk alleen op papier", aldus Oudega. Zijn studentendecaan zei dat hij eerst maar een jaar scheikunde moest gaan studeren en dat is hij verder blijven doen. Hij studeerde in 1973 af in de biochemie. De latere decaan van de faculteit biologie. Frits de Graaf, haalde hem naar de VU. Oudega promoveerde in 1978 op een onderzoek naar hoe bacteriën eiwitten, met name eiwittoxines, aanmaken hoe ze die uitscheiden en hoe die toxines werken. Met dat onderwerp is hij altijd bezig gebleven. "Het is fundamenteel heel interessant om te leren hoe die processen in zijn werk gaan, maar ook in zijn praktische toepassingen is het een belangrijk onderwerp. We worden bijvoorbeeld ziek doordat een bacterie een bepaald eiwit uitscheidt in ons lichaam. Als je weet welk ehvit dat is en hoe het werkt kan je een geneesmiddel ontwerpen. Bacteriën maken ook alleriei eiwitten die in de voedselindustrie of elders worden gebruikt en kunnen gifbelten opruimen. Ze kunnen zelfs radioactief afval afbreken."

Bacheloropleidingen: 5 Masteropleidingen: 12

Na zijn promotie ging Oudega naar Amerika en kwam daarna weer terug naar de VU. Hij werd in 1994 hoogleraar moleculaire biologie. Hij zat al twee keer eerder in het faculteitsbestuur, in de jaren rondom de fusie tussen Biologie, Aardwetenschappen en het Instituut voor Milieuvraagstukken. Sinds september 2006 is hij voorzitter van het bestuur van Aard- en Levenswetenschappen, dat maar twee mensen telt. Het bestuur is expres klein gehouden omdat het nauw samenwerkt met het bestuur van de exacte faculteit. Beide besturen vergaderen om de twee weken samen onder leiding van oud-rector magnificus Taede Sminia.

onderwijsondersteuning, en we kijken of we samen een brede bacheloropleiding kunnen beginnen. We hebben voor een praktischer oplossing dan fuseren gekozen. Allebei de faculteiten hebben een klein bestuur en ver-

Eerstejaars bachelorstudenten: ca. 625 Eerstejaars masterstudenten: ca. 250 Totaal aantal studenten: 2.054 A^estudeerd bachelor: 140 Afgestudeerd masten 245 Aantal promoties 2006: 33 Hoogleraren: 44 mannen en 3 vrouwen Bijzonder hoogleraren: 15 Promovendi: 55 mannen en 62 vrouwen Wetenschappelijk personeel: 433 plaatsen Ondersteunend en beheer personeel 218 plaatsen Eerste geldstroom*: 23 miljoen euro Tweede geldstroom*: 9 miljoen euro Derde geldstroom*: 14 miljoen euro *De eerste geldstroom omvat het geld dat de universiteit direct van de overheid krijgt, de tweede geldstroom is bestemd voor speciale onderzoeksprojecten en de derde geldstroom bestaat uit onderzoeksopdrachten van bedrijven en andere organisaties. >Bron: Faculteitsbureau Aard- en Levenswetenschappen

gaderen regelmatig samen. Deze constructie bevalt ons goed." Hij zit voorlopig helemaal niet te wachten op een verdere fusie. "Dat zou heel veel energie kosten. En er komt al zoveel op ons af zoals de oprichting van graduate schools, bachelorschools, interfacultaire instituten en veranderingen m de bedrijfsvoering, naast allerlei verandenngen door nationale en internationale ontwikkelingen op het gebied van onderzoek en onderzoekfinancienng. We moeten eerst maar zien hoe dat allemaal uitpakt. Door deze ontwikkelingen zal het fenomeen faculteit behoorlijk veranderen." En dan is er natuurlijk de grote hartenwens. "Geef ons alsjebbeft een nieuw gebouw, want als we jarenlang tussen permanente verbouwingen door moeten leven, is de ellende niet te overzien." Reageren? Mail naar: redactie@advalvas.vu.nl.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen