De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 120

VERHALEN

ders dacht over het methodisme. Al in begin 1899 had hij aan een Kamper student zijn teleurstelling geuit, 'dat men [in Nederland], ook van Gereformeerde zijde, nog heult met de groote Ned. Ger. Kerk door correspondentie als anderszins'. Want: 'Hier toch bestaat geen twijfel, dat die groote kerk reeds lange op methodistische wateren verzeild geraakt is. Althans geen twijfel bij ons'. 150 Met zijn proefschrift wilde Du Toit het mysticisme aanwijzen als het centrale kenmerk van het methodisme: het is onhistorisch en individualistisch, het ontkent het Verbond en de gemene gratie.151 Het methodisme gelooft immers in de repristinatie van Pinksteren: het wil steeds weer de herhaling van het Pinksterwonder, als zondaren zich bekeren en de Geest krijgen. Naar gereformeerde opvatting is Pinksteren een uniek heilsfeit, de uitstorting van de Heilige Geest in de gemeente van Christus. 152 Die centrale rol van de individuele bekering verraadt, aldus Du Toit, dat het methodisme een kind van de Verlichting was: is de oproep aan allen, zich te bekering niet een geloof in de 153 perfectibiliteit? Du Toit wees er vervolgens op dat het methodisme op tal van punten - predestinatie, sacramenten, Verbond, kerkopvatting en kerkregering - niet-gereformeerde opvattingen had. Zijn belangrijkste kritiek betrof echter het feit, dat het ascetisch methodisme het zicht op de kerk als Gods volk heeft verloren, en daarom op haar betekenis voor de wereld (de gemene gratie): het gaat de methodist alleen om de particuliere genade.154 Du Toits studie was dus duidelijk kritisch. Het bood een goed geschreven historische en systematisch-theologische beoordeling van het methodisme, beschreven en beoordeeld aan de hand van de gereformeerde theologie, dus met nadruk op kerk, Verbond, gemene gratie. Ongetwijfeld kende die theologie in reactie tegen het individualistisch liberalisme van die dagen, een sterk historisch en organisch element van denken. Du Toit volgde ook Kuypers antithetische kerk- en cultuurbeschouwing (Geen duimbreed!). Maar niets in Du Toits dissertatie verdient de hiervoor aangehaalde, beslist negatief bedoelde kwalificatie van Hexham, dat 'he [Du Toit] regarded (Methodism) as subChristian'. Natuurlijk ging Du Toit - zoon van zijn vader, leerling van Burgersdorp en de Vrije Universiteit - uit van het gereformeerde denken en beschouwde dat zuiver bijbelgetrouw. Maar niets in zijn studie, noch in de historisch-descriptieve eerste helft noch het systematisch-kritische tweede helft, bevestigt een dergelijk oordeel als dat van

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen