De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 101

HELDEN

100

Het moet anno 1 9 0 0 bepaald niet prettig geweest, aangesproken te worden om een vader als S.J. du Toit. Meestal vertelde de zoon maar snel over zijn eigen geschiedenis. Hoe hij vanaf 12 oktober 1899 maandenlang de hitte en koude van de strijd persoonlijk had ervaren. En nog wel tegen het uitdrukkelijk verbod van zijn vader - die had hem per telegram opgedragen naar huis te komen. 66 Zoals die hem eerder al aangeraden had de Republieken te mijden. Japie du Toit hield van zijn vader en respecteerde hem. Maar aan diens wil heeft hij zich bewust onttrokken. Kort voor zijn 19de verjaardag werd Japie du Toit student te Burgersdorp. Een studie te Stellenbosch was voor een zoon van S.J. du Toit een brug te ver. Dus schreef hij zich in aan de Theologische School van de afgescheiden Doppers. Het veroorzaakte zoiets als een rel: een niet-gereformeerde jongeman, en nog wel een zoon van de omstreden ds. S. J. du Toit, student aan de opleiding van de Gereformeerde Kerk! Maar Japie du Toit trok de lont uit het kruitvat, volgde de catechisatie bij de predikant van de Burgersdorpse Gereformeerde kerk en deed daar belijdenis. Hij studeerde stevig, nam actief deel aan het overigens beperkte studentenleven en ontdekte tegelijkertijd zijn dichterlijke aanleg. Hoewel zijn medestudenten hem al bewonderden als 'Onzen Hoofddichter' 67 , vroeg en kreeg hij hulp en advies van zijn vader inzake zulke uiteenlopende zaken als prosodie en de opbouw van een goede preek. 68 De vader was trots op zijn zoon, en aanvaardde diens overstap naar de Gereformeerde Kerk. S. J. du Toit was ondanks zijn vele gaven en kwaliteiten intussen geheel vastgelopen, zo niet erger. De tijd, waarin hij als de vertrouweling van Paul Kruger in Transvaal aan de touwtjes trok, was lang voorbij. S.J. du Toit had te snel en teveel gewild. Hij had de zeer conservatieve mentaliteit van de Transvaalse takharen en hun tegenstand tegen veranderingen onderschat. Hij had fouten gemaakt bij de aansluiting van de Nieuwe Republiek, sprak al grote woorden die al te snel door de feiten achterhaald werden en handelde niet zelden eigenmachtig. En te gemakkelijk boog hij voor Engelands suprematie, vonden die wereldvreemde Voortrekkerzonen; zij beschouwden hem verantwoordelijk voor de insluiting van de Transvaalse staat door de Britten. Ook maakte hij tegenstanders door zich tegen concessies te verklaren en had hij de Hollandse factor in Pretoria onderschat, toen hij de liberale

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen