Peter Bak__Historische Reeks Deel 14 - pagina 50

[2] ‘Normatief staan in de eigen tijd’ 1964-1970

De bedding van het onbestemde debat op de Bilderberg was breder dan de academie. In de gereformeerde wereld anno 1964 was veel in beweging; de in Oosterbeek vergaderde hoogleraren, lectoren en wetenschappelijk ambtenaren van de subfaculteit sociale studierichtingen stonden in hun zoektocht naar een nieuw levensbeschouwelijk archimedisch punt niet alleen. De queeste had haar politieke pendant in de eerdergenoemde ommezwaai die de antirevolutionaire fractieleider Bruins Slot drie jaar eerder in de Nieuw-Guinea-kwestie had gemaakt. Eng-bijbelse, apodictische argumenten over gezag en vrijheid (‘Niet ter discussie!’) hadden plaatsgemaakt voor een even eigentijdse als evangelisch-apostolische koers, waarvan ‘gerechtigheid’, ‘bewustmaking’, ‘vrede’ en ‘openheid’ voorname eindbestemmingen waren. Ongeveer álles stond opeens ter discussie, zowel bij Bruins Slot als bij arp-voorzitter Wiert Berghuis die na Bruins Slots vertrek uit de politiek, in 1963, de voortrekker van het partijpolitieke vernieuwingsproces was geworden. De arp verplaatste haar vizier van de Hollandse polder naar de wijde wereld en was voortaan ‘in het sociale radicaal’.1 De volte face had haar wortels in de jaren vijftig toen de arp en verwante organisaties als de ncrv, Trouw en de gereformeerde kerken een verlies aan levensbeschouwelijke spankracht aan de dag legden. Een reorganisatiecommissie van de arp, met in haar midden politicologiehoogleraar De Jong, was in 1954 tot het oordeel gekomen dat de partij in zichzelf was gekeerd, krampachtig vasthield aan aloude beginselen en haar achterban nauwelijks meer bezielde. De synode van de gereformeerde kerken boog zich een jaar later over de vraag of prediking en pastoraat nog wel op de modern-industriële samenleving aansloten. Een synodale commissie, die wetenschappelijk werd bijgestaan door hoogleraar sociologie Van Dijk, in zijn hoedanigheid van directeur van het Gereformeerd Sociologisch Instituut, kwam in 1959 tot een ontkennend antwoord. De prediking was vaak ‘tijdloos’ of hield niet het juiste midden tussen engagement en bijbelvastheid, met

49

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen