GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 20

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 20

Rede gehouden bij de aanvaarding van het ambt van Hoogleeraar in de faculteit der Letteren en Wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

1 minuut leestijd Arcering uitzetten

21 Doch

ik ga verder, M . H . ! Ik w i l u doen zien, hoe we hier

inderdaad met een principe, met een dogma te doen hebben. Nog

bezwaarlijker

band tusschen

was het, bij H e r a c l i t u s een nauw ver-

het „philosophische" en het religieuze element

te loochenen; en zoo is ZELLER hier dan ook wel genoodzaakt, zich voorzichtiger uit te d r u k k e n : „Mit diesen physikalischen Ansichten brachte nun aber Heraklit, wie später in etwas anderer A r t E m p e d o k l e s , die mythischen Vorstellungen über das Leben nach dem T o d in eine V e r b i n d u n g , d i e d u r c h

seine

p h i l o s o p h i s c h e n V o r a u s s e t z u n g e n allerdings nicht gefordert

w a r . " 68)

hierin niet consequent;

Maar 6<)

)

vindt ZELLER

Heraclitus

en de v e r k l a r i n g is weer dezelfde

als bij de P y t h a g o r e ë r s : dem

toch

„Die F r a g e ,

ob die Fortdauer nach

T o d e sich über das Ende der gegenwärtigen W e l t hinaus

erstreckt, scheint er gar nicht berührt zu haben; was gleichfalls beweisen

würde,

dass

aus s e i n e m e i g e n e n

die

Annahme

System

derselben

herausgewachsen,

nicht son-

d e r n von a u s s e n in d a s s e l b e h i n e i n g e t r a g e n war."

70

)

Z o o heet het dan ook straks n o g sterker van h e m : ) „und wenn 7 I

er davon, im A n s c h l u s s an die O r p h i k e r , zu Gunsten der Menschenseelen eine A u s n a h m e macht, so thut er diess theils nur im W i d e r s p r u c h mit den allgemeinen Voraussetzungen seiner P h y s i k , theils wissen wir nicht, ob er nicht, wie seine stoischen Nachfolger, auch ihre Fortdauer mit dem A b l a u f jeder W e l t z e i t ein Ende nehmen liess."

7 2

)

Het eenige punt, „bei dem sich eine E i n w i r k u n g der Mysterien auf H e r a k l i t wahrscheinlich machen lässt," is het geloof aan een voortleven na den d o o d . ) 7 3

Maar

overigens

gold

Heraclitus

„schon

im A l t e r t h u m für

einen der bedeutendsten unter den P h y s i k e r n " ; ) en dit is hij 74

dan ook volgens ZELLER inderdaad. Gelijk van

zijne

met H e r a c l i t u s , zoo staat het met „physikalische

Empedocles:

A n n a h m e n " heet het:

„sie erschei-

nen . . . als T h e i l e eines naturphilosophischen S y s t e m s , das z w a r nicht nach allen Seiten hin vollendet, aber doch nach Einem Plan

ausgeführt

ist." ) M a a r onmiddellijk daarop laat ZELLER 75

v o l g e n : „ A n d e r s verhält es sich mit gewissen religiösen L e h r e n und

Vorschriften, welche theils dem dritten Buche des physi-

kalischen

Lehrgedichts, theils und besonders

den Katharmen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 september 1904

Inaugurele redes | 69 Pagina's

Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 20

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 september 1904

Inaugurele redes | 69 Pagina's