GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Berekening of constructie - pagina 10

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Berekening of constructie - pagina 10

Rede gehouden bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogleeraar in de faculteit der Letteren en Wijsbegeerte en der Theologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

8 tot deze botsing zelve, om zoo te komen tot een éénheid , die bóven de tegenstelling staat, en van waaruit de beide terreinen , èn die van de psyche èn die van den logos worden bearbeid, als bijeenbehoorend , of als elkander, in telkens andere relatie , dekkend. 1) Ten opzichte nu van de vraag : "berekening of constructie ?" moet elk paedagogisch systeem in onzen tijd zich oriënteeren. En mogen al de eenzijdigheden van het naturalisme overwonnen schijnen, zoodat men van enkel " berekening" naar het althans heet, niet meer weten wil, bij een onderzoek van de systemen, die de tegenstelling tot oplossing wilden brengen, zal ons blijken, dat de macht van de naturalistische opvatting grooter is, dan de wetenschappelijke qualiteit van dit systeem zou doen verwachten. 2) Maar niet alleen het onderzoek van anderer paedagogisch systeem is onze taak. We hebben ook , zij het ook in enkele hoofdtrekken, ons eigen standpunt ten opzichte van de bewuste tegenstelling in te nemen. We zullen óf moeten kiezen. Of moeten trachten een oplossing van de tegenstelling aan te wijzen. De keuze van het onderwerp dezer rede : " B ere ken i n 9 0 f Con s t r u c tie" moge hiermee voor U voldoende zijn gemotiveerd . Sinds B a c 0 van Ver u I a m is er een ommekeer gekomen in de methode voor de wetenschap. Het realisme bracht de inductieve methode ; de inductie eischte empirie ; straks vroeg men om het experi ment. De experimenteele methode, die zulke schitterende resultaten gaf op het terrein van de natuurwetenschap, werd weldra ook voor de psychologie als de allervolmaaktste geprezen, en spoedig kwam men tot de ontdekking, dat ook hier de paedagogiek de oplossing van haar vragen moest vinden. 3) De naturalist onder de paedagogen neemt d e natuurlijke groei-verschijnselen van den mensch waar ; hij noteert bizonderheden ; remmende en bewegende krachten worden ontdekt; een regel wordt gevonden ; men berekent oorzaken en gevolgen ; en opvoeding wordt een kwestie van in ' t leven roepen van de juiste reacties; paedagogiek is berf?kf?ning. 4) Er is ook hier verscheidenheid. Waar het materialisme van het midden der vorige eeuw of het verwante monisme van eenige decenniën later den toon aangeeft, is men meer biologisch ingesteld ; daar beh eerschen algemeene stellingen en teveel eer bewezen afstammings-theoretische hypothesen de werkzaamheden der vergelijkende biologie; men doet waarnemingen niet alleen bij het menschelijke organisme, maar wil door experimenten en ervaringen met dier- en plantenleven alge-

,p

l'

1) cf. Th . L ir t, a. w . 2 5 sqq. 2) cf. F. B run e t i è r e. La R e n a i ~s anc e de l'Id ea li ~ rn e. ( Di[c. de Co rnbat. Ser. ) . 3) Fr. S. Ro rn b 0 uts . Nieuw e Banen in Psycholo gie en Peda gogiek. 5 sqq . 4) cf. Dr. Fr. de Ho v re, Paeda gogischc Wijsbegeerte. 16 sqq .

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 8 oktober 1926

Inaugurele redes | 33 Pagina's

Berekening of constructie - pagina 10

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 8 oktober 1926

Inaugurele redes | 33 Pagina's