GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Barthianisme en katholicisme - pagina 41

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Barthianisme en katholicisme - pagina 41

Rede gehouden bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogleeraar in de faculteit der godgeleerdheid aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

42) Idem, II, pag. 564. 43) Przywara. Das Geheimnis Kierkegaards, pag. 82. 44) Ringen der Gegenwart, II, pag. 693.

45) In de correlatie-idee raakt de Protestantsche theologie volgens Przywara de joodsche theologie. De polariteit is z. i. "Urelement des Judentums" (Ringen der Gegenwart, II, pag. 655 en 693) . In dit oordeel blijkt wel een totale miskenning van den waren aard van het Verbond Gods. 46) Het geforceerde in Przywara's constructie blijkt wel het duidelijkst uit de wijze, waarop hij met de "Umschlag" van het denken opereert. B.v. in verband met Luther's Godsbegrip: "in dem objektiven Kontrast, in dem Gott und Mensch durch die Alleinwirklichkeits- und Alleinwirksamkeitslehre stehen, ist für die Geistesentwicklung ein keimhaftes Umschlagserlebnis enthalten." (Ringen der Gegenwart, II, pag. 555). Przywara construeert aldus: de menschelijke geest laat zich door de eenzijdige transcendentie (God alles, de mensch niets) niet overweldigen en .. . de immanentie keert gewelddadig terug "als radikaler Umschlag der Transzendenz". Tenslotte slaat de immanentie weer om in de transcendentie, maar nu als transcendentie van den menseh. Zoo staan we dan bij Nietzsche. "In diesem Sinn ist Nietzsche die augenscheinlichs'te Lutherkonsequenz" (Ringen der Gegenwart, II, pag. 556). In deze constructies verliest Przywara's analyse alle suggestieve kracht, die in de analyse van modern-protestantsche stroomingen meermalen niet te ontkennen valt. 47) Przywara, Das Geheimnis Kierkegaards, pag. 83. 48) De controvers over de kerk vinden we vooral belicht in: K. Barth, Der Begriff der Kirche, Zw. d. Z., 1927, pag. 365 vv.; E. Przywara, Das Prinzip der Kirche, Zw. d. Z., 1929, pag. 277 vvo en G. Feuerer a . w. 49) Przywara, Zw. d. Z., 1929, pag. 285. 50) K. Barth, Gotteserkenntnis und Gottesdienst nach reformatorischer Lehre, 1938, pag. 45 vvo en Dogmatik, 1938, pag. 135. Over de reformatoren in de 16e eeuw geeft Barth als zijn oordeel, dat zij hier nog niet zoo scherp zagen als thans voor ons mogelijk en noodzakelijk is geworden. Ze maakten van de natuurlijke theologie een hypothetisch (b.v. Calvijn in de eerste hoofdstukken der Institutie) of ook een onvoorzichtig thetisch gebruik (b.v. Luther en Calvijn in de leer van de wet). Zie: Barth, Gotteserkenntnis, pag. 46. Maar principieel stonden de reformatoren lijnrecht tegenover de natuurlijke theologie door het heil uitsluitend te fundeeren op het Woord Gods (a.w., pag. 46). In Barth's brochure tegen Brunner (N ein! 1934) wijst hij in verband met Brunner's beroep op Calvijn op de plaats, die Calvijn inneemt in de geschiedenis der theologie. De reformatoren waren nog niet in staat "mit all den Sicherungen und Vorbehalten zu rechnen, mit denen die katholische Theologie seither d.h. seit ihre Wiederentdeckung des Thomas ihre Aufstellungen zu umgehen gelernt hat" (37 vv.). Voor de discussies over de natuurlijke theologie bij Calvijn zie men: P. Barth, Das Problem der natürlichen Theologie bei Calvin (Theol. Existenz heute nr 18, 1935). Hoe weinig licht de discussie nog bracht, moge blijken uit het feit, dat Brunner als zijn oordeel uitspreekt, dat de citaten en beschouwingen van Peter Barth Brunner's beroep op Calvijn op alle essentiëele punten in het gelijk stellen! (Brunner, Natur und Gnade, 2. Aufl., pag. 52). Vgl. nog P. Brunner, Allgemeine und besondere Offenbarung in Calvins Institutio. Evang. Theologie I, Heft 5 en Max Lackmann, Conditio vitae est cognitio Dei. Wesen und Sinn der menschlichen Erkenntnis nach Calvins Institutio von 1559, lib I, 1. Evang. Theol., 1935, pag. 198 vvo en Günter Gloede, Theologia naturalis bei Calvin, 1935. 51) Barth, Gotteserkenntnis, pag. 41 vvo

39

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 11 oktober 1940

Inaugurele redes | 51 Pagina's

Barthianisme en katholicisme - pagina 41

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 11 oktober 1940

Inaugurele redes | 51 Pagina's