Jaarboek 1936 - pagina 30

28

Geestelijke stroomingen laten zich niet vooraf berekenen, gelijk de loop der planeten en zelfs niet op grond van de ervaring schatten gelijk de te verwachten sterfte. Zij kunnen plotseling opkomen en even plotseling weer inzinken. Na de Middeleeuwen is er een periode geweest van vérgaande geestelijke mutaties, niet alleen op kerkelijk gebied. Achterna laten zich velerlei verklaringen geven, waarvan ik de juistheid nu in het midden wil laten. Welke factoren zijn heden voor de mutabiliteit of de variabiliteit van beteekenis? Speelt de landaard, het nationale karakter een rol? Men denke aan de Friesche standvastigheid, die in stembusuitslagen tot uiting komt in het gelijkblijven van de politieke verhoudingen ook wanneer in het midden des lands verschuivingen zich voltrekken. Een scherpe tegenstelling daarmee vormt het spontane en lichtbewogene van het volkskarakter der Zuidelijke volken, gelijk het zich telkens verjongende Frankrijk. Maar dit zijn verschijnselen van duurzamen aard; evenals de geestelijke mutabiliteit van het bevolkingsdeel, dat van het land naar de steden trekt, een mutabiliteit, waarvan de richting de Kerk met zorg moet vervullen, en waarbij het alleen de vraag is, of het naar de steden trekkende deel der bevolking daardoor gevaar loopt van de Kerk te vervreemden, dan wel diegenen, wier band aan de Kerk verslapt, meer dan anderen het land verlaten en de stad opzoeken. Factoren, voor dezen tijd kenmerkend, zijn de economische verschuivingen, de scherpe druk, eerst van den oorlog, daarna van de crisis, die velen doet gaan twijfelen aan wat tot nog toe de zekerheid in hun leven uitmaakte. Welke richting zal thans de beweging der geesten nemen? Is er grond om te hopen, dat de volken, dat de Kerk, zich zal keeren tot de waarheid naar de Schrift? Of is de werfkracht van het Calvinisme, die in de 16e eeuw zoo rijke vrucht droeg, en althans in ons land ook in de 19de eeuw nog bleek niet te zijn uitgeput, — is die werfkracht thans vergaan? Zou het naar verlossing uitziende, naar waarheid hongerende, menschenihart thans bevrediging voor zijn honger en dorst gaan zoeken bij nationaal-socialisme en communisme, bij de dialectische theologie en bij de Buchman-beweging? Eén ding staat vast: het is alles in Gods hand. Hij is het die zondaars tot bekeering roept. Zijn Geest is het, die de Kerk in de waarheid leidt, die haar tot Reformatie kan brengen. Hij zal Zijn zaak op Zijn tijd en Zijn wijze doen triomfeeren. De wind blaast waarheen hij wil. Maar waartoe dan, zoo vraagt ons de dialectische theologie, waartoe dan Uw actie. Uw christelijke, gereformeerde, calvinistische actie? Wanneer God alles doet, zie dan toch in, dat er voor het werk van den mensch geen plaats is, geen plaats hoegenaamd. Stel U niet naast God, maar versta, dat Hij God is, souverein en vrij, en Gij niets dan een zondaar, die niets kan doen, of God moet

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen