1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 108

100

voorkomen, die men van zuiver wetenschappelijke aard te zijn moet achten.' De natuurwetenschappelijke afdelingen der universiteiten (psychologie vooral ook niet vergeten) worden steeds meer opleidingsinstituten met een sterk technistische inslag. Typerend is het veelvuldig gebruik van het woord ,.technology" voor takken van onderzoek, die wij hier onder de physica zouden rekenen te vallen. Het gaat steeds minder om weten of om kennen, steeds meer om kunnen. Zonder nu terug te willen naar de Griekse natuurfilosofieën of naar de verlichtingsprofeten zullen we toch allen wel voelen, dat hier iets zoek dreigt te raken. In de Verenigde Staten voelen de meeste mensen dat zo niet. Daar zal men (in het alge- ' meen) ook niet zéggen, dat men een pragmatistische houding tegenover de wetenschap heeft. Om de eenvoudige reden, dat men niet weet welke andere houding men zou kunnen hebben dan men heeft. Doch laat ik niet over Amerika spreken! W a t is ook bij ons het modewoord? ,,Research". Een land moet tegenwoordig ,,researchminded" zijn. Is het niet zo? W a t is ,,research"? Hetzelfde als ,,wetenschappelijk onderzoek"? Deed K e p l e r aan research? Of F a r a d a y ? Of B o 11 zm a n n? — Research is blijkbaar niet hetzelfde als eenvoudigweg ,,wetenschappelijk onderzoek", of, op zijn zachtst gezegd, het heeft een andere klank. Research moet wat opleveren; direct of indirect — maar het moet wat opleveren — voor zijn werkgever. Research heeft een vv^erkgever, ziet U. Een werkgever buiten de wetenschap. Een land moet tegenwoordig ,,research-minded" zijn. Ik zeg hier geen kwaad van; hét is gedeeltelijk bittere noodzaak in de struggle for life, met name hier in West-Europa. Maar het verschijnsel is er; en het is geen gezond verschijnsel. Er bestaat thans in Nederland een ,,Organisatie voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek" (voorlopig onder het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen ressorterend) ^). Dit is iets typerends. Reeds de naam is typerend; vooral dat dat ,.zuiver" er bij moet. Nu moet gezegd worden, dat er al een organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (T.N.O.) bestond; dus dat woordje ,,zuiver" is ter onderscheiding wellicht wel op z'n plaats. En toch geeft het geheel wat te denken. In de eerste plaats, dat het nu zover is, dat ten bate van het zuiver wetenschappelijk onderzoek al op landelijke schaal georganiseerd moet worden; dat het voortleven van zuiver wetenschappelijk onderzoek blijkbaar geen vanzelfsheid meer is. — Wetenschappelijk onder3) Een korte beschrijving van doel en werkwijze is bijvoorbeeld te vinden in het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde, Nov. 1947, pp. 241 —244.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen