1960 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 249

BERNARD PALISSY 1510-1590*) PADVINDER

DER

MO.DERNE

NATUURWETENSCHAPPEN

door J. Ph. FOLEY Bernard Palissy is de cultuurgeschiedenis van het Westen ingegaan als een pottenbakker wiens kunstwerken in email en porcelein terecht ver over de Franse grenzen beroemd waren. Minder algemeen bekend is echter zijn wetenschappelijk werk: de verzamelde waarnemingen, conclusies en experimenten, die te vinden zijn in zijn „Recepte Veritable...." (1563) en zijn „Discours Admirables" (1580). Na eeuwen van onbekendheid met deze gegevens erkent men sinds het begin van deze eeuw ook zijn unieke betekenis als een der eerste systematische geologen en natuuronderzoekers. Zijn grootste verdienste ligt onzes inziens echter in de methode die Palissy voor zijn wetenschappelijk werk als de enig juiste beschouwde, toepaste en propageerde: de methode van vergelijkende waarneming en systematische abstractie; de methode, die zou blijken de enige weg te zijn waarlangs de natuurwetenschappen tot bloei zouden komen. Te weinig aandacht is er besteed aan het nauwe verband dat er ligt tussen Palissy's religieuze overtuiging en zijn wetenschappelijk werk. Het zal niet eenvoudig zijn een tweede voorbeeld te vinden van een leven waarin geloof en wetenschapsbeoefening zozeer een eenheid vormden als in het leven van deze eenvoudige Hugenoot. De bewondering voor de werken Gods paarde zich aan het dankbaar ter beschikking stellen van zijn talenten tot nut en zaligheid van zijn naasten. Bij zijn 450ste geboortedag past in „Geloof en Wetenschap" een eenvoudig tribuut aan deze padvinder der natuurwetenschap. Zijn leven Bernard Palissy werd, naar alle waarschijnlijkheid, in 1510 in het diocees Agen in de Franse provincie Aquitaine geboren. De liefde waarmee hij het land en het werk op het land later beschrijft, verraadt *) Deze schets werd geïnspireerd door de colleges van prof. dr. R. Hooykaas over de invloed der Reformatie op de ontwikkeling der moderne natuurwetenschap. De aangegeven pagina's verwijzen naar ^).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen