1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 166

ISO

p . J. THUNG

Ook hij geeft tegen het einde van zijn boek een kernachtige uitspraak. Maar waar we bij Burger de „ewige grosse Gesetze" vonden, daar staat hier: „It appears to me that there is no inherent contradiction, no inherent property of cells or of metazoa which precludes their organisation into perpetually functioning and self-replenishing individuals." Al moet hij er dan wel aan toevoegen dat het realiseren van dit eindeloos voortleven wel erg moeilijk zal zijn, praktisch onmogelijk . . . . Dit laatste is zeer belangrijk. Als ik zie dat er een conflict is tussen „sterfelijkheid" en „eindeloos leven", dan is dit niet omdat de wetenschap ons onsterfelijk zal maken. Het is omdat zij ons het zicht op ons einde ontneemt, omdat zij de sterfelijkheid herleidt tot de praktische onmogelijkheid het leven oneindig gaande te houden. Dit was dus een conflict in het medisch-biologisch denken over de ouderdom, omdat dit denken van de natuurlijke sterfelijkheid uitging doch haar tevens onhoudbaar maakte. Het is echter ook een conflict in onze cultuur, in ons levensgevoel. De krachten van voorwetenschappelijke wijsheid en van technologische wetenschap trekken aan ieder van ons even hard als aan Prof. Burger. De beelden die ons herinneren aan een menselijk leven dat binnen vaste grenzen is ingeperkt, zijn in voortdurende strijd met andere beelden en woorden die ons een tijdloos, altijd jeugdig leven suggereren. „Memento mori" horen wij wellicht nog eens op het kerkhof, maar in het ziekenhuis horen we: „Er is niets ernstigs aan de hand, het komt allemaal wel in orde." En het leven als een cyclus van seizoenen komen we wellicht in de poëzie tegen, maar in de amusementsmuziek, en in veel lectuur trouwens ook, is er maar één seizoen: de lente. Een jonge mode, een jonge liefde, jonge harten, en als er iets mis gaat dan zijn daar immers de strijders in het wit en het reddende mes! Het conflict „sterfelijkheid of eindeloos leven" doortrekt onze cultuur, maar het is duidelijk welke van deze twee kanten aan de winnende hand is. Natuurwetenschap en techniek zijn te machtig, te invloedrijk, en vooral ook te nuttig, dan dat we ze ooit zouden kunnen of willen uitbannen. Maar toch berusten wij er niet in deze wetenschap onze visie op het leven te laten bepalen. Een langer leven, een gezonder leven, zelfs een psychologisch evenwichtiger leven, zal dat ook een menselijk gesproken zinvol leven zijn? Er is een zekere twijfel, maar waar moeten we het dan zoeken? Bij de oude wijsheden, bij Goethe of Schapen-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen