De Vrije Universiteit in oorlogstijd - pagina 165

PROF. MR J. ORANJE 151

of er in een gemeente een N.S.B, burgemeester benoemd werd, of

de Hooge Raad aan den kant werd gezet, of gebouwen en fondsen

werden geconfisqueerd. In een oorlog als thans gevoerd werd, tegen

een niets ontzienden vijand, moet men, ieder op eigen terrein, alles

'Op het spel durven zetten, of men gaat ten onder, althans gees-

telijk. Met schipperen wint men misschien aardsche, vergankelijke

goederen, maar men verliest het goede geweten. Bovendien is het

heillooze gevolg van schipperen, dat er een onderlinge strijd ont-

brandt, waarvan het einde nog niet te voorzien is.

Het gaat hier over het groote probleem van dezen geheelen be-

zettingstijd: schipperen of niet.

Ons volk zal het eens moeten worden over dit vraagstuk, niet

alleen tot leering van het nageslacht, maar vooral ook, omdat wij

samen weer verder moeten en omdat ons volk zich niet kan ver-

oorlooven, als een gescheurde natie voort te leven. Voor de uni-

versiteit ligt hier zeker een groote taak.

Onze Vrije Universiteit is in 1943 gesloten.

Niemand twijfelt eraan, dat dit de juiste houding was op dat

oogenblik. Hadden wij niet eerder moeten sluiten? N u de zaken

zoo geloopen zijn, als het geval geweest is, meen ik van niet. Het

had geen zin, alleen dicht te gaan zonder daartoe van buiten af

gedwongen te zijn, nu er geen uitzicht bestond, dat alle anderen

mede wilden sluiten.

Het staat voor mij echter vast, dat toen Leiden moest sluiten, alle

Universiteiten samen hadden moeten volgen. Laat het nageslacht

dit altijd voor oogen houden: indien ooit Nederland weer bezet

gebied zou worden: bij den eersten aanval van onrecht allen zij

aan zij, zonder te vragen wat het kost. Tegen onrecht van een over-

weldiger bestaat maar één middel: nooit toegeven doch aaneen-

sluiten.

Anders verovert hij Uw terrein centimeter bij centimeter.

Thans geef ik U in het kort een overzicht over enkele andere

aspecten in ons universitaire leven in de afgeloopen jaren.

Over de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden

Grondslag moge ik U eerst enkele mededeelingen doen. Op 15 Juli

1943 werd de jaarvergadering gehouden in Tivoli te Utrecht onder

voorzitterschap van Mr G. H . A. Grosheide, die sprak over: „De

beteekenis van Elout en Keuchenius voor de Vrije Universiteit".

Ds J. B. van der Sijs hield een rede over „De V.U. nog een ge-

loof sstuk"; Prof. Dr J. F. Koksma over „Universiteit en volks-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen