De vrijheid van het bijzonder onderwijs - pagina 171

voorwaarden voor aanwijzing of erkenning. A contrario valt daaruit af te

leiden, dat de in 1948 door de wetgever gestelde subsidievoorwaarden de

deugdelijkheid van het bijzonder wetenschappelijk onderwijs niet konden

betreffen, omdat die al gewaarborgd was, en dus een ander doel gehad

moeten hebben. Maar ook indien men zou uitgaan van de hypothetische

situatie, dat de deugdelijkheid van het bijzonder wetenschappelijk onderwijs

niet reeds als voorwaarde voor aanwijzing en erkenning zou zijn gesteld, dan

valt toch nog niet aan te nemen, dat de geleidelijke verzwaring van de sub-

sidievoorwaarden als gevolg van de opvolgende verhogingen van het subsidie-

percentage samenhangt met een steeds betere waarborging van de deugdelijk-

heid van het onderwijs. Met andere woorden: aangezien de deugdelijkheid

van het bijzonder wetenschappelijk onderwijs bij de totstandkoming van de

wet-Gielen al lang was gewaarborgd, bestaat er tussen de geleidelijke 'ver-

zwaring van de subsidievoorwaarden — een toepassing van het evenredig-

heidsbeginsel - en de deugdelijkheid van het onderwijs geen directe samen-

hang. Deze voorwaarden hebben dus kennelijk een ander doel dan het

waarborgen van de deugdelijkheid alléén en de vraag is nu, of aan de wet-

gever ruimte is gelaten om ter verwezenlijking van dat andere doel de vrijheid

van onderwijs te beperken.

Hiervoor is al geschetst, dat de grondwetgever door naast de term 'eis van

deugdelijkheid' ook het begrip 'voorwaarden' te hanteren op zijn minst de

indruk heeft doen ontstaan, dat er twee stellen subsidievoorwaarden naast

elkaar bestaan.^*" Daar is ook gesignaleerd, dat het op zichzelf wel voor de

hand ligt, dat de subsidiërende overheid naast de eisen van deugdelijkheid

voorwaarden stelt met betrekking tot de wijze van subsidieverlening, de

omvang van de subsidiebedragen, de besteding en het beheer daarvan; voor-

waarden kortom van financieel-administratieve of comptabele aard. Met

Huart werd reeds geconcludeerd, dat de voorwaarden voor bekostiging, ge-

noemd in art. 208 hd 7 van de Grondwet, van andere aard blijken te kunnen

zijn dan de eisen van deugdelijkheid, bedoeld in hd 5 van het zelfde artikel.

Aantekening verdient echter, dat de 'voorwaarden voor bekostiging' alleen

op het middelbaar en voorbereidend hoger onderwijs betrekking kunnen

hebben. Aan andere onderwijsvormen, zoals het lager en het wetenschappe-

lijk onderwijs kunnen naar de letter van de Grondwet alleen eisen van deug-

delijkheid worden gesteld. Het is derhalve de vraag of de wetgever naar

analogie van het middelbaar en het voorbereidend hoger onderwijs ook aan

het wetenschappelijk onderwijs twee stellen voorwaarden zou kunnen op-

leggen.

Deze dubia worden ondervangen, wanneer de vrijheidsbeperkende compta-

bele voorwaarden voor bekostiging worden beschouwd als vrijwillig aan-

vaarde, speciale restricties van de vrijheid van onderwijs.^*' Tegenover deze

vrijheidsbeperking staat dan voor de bijzondere universiteiten en hogescholen

de tegenprestatie van de overheid in de vorm van de bekostiging; tegenover

het verlenen van subsidies staat voor de overheid de tegenprestatie, dat de

bijzondere instellingen de zorg dragen voor een deel van het wetenschappe-

360. Vgl. par. III.2.3. en III.6., vooral blz. 132.

361.Ziepar. II.3.2.

159

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen