Een blinkend spoor - pagina 116
Beeld van een eeuw geschiedenis der vereniging voor wetenschappelijk onderwijs op gereformeerde grondslag 1879-1979
Ludiek protest Handtekeningenactie tegen
hernieuwing van banden met
Zuid-Afrika, 1977
vooral Noord-Amerika (orthodox protestantse emigran- jaarverslag van 1900, doelend op de Engelsen, over het
ten), Zuid-Afrika (stamverwante Boeren) en nederlands lijden in Zuid-Afrika van
Oost-Indië (koloniaal bezit) in de eerste belangstellings- het ruw geweld der wapenen . . . van een door gouddorst
sfeer. Die belangstelling is de hele eeuw Verenigingsge- verblind en gewetenloze leiders verleid volk,
schiedenis, ondanks ingrijpende poUtieke veranderingen in moderne tijden kan de term „gouddorst der Engelsen"
van het wereldbeeld, blijven bestaan. vervangen worden door het woord kapitaUsme en de
gewetenloze leiders worden dan juist in Zuid-Afrika zelf
gezocht. Het vriendschappelijk contact van de VU met de
Oude banden met Noord-Amerika, Zuid-Afrika en universiteit van Potchefstroom werd toen door velen er-
Indonesië varen als verraad aan de door de apartheidspolitiek ver-
drukte Zwarten en het kwam in het begin van de jaren
Wat Noord-Amerika betreft zijn de banden nauwer ge- zeventig in openlijke discussie, die in 1975 eindigde met
worden. Vele hoogleraren van de VU hebben er gastcol- de verbreking van de jarenlange overeenkomst van de
leges gegeven, veel studenten uit Amerika en Canada VU met de P.U. (Potchefstroomse Universiteit).
hebben aan de VU gestudeerd of zijn er gepromoveerd. Hoewel ten aanzien van Indonesië de politieke verande-
Geldelijke steun is niet alleen na de bevrijding, maar ook ringen zeker niet minder groot zijn geweest en zelfs in de
in „gewone" jaren de Vereniging van daar regelmatig politionele acties de degens gekruist zijn, is de verhou-
toegevloeid. PoUtieke veranderingen zijn hier weinig van ding minder ingrijpend gewijzigd. Ook met dit gebied
invloed geweest. zijn er oude banden aan te wijzen. Al in 1909 sprak de
Heel anders ligt dat ten aanzien van Zuid-Afrika. In de hoogleraar F.L. Rutgers de wens uit dat de VU jonge
begintijd van deze contacten hebben stamverwantschap mensen voor Indië op zou leiden en Kuyper en Idenburg
en geloofsovertuiging, evenals in het contact met Noord- vielen hem daarin bij. Al in 1911 hoort men op de jaarver-
Amerika, een belangrijke rol gespeeld, maar in de laatste gadering de gedachte uiten om aan de VU een leerstoel
jaren is het vooral de politiek, die dat contact bepaalt en voor de zendingswetenschappen in te stellen. Deze heeft
door de apartheidskwestie bemoeilijkt. In de tijd van de meer dan een kwart eeuw op zich laten wachten, maar is
Boerenoorlog in het begin van de 20e eeuw werd op de dan toch gekomen. Ondanks militaire acties, staatkundig
jaarvergadering der Vereniging ruime aandacht aan de uiteengaan en afkeer van een regime dat hier te lande
gebeurtenissen in Zuid-Afrika besteed en ook na die door velen als ondemocratisch wordt gelaakt, liggen de
door de Boeren verloren strijd bleef de sympathie voor verhoudingen toch minder moeilijk dan met Zuid-
het,,broedervolk". Een uitwisseling van hoogleraren ver- Afrika.
innigde de contacten en nog ter gelegenheid van de Jan
van Riebeeck-herdenking in 1952 werden zelfs twee ere-
doctoraten, waar de VU heel haar geschiedenis door zui- Het Calvinisme als mondiale binding
nig mee is geweest, aan Zuid-Afrikanen verleend. In het
jaarboek van 1953/54 wordt van de zuid-afrikaanse dich- In de oude geschiedenis van de Vereniging heeft vooral —
ter Totius geciteerd dat ^uid-Afrika en Nederland door niet uitsluitend — in de mondiale verbindingen het Cal-
alles heen verbonden zullen blijven. Zo'n gebeurtenis vinisme een belangrijk aandeel gehad. Dat geldt niet
tekent een tijdsbeeld: Ook toen, nog maar 25 jaar ge- alleen Noord-Amerika en Zuid-Afrika, maar ook andere
leden, werd de zwarte bevolking geknecht, maar omdat gebieden als Hongarije, Schotland, Engeland en Frank-
de communicatiemiddelen veel minder direct waren dan rijk. Hier is sprake van een wisselwerking. Enerzijds zag
tien jaar later, bleven de spandoeken nog rustig in de de VU het als een plicht het Calvinisme van een kleine
lappenmand. Maar toen vooral door de televisie het minderheid als in Hongarije en Frankrijk b.v. te steunen,
rauwe beeld van de apartheidspohtiek de droom van het anderzijds was het oog van de Calvinisten in zulke lan-
„broedervolk" op de historische rommelzolder van be- den gevestigd op de VU, die als een uniek bolwerk van
driegelijke idealen der mannenbroeders deed belanden, Calvinisme in de wereld gezien werd. Daaruit ontstaan
veranderde de sympathie bij velen in afkeer. Sprak het zoveel internationale verbindingen, dat we ons ook hier
112
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1979
Publicaties VU-geschiedenis | 200 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1979
Publicaties VU-geschiedenis | 200 Pagina's