De Vrije Universiteit na Kuyper - pagina 99
De Vrije Universiteit van 1905 tot 1955, een halve eeuw geestesgeschiedenis van een civitas academica.
IL EXPOSITIE 1920-1933
5. De erfgenamen
Zoals Kuyper zijn grondmotief met de titel Pro Rege onder woorden
bracht, zo gaf de titel Magnolia Dei het grondmotief van Bavinck
weer. Hij proclameerde niet zo centraal als Kuyper dat deed de ere
Gods, maar bewonderde veelmeer als geleerde de grote werken van
de Schepper en Herschepper. Hij was vóór alles de geleerde, die
zich verwonderde en die onderzocht wat anderen over God en zijn
schepping, over de mens en zijn ziel te zeggen hadden. Hij begon
niet met de bestrijding, maar luisterde eerst en zette daarna de
zaken in een op de oude scholastiek georiënteerd kader, waarop
dan een afgewogen oordeel volgde als hij voldoende inzicht en
zekerheid had verkregen.
Kuyper was een bevelhebber met een apodictische stijl in zijn
spreken en schrijven, die zijn volgelingen overtuigde door zijn eigen
overtuigdheid. Hij poneerde en bevestigde wat hij beweerde met
een beeld of een krachtig voorbeeld. Via een duidelijke
tegenstelling leidde hij zijn gehoor naar Gods eer als climax van
zijn betoog.
Bavinck liet, anders dan Kuyper, ook de tegenstanders aan het
woord, hij taxeerde en overwoog, hij bewonderde en aarzelde om
een duidelijke conclusie te trekken. Deze instelling betekende dat
hij een brug kon slaan tussen de Afgescheidenen van de richting
Lindeboom en de Kuyperianen. Daarna bleek uit dit Bavinck-
centrum tussen deze vleugels een progressieve en pluriforme groep
van jongeren naar voren te komen.
Eén van hen, ds. J.C. Aalders, schreef een brochure De Critiek
der Jongeren, als een antwoord op de rede die prof. F.W. Grosheide
op 13 februari 1918 voor de Unie der S.S.R. te Leiden had
gehouden over Een andere Geest? De nog jonge Grosheide sloot
zich, reeds in 1916 door zijn kritiek op de N.C.S.V., meteen bij de
oudere garde aan. Ds. Aalders vatte genoemde S.S.R.-rede samen
in de zin: 'Jongeren, uw critiek op kerk, prediking en belijdenis is
in hoofdzaak niets anders dan een kwestie van leeftijd, die met de
jaren verdwijnt'.' Maar, zei Aalders, zo eenvoudig was het probleem
niet. Men kon beter van een crisis in onze kerken spreken, ontstaan
95
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 460 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 460 Pagina's