Een handvol filosofen - pagina 315

6 Filosofie van de natuurwetenschappen 311

zelfs de 'wereld' naar gelang van het paradigma dat men hanteert. Kirschenmann sig-

naleerde bij Kuhn een 'paradigma-relativisme', dat in strijd is met een 'philosophical

realism in the interpretation of science, that I favor'.'^ Uiteindelijk keerde hij zich te-

gen Kuhn en stelde dat wetenschappers moesten proberen dezelfde wereld te verkla-

ren. Uitgaande van zijn filosofisch realisme constateerde hij voorts dat het hele we-

tenschapsconcept veranderd is. Het gaat in de wetenschap niet alleen maar om een

voortgaand vinden van waarheid of meer betrouwbare systematische kennis. Weten-

schap wordt steeds meer beschouwd als een sociaal en economisch verschijnsel, dat

niet slechts kan worden beoordeeld naar vaste criteria van waarheid en vermeerde-

ring van kennis, maar dat beoordeeld wordt aan de hand van het wel of niet realiseren

van maatschappelijke doelen. Stelde Kuhn vragen bij de idee van 'scientific rationali-

ty', Kirschenmann wilde het veranderende wetenschapsconcept onder de loep ne-

men en vragen stellen omtrent 'its overall rationality in a wider context'." Zijn con-

clusie was dat hij vanwege verfijnde methodologische onderscheidingen meer

bescheidenheid zou wensen inzake claims van wat waar of vals is, welke criteria juist

of onjuist zijn en welke algemene methoden exact of niet-exact zijn."

Kirschenmann beschouwde het probleem van de kennis niet, zoals we bij Sanders

en eerder bij Van Peursen zagen, als een (filosofische) 'onthulling van de werkelijk-

heid'. Op grond van zijn filosofisch realisme verdedigde hij dat de waarheidsclaim

van wetenschappelijke uitspraken, door middel van methodologische verfijningen,

gelegen was in een correspondentie met de werkelijkheid.

Peter Paul Kirschenmann, op 12 mei 1936 geboren in de Zuid-Duitse stad Ehingen,

studeerde wis- en n a t u u r k u n d e aan de universiteit in Stuttgart (1955-1957) en ging

verder met zijn studie natuurkunde in Göttingen (1957-1958) en vervolgens o p -

nieuw in Stuttgart (1958-1962). Van 1962 tot 1967 studeerde hij filosofie, natuur-

kunde en cybernetica aan de universiteit in het Zwitserse Fribourg en 'sovjetologie'

aan het daar gevestigde Osteuropa-Institut. In 1967 promoveerde hij bij prof.dr.

J.M. Bochenski magna cum laude op het proefschrift Kybernetik, Information, Wi-

derspiegelung. Darstellung einiger philosophischer Probleme im dialektischen Ma~

tertahsmtisJ^

In het jaar na zijn promotie werd hij benoemd tot assistant-professor aan W a y n e

State University in Detroit. Hij gaf daar colleges n a t u u r k u n d e en filosofie (en de ge-

schiedenis van beide), technologie en ideeëngeschiedenis. Daarnaast gaf hij seminars

over ethiek. In 1974 volgde zijn benoeming tot associate-professor in het Depart-

ment of Humanities van Clarkson College of Technology in Potsdam, N e w York.

Vanwege zijn buitenlandse afkomst, opleiding en carrière, was Kirschenmann

een vreemde eend in de filosofische bijt van de Vrije Universiteit. Hij was lid van

de Evangelische Kirche en k o n de doelstelling van de Vrije Universiteit aanvaarden,

maar hij had wel vragen over de verwachtingen die men van hem had in religieus o p -

zicht. In een brief aan de decaan van de Centrale Interfaculteit en tevens voorzitter

van de benoemingsadviescommissie. Van der Hoeven, had hij opgemerkt dat hij van

52 Kirschenmann, Exactness, p. 6.

53 Kirschenmann, Exactness, p. 7.

54 Kirschenmann, Exactness, p. 27.

55 Enkele jaren later verscheen de handelseditie van zijn proefschrift (Munchen, 1969) en de Engelse vertaling,

Information and Reflection On some Problems of Cybernetics and bow Contemporary Dialectical Materialism

Copes with Them (Dordrecht, 1970)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen