GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Het onbepaalde in de taal en in de taalkunde - pagina 15

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Het onbepaalde in de taal en in de taalkunde - pagina 15

Rede uitgesproken op den Dies Natalis der Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

11 blijven vi^erkwoorden, al zijn zij niet, zooals zij volgens den regel moesten zijn. Dat elk anders kunnen of hebben kunnen of moeten zijn onbepaaldheid van het betreffende is en daarom onbevredigend voor ons kennen, hoeft in bovengenoemde redeneering niet te worden beseft. Er is een tevredenheid met het oneenstemmige, die te vaster sluimert, naarmate zij zich in de werkelijkheid beter handhaaft. Verzet daartegen kan alleen komen uit den synthetischen geest. De regel van gevallen, die blijkt niet regel van alle gevallen te zijn, zondert zich van zijn eigen gevallen af en komt daartegenover te staan. Voortaan zijn er afzonderlijk verschijnselen en een regel daarvan, die niet aller regel is: onbevredigende oneenstemmigheid. Men kent de oplossing voor het geval der tijden van het Grieksche werkwoord: de ontdekking der zgn. Aktionsarten^). De geleding in tijden strijkt niet over iederen werkwoordsstam, onafhankelijk van wat deze zelf is; al naar dat zijn beteekenis het toelaat, valt het tijdenschema van het eene werkwoord in de richting van het verleden, van het andere in de richting der toekomst, van een derde in alle richtingen volledig uit. 'OpvM verdroeg, vanwege het tijdselement, dat in de beteekenis van den stam lag, geen tijdsvorm der toekomst, c\}/o^«i geen tegenwoordigen tijd enz. Niet anders, wanneer zich een aantal oude en zeer gebruikelijke adjectieven onttrekken aan het schema der comparatie: kyaS-ig verdroeg niet de relativiteit van een vergrootenden en overtreffenden kfiüvav niet de positiviteit van den stellenden, kpia-rot; alleen den vorm van den overtreffenden trap. Samen zijn ze elkanders trappen van vergelijking. Naast de ontdekking van het onzijdig meervoud, dat een vrouwelijk enkelvoud is, schijnt die der Aktionsarten en de verklaring van het suppleticverschijnsel tot het methodisch meest vruchtbare en illustratieve der synthetische taalkunde te behooren op het gebied van het Grieksch. Daarom moet het loonend zijn, de eenheid uit die beide vondsten afzonderlijk te voorschijn te halen. Laat men het concrete in de gevallen c^aw en aycu^óq en het Grieksche neutrum terzijde, zoo komt de beweging van den geest, die in den overgang van regel-uitzondering naar de oplossing van

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van maandag 21 oktober 1929

Rectorale redes | 42 Pagina's

Het onbepaalde in de taal en in de taalkunde - pagina 15

Bekijk de hele uitgave van maandag 21 oktober 1929

Rectorale redes | 42 Pagina's