Onze leeningspolitiek.

Onlangs heeft de Kamer van Koophandel te Amsterdam de - vraag besproken of het gewenscht is om bij het leenen van geld aan het buitenland, voorwaarden te stellen ten behoeve van onze industrie.

Een zeer belangrijke vraag, al moet er direct aan toegevoegd worden, dat deze ziaak' zeer laat ter sprake komt. Gedurende dte laatst© jaren zijn hier iedere maand ©en paar buitenlandsche leeningen aan de markt gekomen en langs dezen weg zijn de millio'cnen bij tien-en honderdtallen naaf het buitenland gegaan.

Pas thans wordt de vraag gesteld (als mosterd na 'den maaltijd) of we ook verstandig gedaan zouden hebben met het stellen van voorwaarden ten behoeve van de industrie.

Doch niet alleen het tijdstipi waarop! deze vraag gesteld is, maax ook het antwoord', dat er op! gegeven wordt, wekken weinig bewondering.

Feitelijk komt het heele antwoord, dat de rapporteur. Mr V. Hall geeft, neer op een pleidooi voor vrijhandel met aanvaarding - vian alle consequenties daarvan.

De rapporteur spreekt over het groote voordeel van ee'U om.vangrijk buitenlandsch effectenbezit, een voordeel, dat zeker niet miskend mag worden. Maar feitelijk gaat het daar niet over, dit punt zou pas ter sprake komen, indien vaststond, , d'at wij', door het stellen van bovengenoemde voorwaarden, het voorrecht om te mogen leenen zouden moeten missen.

Daar komt bij, , dat deze zaa, k ook een keerzijd-e heeft. Niet altoos is een groot buitenlandsch effectenbezit een voordeel, zeer velen weten daarvan te getuigen.

'Gezien van nationaal standpunt is er zelfs zeer veel tegen te zeggen, dat ons volk voor een groot deel zijn spaai-ptenningen belegt in buitenlandsche waarden. Nederland heeft naast de eigen industrie, die nog steeds met geld'gehrek heeft te Tiampen, een prachtig beleggingsveld in de koloniën. Wij hebben tot taak om Oost-en West-Indië ook economisch tot ontwikkeling te brengen en deze taak stelt groote eischen aan onze kapitaalma, i*kt.

Door nu in zeer belangrijke mate ons» kapitaal uit te leenen aan de omringende landen tege'U geen andere voorwaarde dan dat > ve gedurende enkele jaren één a twee pro'Oent meer dan de normale rente ontvangen, brengen we ons zelf in een toestand van onvermogen ten opzichte van bovengenoem'de taaie'.

Beeds thans schijnt het, dat er njoeilijk' voldoende Nederlandsch kapitaal te vindten is om Suriname tot bloei te, brengen en zijn het de Amerikaansche financiers, die onze taak hebben overgenomen.

Dit is niet enkel te betreuren om nationale en ideëele motieven, maar vooral om economische. Als regel koopt een onderneming in de koloniën werktuigen en benoodigdheden in het land, dat het kapitaal gaf en waar de zetel is. Vandaar ko'mt ook het personeel en daar komen de producten ter markt.

Bezien in dit licht, is het k'oopen van veel buitenlandsche effecten geen onvermengd voordeel en Mr V. Hall is zeker eenzijdig gC'weest door enkel op 'de Voordeelen te wijzen.

Ook verder komen er in geno'emd rapport opmerkingen voor, waarover en waartegen veel te zeggen valt.

Enkele practische bezwaren deelen wij. Het valt niet gemakkelijk, om het verband te leggen tusschen de leening van geld en dte-levering.van industrieproducten, omdat het niet de mannen van de industrie maar de bankiers zijn, die de leening bezorgen.

Als we ons niet vergissen dan ligt hier juist het zwakke punt van, het rapport aan de Amslerdamsche Kamer van Koophandel.

Het rapport stelt zich te veel opi het ou'de individualistische standpunt der oude liberale economie.

Het is frap-piant te zien hoe een verkteerd beginsel hier in een bij uitstek praotisdhe ©n finantiëele kwestie op een 'dwaalspoo'r voert.

Mr V. Hall. redeneert* aldus: de bankiers stellen 'de voorwaarden voor • de leening vast, zij doen dit zooveel mogelijk in hnn eigen voordeel en hebben, , er geeai belang bij om vooi-waarden ten behoeve van de industrie te stellen. De bankier moet houden de volle vrijheid om te handelen in zijn eigen belang en het publiek' moet ook die vrijheid hebben.

•Dit is in 't kort de gedachtengang . van het

Indien deze zelfde kwestie eens bezien ware bij het licht van de christelijke beginselen, hoe geheel anders zou het resultaat geweest zijn,

Allereerst zou dan wegvallen de bijna bijgeloovige vrees voor al wat bescherming schijnt. Waar zulke groote nationale belangen op: het spel staan, zou zeer zeker een wenk of een maatregel van de Overheid niet misplaatst zijn. De Overheid, doet het mogelijke en onmogelijke om een leger van werkloozen aan werk te helpen en er zou zeker geen bez-waar zijn om onze leeningspolitiek daara, an dienstbaar te maken.

In de tweede plaats zou deze kWestie gezien moeten worden in verband met O'nze volksoenheid:

Fantasten mogen de heele wereld als één huishouding zien, ondanks alle samenhang van belangen blijft toch ieder volk als eenheid, ook als economische eenheid bestaan.

Daarom mag ook ten dezen de bankier niet enkel letten op eigen direct belang, maar hebben onze groote financiers te rekenen met het feit, dat wij' als volk een economische eenheid vormen.

Het beginsel van het solidarisme, dat het Christendom predikt, zou hier tot beter resultaat gevoerd Ijebben dan het individualisme en de dogmatische vrijhandelsgedachte dter oude school gedaan hebben.

Of 'dit geen moeilijkheden bij dte uitvoering gebracht zou hebben ? Ongetwijfeld wel, doch deze waren niet onoverkomelijk.-

Ook in andere landen zijn dtez© moeilijkheden met goed gevolg overwonnen.

Thans hebben wij zeer groote bedragen geleend aan Duitschland, dat jaren van schreienden creietnood heeft doorgemaakt. Wij maakten van dien ood gebruik om een hooge rente te vragen en kregen dien. Doch bijna alle leeningen zijn na vijf of zeven - jaar te converteeren en reeds nu staat vast, dat dit, alles gelijkblijvende, zal gebeuren ook. Wij ontvangen dan ons geld terug en boeken als eenige winst enkele millioenen extra rente.

Wat heeft ondertusschen Duitschland met dit geld gedaan ?

Aan Rusland is een crediet gegeven van 300 millioen voor vier jaar, op voorwaarde, dat de inkoopen zouden gedaan worden in Duitschlaad. Thans spreekt men er over deze overeenkomst voor zes jaar te verlengen.

Roemenië sloot eveneens in Duitschland een groote leening op voorwaarde, dat .de inkoopen enz., zie boven!

Het arme ontredderde Duitschland, ? uchtend onder herstelverplichtingen en oorlogslasten, rechts en links geld leenende, is toch nog niet zoo arm of het leent flinke bedraden ïiit, om zich voor de toekomst enkele markten te veroveren.

Stel daartegenover ons rijke vaderland.

Wij leenen rechts en links geld uit. Zelfs de Staat, dien men, gezien het belastingbiljet, niet voor rijk' zou houden, leent enkele honderden millioenen aan Duitschland.

Dit verhindert ons niet om met dit land een handelsverdrag te sluiten op voorwaarden, die zouden doen vermoeden, dat wij de sohuldenaar zijn.

Verder helpen we met ons geld de Duitsche industrie op de been en maken een tariefwet (waarbij onze vrijhandelaars nog veel misbaar malken), die de industrieën der omringende landen in staat stelt, hier goedkooper in te voeren dan waar ook elders.

Een Engelsch staatsman schreef jaren geleden eens, een b.oekje onder het mottoi: , , Mijn zoon, gij weet niet met hoe weinig wijsheid ons land geregeerd wordt!" Dit is een wijze spreuk.

E. VISSER.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen