Revue 1998 - pagina 75

Gekleurde tumoren Van Diest onderzoekt tamoxifenresistentie bij vrouwen. Zijn doel is om met behulp van de primaire tumor een voorspelling te kunnen doen over de werkzaamheid van dit geneesmiddel. Dit doet hij door naar de eiwitten in de primaire tumoren van patiënten te kijken. Patiënten die resistent zijn, blijken namelijk andere eiwitten in hun primaire tumoren te hebben dan niet-resistente patiënten. Het is mogelijk om de eiwitten te kleuren met een antistof. Dit is een molecuul dat specifiek zal binden aan de stof waartegen het gericht is. Elk eiwit heeft dus zijn eigen antistof. Door de binding ontstaat een bruine kleur. Bij deze techniek is de keuze voor de antistoffen erg belangrijk: ze moeten alleen binden aan eiwitten die een resistente tumor aanmaken. Op die manier is er een onderscheid in de tumoren te maken. Bij niet-resistente patiënten zal er geen kleuring zichtbaar zijn, bij resistente wel. Om de eiwitten te kunnen kleuren, moet de tumor in dunne plakjes (coupes) van vierduizendste millimeter worden gesneden. Studenten van de faculteit kleuren deze coupes en beoordelen ze samen met Van Diest. "Op dit moment gaan we bij een groep van vijfhonderd patiënten, die ooit binnen onderzoeksverband met tamoxifen zijn behandeld, na hoe goed de voorspellende waarde van de eiwitten is. Dit gebeurt door hun aan- of afwezigheid in verband te brengen met het inmiddels bekende ziekteverloop van de patiënten." In de toekomst hoopt

hij met deze techniek vrouwen met een 'gekleurde' tumor te kunnen selecteren. Deze groep komt dan in aanmerking voor een alternatieve behandeling. Weinig alternatieven Voor resistente patiënten bestaan er maar weinig andere mogelijkheden voor een nabehandeling. Andere middelen hebben meer bijwerkingen. Orimeten is zo'n middel. Het is ook een antihormonaal middel, maar is minder effectief. Chemotherapie, die ook wordt gebruikt bij vrouwen voor de overgang, zou een uitkomst kunnen bieden. Op dit gebied is echter nog weinig onderzoek gedaan. Verder is er op dit moment nog een andere groep medicijnen op de markt, de zogenaamde 'pure anti-oestrogenen', die effectief de hele estradiolreceptor blokkeren. Deze zijn echter toxisch. Baar moeder kanker Door het gebruik van tamoxifen blijkt het aantal sterfgevallen met zestien procent te zijn gedaald. De bijwerkingen, zoals zweten, misselijkheid, braken, huiduitslag en kaalheid, worden voor lief genomen. Opmerkelijk is dat dit middel baarmoederkanker kan veroorzaken bij vrouwen boven de vijftig. De Universiteit van Pennsylvania (USA) is daarom van mening dat er een goede controle moet komen op het gebruik van tamoxifen. Vrouwen moeten worden getest op baarmoederkanker, maar de mogelijkheid om dit op grote schaal te doen ontbreekt. De World Health Organization (WHO) heeft zich over dit punt gebogen

vrije Universiteit

amsterdam

en stelt dat de voordelen van tamoxifen opwegen tegen de bijwerkingen. Volgens de WHO moet het gebruik ervan dan ook niet worden verminderd of gestopt. Recent onderzoek van het nationaal kankerinstituut in de Verenigde Staten heeft uitgewezen dat er nog meer voordelen zijn van het gebruik van tamoxifen. Vrouwen die een verhoogd risico hebben op de ontwikkeling van borstkanker, zijn namelijk gebaat bij een vroegtijdig gebruik van dit middel. Van de vrouwen die nog voordat er een tumor is ontdekt met tamoxifen zijn behandeld, blijkt vijfenveertig procent geen borstkanker te krijgen. "Een prachtig middel", vindt ook Van Diest. Hij is echter wel van mening dat vrouwen die geen baat hebben bij een behandeling met tamoxifen deze niet hoeven te krijgen, zoals nu nog wel het geval is. Als uit dit onderzoek inderdaad zal blijken dat bepaalde eiwitten voor tamoxifen-resistentie zorgen, zal de groep patiënten waarvoor dit geldt een andere behandeling moeten krijgen. De tijd waarin tamoxifen wordt 'uitgeprobeerd' kan daaraan worden besteed. Dit vraagt om verandering van beleid. Iets wat in de praktijk moeizaam gaat en veel tijd kost. Van Diest: "Voordat onze onderzoeksresultaten ook daadwerkelijk vertaald zullen zijn naar een verandering in het behandelen van patiënten met borstkanker, zijn we alweer vijf tot tien jaar verder."

(Het Biologie Blad).

De faculteiten

21

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen