Studentenalmanak 1937 - pagina 162

Speciaal vraagt nu onze aandacht de verhouding van de

muziek tot de andere kunsten, de plastische en de dich-

tende. Het gaat dan hierom, of we in de muziek tenden-

zen van en herinneringen aan andere kunstzij den kun-

nen ontdekken. Gaan we van de gedachte uit, dat er een

eenheid is in oorsprong, die zich, al is het nog zoo

gering, moet handhaven in het kunstwerk, dan zullen

deze tendenzen zeker waar te nemen zijn. Dan moet er

in de muziek iets bestaan, dat we dichterlijk, en iets

anders, dat we beeldend, schilderend zouden kunnen

noemen.

Om daartoe te geraken, is het gewenscht een oogenblik

stil te staan bij het wezen der muziek.

Muziek is een gestalte der schoonheid, een kunstopen-

baring, welke ons henenvoert naar de wereld der klan-

ken. Haar meest elementaire factor is een willekeurige

aaneenschakeling en opeenvolging van klanken, de

melodie. In de melodie kunnen we het wezen der muziek

samenvatten. Zij is de werkelijke gestaltenis, het leven

van de muziek, welke, moeizaam uit den oceaan der

klanken als vormenlooze melodie geboren, in de har-

monie haar schoone gedaante heeft gevonden.

De oermelodie is een voortdurende, nooit rustende

beweging van klanken. Zoowel in toonhoogte als toon-

sterkte kent zij geen enkel statisch moment, maar is zij

de volkomen dynamische.

Het melodische op zichzelf, d.w.z. zonder de harmonie,

beschouwd, kent geen trapsgewijze voortschrijding,

welke aan bepaalde normen is gebonden, zooals dit het

geval is bij onze toonladder. Neen, ze is in principe

vormenloos en grenzenloos. Wagner sprak over „die

unendliche Melodie".

Dit oermelodische staat in direct verband met zielsont-

roering, hetgeen duidelijk is.

Elke vermeerdering van wilskracht en energie doet onze

stem stijgen, evenals elke grooter wordende aandoening

van het gemoed. We spreken sterker, sneller en hooger,

omgekeerd daalt de toonhoogte en verzwakt het tempo,

als de rust in ons weerkeert.

156

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen