Studentenalmanak 1970 - pagina 198

Na een jaar van ingespannen arbeid en intensief sociaal verkeer zijn

JHERING's hoofd en maag ontredderd. Een periode van rust is nood-

zakelijk in Bad Kissingen. Het hoofd herstelt zich voorspoedig, maar met

de maag ziet het slecht uit. "Wasser, nichts als Wasser" schrie er (se. de

maag), "höchstens am Mittage ein Tröpflein matten Weines, wde soll ich

dabei bestehen? ". Zijn ellendige toestand beschrijft JHERING in de vol-

gende (misschien zelfs voor theologen waardevolle) vyroorden: "Des

Morgens sechs Glas Rakoczy, dann eine ganze Wanne voll Sole, vor Tisch

ein Glas Maxbrunnen, bei Tisch eine Suppe, die nur durch ihre Farbe sich

vom Wasser unterscheidet, des Abends ein Glas Pandur und abermals eine

Wassersuppe (voor de lezer, die niet op de hoogte mocht zijn met de

situatie in Bad Kissingen: Rakoczy-, Pandur- en Maxbrunnen zijn de voor-

naamste zouthoudende bronnen van deze Kurort). Die Sündflut erneuert

sich. Ich muss Wein haben, einen kräftigen Wein, am liebsten ein Glas

starken Punches. Gott wusste was er tat, als er Noach den Weinstock

schenkte, die Seele schreit nach Wein, wenn es des Wassers zu viel gewor-

den ist(! ), der Jammer, den das Wasser auf Erden angerichtet hat, lässt

sich nur doch Wein wieder ausgleichen".

Dan wordt de geest weer vaardig over de oude "Zecher", die voortdurend

door de spookbeelden van zijn onvoltooide werken "Geist" en "Zweck"

wordt achtervolgd met de woorden: "Gedenke unser, mache uns fertig, war

lassen Dir keine Ruhe, bis Du es getan hast". Hoe wordt zijn arbeidslust

daardoor verlamd! Maar nu kan hij weer schrijven en de pen ijlt over het

papier. Ook nu geen dorre "inleiding" met opsomming van allerlei

recepten voor het maken van punch, maar een wijsgerig onderzoek naar de

algemene grondslagen van het mengen van dranken. Recepten zijn er

genoeg, slechts de wijsgerig gefundeerde theorie ontbreekt. Maar niet de

beroepsfilosoof is ambtshalve geroepen tot een wijsgerig onderzoek der

mengdranken, "ihre philosophische Ergründung kann nur von einem

Manne ausgehen, der dem Leben nahe genug steht, um sich diejenigen

praktischen Erfahrungen gesammelt zu haben, die nötig sind, um über sie

mit Erfolg philosophieren zu können" En dat gold voor JHERING. Hij

heeft, evenals bij zijn algemene theorie van de "Sitte", uit rijke ervaring

geput. Hij was een uitstekend kenner en drinker van wijnen, waarbij hij

soms zijn eigen mogelijkheden onderschatte. Wanneer hij in 1858 een vat

edelste "Pfälzer" van 1330 liter heeft aangeschaft, meent hij dat deze

voorraad dienen zal voor "Kinder und Kindeskinder". Maar na 5 jaar was

er geen drop meer over.

Evenals in zijn "Sittenlehre" biedt JHERING in zijn Prolegomena talloze,

trefzekere "beginselen", die wellicht ook in onze tijd nog een enkeling

aanspreken, voor wie het "Gaudeamus igitur" en "lo vivat" niet geheel

verbleekt zijn. Zo wijst hij bijv. op de onverenigbaarheid van cigaren roken

met het drinken van een fijne wijn: een zonde tegen de natuur, op een lijn

staand met "sich Baumwolle in die Ohren stopfen, wenn man eine Beet-

hovensche Symphonie hören will". Hoofddoel van het mengen van

dranken is, aan de elementen eigenschappen ("Süsse, Säure, Stärke,

Aroma, Temperatur") verlenen, die ze uit zichzelf niet bezitten. Verede-

ling der natuur door mensenhand, zo luidt het grondprincipe. En zoals de

196

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen