VU Magazine 1973 - pagina 328

ter, 'evenals wij allemaal', in arbeid en gedrag een paar elementen moeten inbrengen: a. de erkenning dat het milieu niet uitsluitend een medisch-hygiënische zaak is. Milieubescherming moet zich bezighouden met de volle honderd procent van onze heeft, mogelijk wordt zich eraan te onttrekken. natuurlijke en cultuurlij ke omgeving. Ik heb daarom gepleit voor een fijnmazig conKuyper kon nog zeggen: 'Het "zoomin trolenet. Dat eist grote juridische kwaliteiten mogelijk" is hier het hoogst bereikbare; van de wettenmakers. Ze zullen de oude wetgewaarop met ernst dient te worden gelet. ving moeten aanpassen en daarbij vooral moeten letten op de coördinatie. Daarmee bedoel ik: Zoolang toch de lucht zich niet besluiten laat; en de wateren onzer stroomen en kaeen wetgeving die voorkomt dat een commissanalen niet te filtreren zijn; en de werking ris van de koningin, zoals in het Vlaardingse van den bodem ons ontglipt..:' Wij kunvoorbeeld het geval was, zich afvraagt wie er nen de vuile luchten opsluiten en onze nu eigenlijk op welke grond moet optreden. afvalwateren filtreren en de bodem rein De gemeenten mogen optreden krachtens de houden, laten we het dan ook doen. hinderwet, maar in sommige gevallen hebben provinciale staten bevoegdheid, de bestem- b. Het gegeven dat het om een wereldpromingsplannen lopen weer anders. Kortom: bleem gaat: wij zijn bezig met het miUeu allerlei regels lopen langs en door elkaar heen. van de mens, dat is: de aarde. Regionaal Daarvan zou een consistent geheel moeten worzou de hinderwet al een grens moeten den gemaakt; dat zou de controle sterk vereenhebben van tweeduizend kilometer, als er voudigen. ' al grenzen gesteld moeten worden. MiKeuaantasting kent in principe geen grenzen tenzij wij grenzen stellen aan de oorzaken Elementen van die aantasting. Uitgangspunt bij de te nemen maatregelen c. Het inzicht dat het in beginsel niet een economisch probleem is. Het is wel een zou niet moeten zijn: de vervuiler betaalt, zaak met grote economische implicaties. maar 'gij zult niet vervuilen'. 'Een term als: de Een ongeschonden en natuurlijk miUeu is vervuiler betaalt, kun je namelijk omdraaien en letterlijk van levensbelang voor alle mendan zou hij gaan betekenen dat wie betaalt, dan sen. Dat is een belang van hoger niveau ook mag vervuilen. Ik vind zo'n benadering uit dan de economische norm. Daarom wordt den boze.' Bij het naleven van het gebod 'Gij het tijd dat de rechter in de aan hem voorzult niet vervuilen', zouden wetgever, rechmagazine

'Wij kunnen de vuile luchten opsluiten en onze afvalwateren filtreren en de bodem rein houden, laten we hei dan ook doen'

gelegde milieuzaken het begrip 'belang' en 'belanghebbende' uit het eng civielrechtelijk economisch lijstje haalt waar het sinds onheugelijke tijden in gehangen heeft en plaatst binnen het kader van de meer ideale menselijkheidsnorm.

Grondrecht Mr. Van Baars liet deze drie elementen uitmonden in een pleidooi voor een wereldwijd grondrecht van elk mens op een natuurlijk milieu. 'Het lijkt een nietig geheel, zo'n verklaring dat er een bepaald recht is, maar het kan door zijn "uitstralingseffect" de taken van de wetgevers nationaal en internationaal in belangrijke mate positief beïnvloeden. Voor de rechter zou het kunnen dienen als breekijzer bij het maken van openingen voor de milieurecht-zoekenden. Voor ons allen zou het kunnen dienen als hoeksteen voor een schonere toekomst.' Tegenover VU-magazine weidde mr. Van Baars nog wat verder uit, over de mogelijke effecten van een grondrecht op een natuurlijk milieu. 'Wanneerje zoiets juridisch hebt vastgelegd, heeft het processuele betekenis, want dan kan iedereen processen aanhangig maken. West-Duitsland heeft onlangs voorgesteld het recht op een schoon milieu vast te leggen in de Europese Conventie voor de Rechten van de Mens, welnu bij het Europese Hof in Luxemburg zou, wanneer dat recht zou worden opgenomen, een proces aanhangig kunnen worden gemaakt tegen vervuilers. In Nederland is het op het ogenblik zo, dat alleen degene die een economisch belang te verdedigen heeft een proces kan beginnen. Wanneer je uitgaat van het recht van ieder op een natuurlijk milieu dan krijgt het begrip "belang" een veel ruimere betekenis dan alleen economische. Van de rechter zal dan moeten worden gevraagd, dat hij in een bredere maatschappelijke context moet gaan rechtspreken. Zo'n grondrecht kan daarbij een belangrijke rol spelen. Een Verklaring van de Rechten van de Mens, blijft natuurlijk louter een verklaring. Maar het feit dat het is verklaard en is onderschreven, brengt een zekere morele verplichting met zich mee.' Mr. Van Baars besloot zijn rede met: 'In ons ijdel streven naar de overtreffende trap hebben we constant de vergrotende trap als zweep gebruikt: meer, groter, beter, harder, verder, duidelijker en daardoor werden we steeds onmachtiger tegenover de door onszelfs opgeroepen krachten. We zijn geworden wat in Genesis staat: "En de vrees en de schrik voor u zijn over al het gedierte der aarde en al het gevogelte des hemels". Wij doen het zélf Dat dienen we ons bewust te zijn en daar dienen we ons tegen te willen keren: dus milieubewust aan 't werk te gaan. Er is politieke wil en politieke moed voor nodig. Rechtsvorming is mede een politieke wilsuiting. Daarvoor moeten we ons ook weer rekenschap van ons rentmeesterschap geven: Onze - uw en mijn - opdracht luidt toch niet: Onderwerp de aarde en vervuil haar?'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen