VU Magazine 1976 - pagina 84

opgepoetste cowboy

meer Iers dan van Harvard

te zijn geweest bij enator Lyndon B. Johnon leerde de nieuwbakken senator dat de kun t van het compromis en luiten een politiek principe i. anaf dat ogenblik kon hij het goed inden met zijn mede-politici en werd hij uiteindelijk , al vice-pre ident. voorzitter an de enaat. H et betrof hier niet een gedaantewis eling van .Jdeoloog" tot "praklische liberaal", zoal William White zegt. want Humphrey wa altijd al een pragrnati che liberaal. zowel in theorie als in de

praktijk. Zijn gee teshouding veranderde. zonder dat z'n hart eranderde. H ij besefte dat hij in de enaat nu een volwassen politicu wa geworden en dill hij niet langer hoogleraar was in de politicologie. Zijn suecessen en het feit dat hij heeft 0 erleefd, zijn te danken aan zijn erdien ten al profes ioneel politicu en niet aan zijn lidmaatschap van de vereniging van politicologen. Terwijl enator Humphrey te lijden had van zijn verbinteni met de regering Johnson. kon de voormalige senator W. J. Fulbright (die tevens voorzitter wa van de senaat commi ie voor buitenlandse betrekkingen) zijn faam van intellectueel in de politiek overeind te houden. doordat hij daarmee niet wa verbonden. Mi schien draagt gýen enkele andere senator zoveel verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van het imperia Ie presidentschap als hij. Aan het begin van zijn carriere doceerde hij reeds over de exclusieve macht die de pre ident toekwam in de buitenlandse politiek. H ij liet toe dat de Tonkin-re olutie (die het begin inluidde van de bombardementen op cord-Vietnam) van pre ident Johnson er door kwam. zonder dat er in de senaat commissie of in de enaat zelf over wa gedebatteerd. Later gaf hij toe dat hij .. mel plezier noch mel trots" terugkeek op de rol die hij toen speelde. Maar hij zette zijn enig zin onverantwoordelijk gedrag voort tijden de latere hearings over de oorlog in Vietnam. die hij gebruikte als een .. experiment in publieke educatie'' en niet voor wetgeving. Erger nog: hij weigerde mee te tern men met de meerderheid voor mtrekking van de Tonkin-re olutie omdat hij zich in zijn trots voelde aangetast: het initiatief wa nlet van hem uitgegaan. In plaat van zijn macht te gebruiken om wetten te maken, wilde hij doceren. De senatoren H umphrey en Fulbirght zijn geen geleerden In de politiek. Preclezer gezegd: ze zijn voor-

malige hoogleraren in de politicologie, geen inteUectuelen in de politiek, wei uitstekende liberale politici. Ze zouden zichzelf niet Ianger moeten beschouwen - en ook anderen zouden hen niet mogen zien - als politi-

cologen. die aan wetenschappelijke criteria zijn onderworpen. ( ... ). enator McGee erwisselde met succes an rol en wei op een manier die de relatie tussen de universiteit en de politiek kan verhelderen. Toen hij de sprong van hoogleraar naar politicus had gernaakt, kwarn hij .uwee dingen aan de weet die in her leslokaal niet voor de hand lagen. Ten eerste zijn oplossingen van de wereldproblemen. die vanuit een academische gezichtshoek betrekkelijk eenvoudig lijken, helemaal niet eenvoudig vanuit de gezichtshoek van iemand mel een positie waarin hi; invloed kan uitoefenen op de politiek . Ten tweede moest ik miin oordeel over de kunst van de polit iek en de verantwoordelijkheid van de politic! herzien".

Kissinger Een ander die met veel succes zijn rollen verwisselde, was niemand minder dan Henry Ki singer. Hij had altijd al respect voor het yak van politicu Hij begreep dar aan de politiek politieke principe ten grond lag liggen: gevoel voor richting. een doel. politieke criteria om tot besluiten te kornen. de noodzaak om keuzen te maken. waarvoor de politicus verantwoordelijk is. n een belangrijk artikel schreef hij: .Een van de uitdagingen waarvoor we in de huidige situatie staan, i te laten zien dat het doel oneindig veel belangrijker i dan de techniek". Hij had speciaal studie gernaakt van Europa. maar. zo noteerde zijn biograaf, .. Europa had ziin interesse. maar niet het Europa van de professoren, wei het Europa van de politici. die te maken hadden mel zeer concrete politieke problemen". Ki singer heeft een scherp politiek verstand en hij begrijpt wat de politicus bezielt. H ij heeft in de politiek nooit aan we.

1

tenschappelijkheid gedaan. Zijn opleiding (politiek. ge chiedenis en filo ofie) stelde hem in staat de politiek te benaderen als de kunst van het mogelijke en niet al een eindeloos gezoek naar een politieke wetenschap. Hij hield niet van een pragmali che wetenschap. die gericht zou moeten zijn op het oplo sen van problemen: hij waar chuwde zelf tegen een dergelijke benadering ... H et

pragmatisme heeft de neiging te doen alsot een beleidspunt hetzelfde is als het zoeken naar empiri che gegevens. H et beschouw; con ensus (overeenstemming) als een waarmerk voor geldigheid: her heeft de neiging om het politiek-bedriiven in commi ies te zien als geesteliike noodzaak ". R

uggesteun

.

voorzag dat de moeilijkheid met de meeste academici in de regering ligt in het feit dat ze al deskundigen dezelfde pragmatische waarden aanhangen als de politici. maar dat ze iets anders nastreven, narnelijk wetenschappelijke rationali aties. .. De rol van de intellectuelen in de politiek is, wat betreft het va f tellen van criteria, gering ge-

H ij

weest. Er werd hun gevraagd problemen op te lossen, niet een bijdrage te leveren aan het

Kortom: bepalen van de doelstellingen. maar al te vaak vraagt de politicus van de intellectueel niet om ideeen, maar om ruggesteun". Toen hij nog aan Harvard verbonden was, deelde Ki singer de opvattingen van zijn collega's niet. H ij wantrouwde hun liberalisme en hun inzichten. H ij heeft nooit tot het establi hment van Harvard behoord. Als politicoloog wa hij een van de belangrijk te criuci van het buitenlands beleid in de jaren-vijftig, in het bijzonder van het defen ie-beleid van mas ale vergelding. H ij wa een onafhankelijk geleerde, die zijn kriti ch oordeel gebruikte, ook wanneer dat. zoals bij het verdrag tegen het nemen van kernproeven. slecht vie! in de univer ita ire gemeen chap.

In Washington, toen hij peciaal adviseur was en later mini ter van buitenland e zaken in de regering-Nixon, handelde Kis inger niet al acadernicus. maar dacht hij als politicus. De voormalige Franse minister van buitenlandse zaken, Michel J obert. die eens tegenover Kissinger tend, gaf de volgende accurate om chrijving van zijn collega. het was tevens een compliment: "Hi; berekent

als een politicus. Hi; kan al een politicus 101 overeenstemming komen of in de aanvo[ gaan". Kissinger blinkt uit in nog iets anden dat een uccesvol politicu nodig heeft: het persoonlijk contact. H ij heeft dat goed begrepen: .. Een van de redenen waarom infellectuelen niet een xrolere biidraKe hebhen geleverd is. dat ze het profesf vaak hebhen heschouwd als doel in zichzel( Ze hebhm

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen